Σε μια δραματική έκκλησή τους, που δόθηκε στη δημοσιότητα τον περασμένο μήνα, περισσότερες από 220 από τις πλέον έγκυρες ιατρικές επιθεωρήσεις παγκοσμίως καλούν, με κοινό κύριο άρθρο τους, τις κυβερνήσεις και τα κράτη στην ανάληψη επειγόντως δράσης για την αντιστροφή της κλιματικής αλλαγής και την εν γένει προστασία του φυσικού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο υπάρχουν (και μόνο μέσα στο οποίο μπορούν να υπάρξουν) οι άνθρωποι.
Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Το άρθρο συνέγραψαν από κοινού οι αρχισυντάκτες 12 από τις ιατρικές επιθεωρήσεις που το δημοσιεύουν, μεταξύ των οποίων οι Lancet, η East African Medical Journal, η Revista de Saude Publica και η International Nursing Review,
Οι κορυφαίοι ιατρικοί επιστήμονες του πλανήτη επισημαίνουν ότι αν η θερμοκρασία εξακολουθεί να αυξάνεται με τους σημερινούς ρυθμούς, και σε συνδυασμό με την απώλεια βιοποικιλότητας, θα επέλθουν «καταστροφικές» και μη αντιστρέψιμες ζημιές στην υγεία του παγκόσμιου πληθυσμού γύρω στο 2030.
Για την αντιμετώπιση της απειλής για την ανθρωπότητα που συνιστά η κλιματική αλλαγή, απειλή σοβαρότερη από οποιαδήποτε πανδημία, χρειάζεται να γίνουν θεμελιώδεις αλλαγές στον τρόπο που οι κοινωνίες και οι οικονομίες είναι οργανωμένες και στο πως ζούμε, υπογραμμίζουν οι επιστήμονες.
Η υπερθέρμανση του πλανήτη επηρεάζει ήδη την υγεία των ανθρώπων τόσο πολύ που η αντιμετώπισή της δεν μπορεί να περιμένει μέχρις ότου να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα της Covid-19, τονίζει το κύριο άρθρο των ιατρικών επιθεωρήσεων. Η θερμοκρασία του πλανήτη, υπογραμμίζουν, έχει ανέβει ήδη 1,1 βαθμούς από την προϊστορική εποχή προκαλώντας έναν καταιγισμό προβλημάτων υγείας.
Μόνο η θνησιμότητα λόγω αυξημένων θερμοκρασιών στους άνω των 65 ετών έχει αυξηθεί πάνω από 50% τα τελευταία 20 χρόνια. Οι αυξημένες θερμοκρασίες έχουν προκαλέσει αυξημένη αφυδάτωση, απώλεια όσφρησης, δερματολογικές κακοήθειες και τροπικές λοιμώξεις, έχουν επιβαρύνει τα περιστατικά πνευματικής υγείας, τις επιπλοκές εγκυμοσύνης, τις αλλεργίες και τη θνησιμότητα από καρδιοαγγειακές και πνευμονικές ασθένειες.
Ταυτόχρονα, η υπερθέρμανση προκαλεί πτώση της αγροτικής παραγωγής, εμποδίζοντας τις προσπάθειες μείωσης του υποσιτισμού.
Όλα αυτά τα αποτελέσματα -που πλήττουν σκληρότερα τις πιο τρωτές ομάδες, όπως τις μειονότητες, τα παιδιά και τις φτωχότερες κοινότητες- είναι μόνο στην αρχή τους. Με τις σημερινές τάσεις, η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να φτάσει τους 1,5 βαθμούς Κελσίου γύρω στο 2030. Τότε, και σε συνδυασμό με την απώλεια βιοπικοιλότητας υπάρχει κίνδυνος «καταστροφικής ζημιάς στην υγεία που θα είναι αδύνατο να αντιστραφεί».
«Παρά τη δικαιολογημένη μέριμνα του κόσμου για την αντιμετώπιση της Covid-19, δεν μπορούμε να περιμένουμε να περάσει η πανδημία για να μειώσουμε με ταχύτητα τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου».
Στην ίδια κατεύθυνση, σημειωτέον, κινήθηκε και ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Tedros Adhanom Ghebreyesus που υπογράμμισε ότι οι κίνδυνοι από την κλιματική αλλαγή θα κάνουν να μοιάζουν με αστείο οι κίνδυνοι από οποιαδήποτε μεμονωμένη ασθένεια. «Η πανδημία θα τελειώσει, αλλά δεν υπάρχει εμβόλιο για την κλιματική κρίση», τόνισε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι «κάθε δράση περιορισμού των εκπομπών και της υπερθέρμανσης μας φέρνει πιο κοντά σε ένα υγιέστερο και ασφαλέστερο μέλλον».
Το κύριο άρθρο των ιατρικών επιθεωρήσεων επισημαίνει ότι πολλές κυβερνήσεις αντιμετώπισαν την απειλή της Covid-19 με χωρίς προηγούμενο δαπάνες και καλεί για μια παρόμοια απάντηση έκτακτης ανάγκης στην κρίση του περιβάλλοντος, υπογραμμίζοντας τα γενικότερα οφέλη μιας τέτοιας προσέγγισης.
«Μόνο η βελτίωση της ποιότητας του αέρα μπορεί να έχει από μόνη της τόσα οφέλη για την κοινωνία που θα υπερβούν εύκολα τα κόστη από τους περιορισμούς των εκπομπών» αερίων θερμοκηπίου, τονίζουν οι επιστήμονες.
* Ο Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος είναι δημοσιογράφος