ΝΙΚΟΛ ΛΕΙΒΑΔΑΡΗ Όχι, δεν ήταν όλοι στο Πολυτεχνείο. Όχι, δεν ήταν εκεί ενωμένοι αριστεροί, δεξιοί, προοδευτικοί, συντηρητικοί και οι απανταχού έλληνες που πρόταξαν όλοι μαζί τα στήθη τους απέναντι στην χούντα.
Δεν ήταν, διασταυρωμένα, εκεί οι ιδεολογικοί πρόγονοι των νυν υπουργών που αποκαθιστούν την… ιστορική αλήθεια 47 χρόνια μετά, πληροφορώντας μας ότι τελικώς υπήρχε «μέσα» και «έξω Πολυτεχνείο». Και πως στο «μέσα Πολυτεχνείο» δεν υπήρχαν νεκροί, αλλά υπήρχαν νεκροί –κατά τον Αδωνι Γεωργιάδη – στο «έξω Πολυτεχνείο».
Και δεν ανήκε επίσης το Πολυτεχνείο σε όλους τους Ελληνες. Το έχει επιβεβαιώσει, ιστορικά αυτό, και ο νυν πρώτος τη τάξει υπουργός της κυβέρνησης Μάκης Βορίδης. Ο οποίος, όπως θυμίζει σήμερα η «Εφημερίδα των Συντακτών», ως επικεφαλής της νεολαίας της ΕΠΕΝ ήταν και ο δημιουργός του περιοδικού της οργάνωσης που εν έτει 1988 έγραφε ότι «το Πολυτεχνείο ανήκε, ευθύς εξαρχής, στους εξτρεμιστές της ΑκραςΑριστεράς και όχι, όπως θέλουν να μας παρουσιάσουν, στο σύνολο του ελληνικού λαού».
Δεν ήταν,κυρίως,εκεί όσοι φοβόταν ο ποιητής:
«Φοβάμαι
τους ανθρώπους που 7 χρόνια
έκαναν πως δεν είχαν πάρει χαμπάρι
και μια ωραία πρωία –μεσούντος κάποιου Ιουλίου–
βγήκαν στις πλατείες με σημαιάκια κραυγάζοντας
«Δώστε τη χούντα στο λαό», έγραφε ο Μανώλης Αναγνωστάκης.
«Φοβάμαι τους ανθρώπους», έγραφε ακόμη, «που σου κλείναν την πόρτα μην τυχόν και τους δώσεις κουπόνια και τώρα τους βλέπεις στο Πολυτεχνείο να καταθέτουν γαρίφαλα και να δακρύζουν».
Για όλα αυτά, το Πολυτεχνείο δεν ήταν ούτε σταθμός εθνικής συμφιλίωσης, ούτε αγώνας αλληλεγγύης όπως υπονόησε στο σημερινό του μήνυμα ο πρωθυπουργός.
Ηταν η απελπισμένη, έως και ουτοπική, εξέγερση των λίγων απέναντι στην δικτατορία των συνταγματαρχών, στο μαύρο του φασισμού, και στην ανοχή – ενίοτε και συνενοχή – των πολλών.
Όλα αυτά όμως δεν σημαίνουν και ότι δεν πρέπει, και πως δεν μπορούν όλοι – μα όλοι – να διαβαίνουν σήμερα την πύλη του Πολυτεχνείου και να τιμούν εκείνη την εξέγερση. Εάν το Πολυτεχνείο μένει ζώσα μνήμη εδώ και 47 χρόνια είναι γιατί οι πολλοί πια, και όχι οι λίγοι, αναγνωρίζουν τα μηνύματά του, είτε ως δικαιωμένα είτε ως εκκρεμή αιτήματα.
Κι εάν μέσα στους πολλούς είναι και κάποιοι από τους τότε αμέτοχους, ή και συνένοχους, η ιστορία και η δημοκρατία έχει κερδίσει κάτι παραπάνω. Κι εάν κάπου υπάρχουν και οι αμετανόητοι, η ίδια ιστορία και δημοκρατία είναι εκείνη που οφείλει να τους αναγκάσει στην σιωπή – και όχι το «απαγορευτικό» στην πύλη.
Δεν σημαίνουν επίσης όλα αυτά πως το Πολυτεχνείο έχει «νόμιμους» ιδιοκτήτες και «αλλοτριωμένους» ενοίκους. Το αριστερόμερο που πρόσταξε τον προπηλακισμό και τον τραυματισμό του Νίκου Μανιού, του πρώην βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ που ήταν παρών στην εξέγερση του ’73, έχει καταλάβει τόσα από τα μηνύματα του Νοέμβρη όσα κι εκείνοι του «μέσα Πολυτεχνείου» και του «έξω Πολυτεχνείου».
Και σίγουρα, δεν έχει καταλάβει πως δεν περιφρουρείς την ελευθερία ματώνοντάς την…