ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Στις δεκαετίες του ’80 και του ’90 το (πανίσχυρο) ΠΑΣΟΚ εφάρμοζε σε βάρος της Αριστεράς το “σχέδιο Αλεπού”, το οποίο πολλοί αποδίδουν στον Κώστα Λαλιώτη, τον πιο εμπνευσμένο πολιτικό στρατηγικό νου αλλά και τακτικιστή στο κομματικό σύστημα της μεταπολίτευσης. Τι κάνουν οι αλεπούδες; Κατεβαίνουν τη νύχτα στο χωριό, μπαίνουν στα κοτέτσια, πνίγουν τις κότες και φεύγουν. Το πρωί οι νοικοκύρηδες βρίσκουν το κοτέτσι άθικτο αλλά με λιγότερες κότες.
Αυτό υπέστη (προφανώς και με δική της ευθύνη αφού δεν κατόρθωνε να διατυπώσει κυβερνητική πρόταση) η Αριστερά, μιλώντας με το σύνηθες παράπονο/καταγγελία περί “λεηλασίας” από το παπανδρεϊκό πολιτικό και ιδεολογικό imperium.
Οι καιροί έχουν αλλάξει από την πρώτη περίοδο των μνημονίων και εντεύθεν, κυρίως λόγω της συγκυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ με τον Αντώνη Σαμαρά και, αναμφίβολα, λόγω της παρουσίας του χαρισματικού Αλέξη Τσίπρα. Οι ρόλοι άλλαξαν και το ΠΑΣΟΚ-ΕΛΙΑ-ΚΙΝΑΛ βρέθηκε στη θέση του “λεηλατηθέντος”, με μία γιγαντιαία μετακίνηση εκλογικού πληθυσμού προς τον (κυβερνητικό) ΣΥΡΙΖΑ η οποία συνοδεύτηκε με την προσχώρηση πολλών στελεχών με πασοκικό διαβατήριο.
Αυτά εισαγωγικά και ως αφετηρία σχετικά με τη συζήτηση που γίνεται για την εκλογή ηγεσίας στον μικρό, ταλαιπωρημένο, απαξιωμένο και συρρικνωμένο διάδοχο του ΠΑΣΟΚ. Τι συμφέρει, άραγε, στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: να κερδίσει ο Γιώργος Παπανδρέου, ή, μήπως, ο Ανδρέας Λοβέρδος;
Η Νικόλ Λειβαδάρη διατυπώνει μερικές σκέψεις και μεταφέρει πληροφορίες και κλίμα στο άρθρο της στο “AN”, σχετικά με το ποια εξέλιξη επιθυμούν στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αντιπαραθέτω τα εξής…
Επί της ουσίας, το δίλημμα αφορά στο κατά πόσο μια ηγεσία Λοβέρδου θα επιτρέψει στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ να απομυζήσει ακόμα περισσότερο το εκλογικό ακροατήριο του ΚΙΝ.ΑΛ, ή στο εάν μία νίκη Παπανδρέου μπορεί να προκαλέσει “επαναπατρισμό” παλαιών ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ. Υπάρχει το μικρό κάδρο που επαναφέρει αντιστρόφως την τακτική της …αλεπούς, υπάρχει, όμως, και το μεγάλο (στρατηγικό) κάδρο.
Ας υποθέσουμε ότι νικά ο Ανδρέας Λοβέρδος, επιμένοντας πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο “υπαρξιακός αντίπαλος” και ενισχύοντας έτι περαιτέρω το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο του οποίου ήταν εκ των πρωταγωνιστών τα προηγούμενα χρόνια. Ό,τι έχει απομείνει από το αντιδεξιό ακροατήριο του ΚΙΝΑΛ είναι πιθανό να οδεύσει προς το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αντιδρώντας στην υφέρπουσα βεβαιότητα πως μια ηγεσία Λοβέρδου θα προσαρτήσει το μικρό αυτό κόμμα στην ηγεμονία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Πόσοι, όμως, είναι τελικά αυτοί οι ψηφοφόροι; Και τι επί της ουσίας θα συνεισφέρουν στον ΣΥΡΙΖΑ; Μία μονάδα, δύο μονάδες;
Εάν ο Αλέξης Τσίπρας δεν κατορθώσει –στον χρόνο που απομένει μέχρι τις εκλογές και στο συνέδριο- “πεδίο δόξης λαμπρό” όπου του δίνεται η ευκαιρία να αποτινάξει την εσωστρέφεια και τη μικρή “βαβέλ” της αυταρέσκειας– να συγκρατήσει ή και να αυξήσει το 32% των εκλογών του 2019, οι μικρές μετακινήσεις ψηφοφόρων που μπορεί να προκαλέσει η επικράτηση Λοβέρδου δεν πρόκειται να τον ωφελήσουν ουσιαστικά. Η μεγάλη πολιτική μάχη, άλλωστε, είναι με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και με τη νιρβάνα της αμφισημίας που εκπέμπει ενίοτε ο ΣΥΡΙΖΑ, και όχι με τον Λοβέρδο.
Με όρους εκλογικής αριθμητικής, εάν ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ χάσει με σημαντική διαφορά από τη Ν.Δ στην αναμέτρηση της απλής αναλογικής, ελάχιστα μπορεί να αναμένει στην σκληρή αντιπαράθεση που θα ακολουθήσει με το νέο εκλογικό νόμο. Εκεί το δίλημμα Μητσοτάκη για αυτοδυναμία θα είναι ισχυρό και, ως συνήθως συμβαίνει, “ο νικητής τα παίρνει όλα”.
Εφόσον, όμως, ο Αλέξης Τσίπρας πιστεύει –και φαίνεται πως ο ίδιος πράγματι το πιστεύει– πως το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ προοιωνίζεται ενδιαφέρον μόνο ως κόμμα εξουσίας-οδηγός σε μια ευθυγράμμιση των μικρών και μεγαλύτερων πλανητών της κεντροαριστεράς, τότε η νίκη Παπανδρέου ίσως αποτελέσει θρυαλλίδα εξελίξεων.
Αφήγημα προοδευτικής διακυβέρνησης χωρίς εταίρους, άλλωστε, δεν έχει καμία αξία. Θα παραμείνει μετέωρο και ευάλωτο στην κριτική του πρωθυπουργού “με τον Βαρουφάκη;”. Και θα συμπαρασύρει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην αμηχανία. Την οποία το εκλογικό σώμα μυρίζει όπως ο καρχαρίας το αίμα.
Ακόμα και στην περίπτωση –την οποία προσωπικά δεν θεωρώ ιδιαίτερα πιθανή– που το ΚΙΝ.ΑΛ με αρχηγό τον Γιώργο Παπανδρέου “επαναπατρίσει” μικρό αριθμό ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ που από το 2012, ή το 2015, ψηφίζουν ανελλιπώς, συνειδητά και συντεταγμένα τον Αλέξη Τσίπρα, είναι προτιμότερο ο τελευταίος να διαπραγματευτεί μία κυβέρνηση συνεργασίας με κεντροαριστερή κατεύθυνση με σχετικά δυσμενέστερους (…) όρους, παρά να συνομιλεί με τον εαυτό του.