ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Από το Ινστιτούτο Γκαίτε στην οδό Ομήρου έως το Προεδρικό Μέγαρο, κι από εκεί απέναντι στο Μέγαρο Μαξίμου η απόσταση είναι περίπου ένα μίλι. Είναι, υπό μία έννοια, το τελευταίο μίλι που διανύει η Άγκελα Μέρκελ στην Αθήνα. Μεταφορικά είναι όντως το τελευταίο της, καθώς με αυτή την αποχαιρετιστήρια επίσκεψη, ούσα, πλέον, υπηρεσιακή Καγκελάριος, κλείνει τον πολιτικό της κύκλο σχετικά με τα ελληνικά πράγματα.
Μπορεί να επαίρεται πως έσπασε το ρεκόρ του Κόνραντ Αντενάουερ και παρέμεινε επί 16 έτη στην κορυφή της γερμανικής και ευρωπαϊκής πολιτικής πυραμίδας, η αποχώρησή της, όμως, δεν σημαίνει πως θα οδηγηθεί στην σαρκοφάγο των πολιτικών-Φαραώ. Η κληρονομιά της θα παραμείνει ισχυρή τόσο στην γραφειοκρατία των Βρυξελλών, όσο και στο Ράϊχσταγκ, όπως ισχυροί θα παραμείνουν και οι επίγονοί της που επηρεάζουν τις πολιτικές αρκετών κρατών του ευρωπαϊκού βορρά και βαθαίνουν τον διχασμό με τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου.
Στα χρόνια που κυβέρνησε την ισχυρότερη χώρα και την ισχυρότερη οικονομία της Ε.Ε, και ειδικότερα την περίπου 10αετή περίοδο της οικονομικής κρίσης το ερώτημα που ίπτατο πάνω από την μνημονιακή Αθήνα ήταν “φταίει η Μέρκελ, ή είναι ο Σόϊμπλε που επιβάλει τους κανόνες;”. Αφελές και άχρηστο. Η Άνγκελα Μέρκελ φέρει ακέραια την ευθύνη για το γερμανικό imperium και για την τιμωρητική πολιτική που ασκήθηκε. Εκ των υστέρων, αρκετοί πρωταγωνιστές (Ντάϊσελμπλουμ,Θαπατέρο,Λαγκάρντ κ.ά) εκείνης της εποχής ομολόγησαν πως βασικό στοιχείο αυτής της πολιτικής με την υπαγωγή της Ελλάδας στο πρώτο μνημόνιο ήταν η διάσωση των γερμανικών (και των γαλλικών) τραπεζών.
Για την γερμανική πολιτική σκηνή και για τους γερμανούς πολίτες η Μέρκελ ήταν μία πολύ επιτυχημένη Καγκελάριος. Στο βιβλίο της υστεροφημίας της θα εγγραφεί το γεγονός ότι υπερασπίστηκε τα συμφέροντα της πατρίδας της κατά τον καλύτερο τρόπο. Οι κηλίδες της οικονομικής και κοινωνικής αιμοραγίας των χωρών του νότου -και ειδικά της Ελλάδας- δεν θα λερώσουν τις σελίδες του. Η μομφή που ίσως υπάρξει αφορά μόνο τον τρόπο που χειρίστηκε το προσφυγικό το 2015, όταν η σκληρή πτέρυγα των χριστιανοκοινωνιστών της χρέωσε την πολιτική των “ανοικτών συνόρων”.
Για τη χώρα μας, όμως, αλλά και για τις θεμελιακές ευρωπαϊκές αξίες η Άνγκελα Μέρκελ υπήρξε μοιραίος άνθρωπος. Ο Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε ήταν αναμφίβολα ο πολιτικός για την “βρώμικη δουλειά”, είναι, όμως, παραπλανητικό να αποδίδεται στην καλβινιστική του φύση και στην σχεδόν αντικοινωνική του συμπεριφορά ολόκληρο το άγος.
Η Μέρκελ άφησε πίσω της την τοξικότητα του ευρωπαϊκού διχασμού, τις εκλεκτικές της συγγένειες με τα λόμπι της ευρωοικονομικής ελίτ που σχεδίασαν και επέβαλαν τους κανόνες, τις σφαίρες επιρροής που συγκρότησε στην ανατολική Ευρώπη, την υπόθαλψη για πολλά χρόνια του αντιευρωπαϊκού και ακροδεξιού θύλακα του Βίζεγκραντ, τις ιδιότυπες σχέσεις της με τη Ρωσία ως προς τα ενεργειακά, και, φυσικά, την προκλητική ανοχή της απέναντι στην Τουρκία.
Η τακτική της έναντι της Ελλάδας εξέθρεψε στη χώρα μας τον “αντιγερμανισμό”, βοηθούντος, βεβαίως, και σχεδόν του συνόλου του εγχώριου πολιτικού προσωπικού που βρήκε στο πρόσωπό της -πέραν των άλλων- ένα βολικό άλλοθι για να μην ανοίξει ποτέ και ουσιαστικό το κεφάλαιο των ευθυνών για την οικονομική χρεοκοπία του 2009.
Δεν υπερασπίστηκε ποτέ τους Έλληνες -φτωχό και δραματικά καθυστερημένο το “mea culpa” που διατύπωσε προ καρού- όταν το γερμανικό μιντιακό σύμπαν και οι υπουργοί της πρόσβαλλαν τον ελληνικό λαό. Πότε με το “δάκτυλο” του Focus και πότε με τους λιβέλλους της Bild και άλλων γερμανικών ΜΜΕ για τους τεμπέληδες του ευρωπαϊκού νότου. Αλλά και με την ακραία αντιθεσμική παρέμβασή της, όταν με δική της ευθύνη (συνεργούντος και του σε κατ’ οίκον περιορισμό πλέον Σαρκοζί) αποκαθηλώθηκε ένας Έλληνας πρωθυπουργός και διορίστηκε ένας άλλος.
Το τελευταίο μίλι της Μέρκελ στην Αθήνα διανύθηκε με δόξα και τιμή. Κανείς δεν βγήκε στους δρόμους για να της θυμίσει το έγκλημα που συντελέστηκε τα προηγούμενα χρόνια. Οι ενθουσιώδεις διαδηλωτές των κατά καιρούς συλλαλητηρίων δεν την ενόχλησαν, το αποκλεισμένο αθηναϊκό κέντρο αδιαφόρησε και το πολιτικό σύμπαν στάθηκε αμήχανο απέναντί της καθώς οι περισσότεροι έχουν πια κυβερνήσει και συνεργαστεί μαζί της κατά την τελευταία δεκαετία.
Ούτε καν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν βρήκε λέξεις για έναν ύστατο αποχαιρετισμό δικαίωσης την επομένη, μάλιστα, της 28ης Οκτωβρίου (διαβάστε εδώ τους διαλόγους Σακελαροπούλου-Μέρκελ κατά την επίσκεψη της Γερμανίδας Καγκελαρίου στο Προεδρικό Μέγαρο). Μια αναφορά, έστω, στο “βάσιμο νομικά και ενεργό” ελληνικό αίτημα για τις γερμανικές πολεμικές αποζημιώσεις και το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο (όπως έκαναν οι προκάτοχοί της Προκόπης Παυλόπουλος, Κάρολος Παπούλιας και Κωστής Στεφανόπουλος). Η Κατερίνα Σακελαροπούλου προτίμησε να μην διαταρράξει τη νιρβάνα της τελευταίας επίσκεψης, να μην βάλει το παραμικρό “εμπόδιο” στο τελευταίο μίλι της Άνγκελα Μέρκελ…