NewsEdit “Το δικαίωμα του ενός σταματά εκεί που ξεκινά το δικαίωμα του άλλου”
Ρήγας Φεραίος
Του Βασίλη Παναγιωτίδη για το TheOpinion
Έχοντας αποχαιρετήσει πλέον το 2021 και βρισκόμενοι στην αυγή του 2022, αναρωτιέμαι ακόμα (και φαντάζομαι πολλοί μαζί με μένα) αν η ανθρωπότητα έχει καταφέρει να προχωρήσει πραγματικά μπροστά. Δεν μιλάω φυσικά για τεχνολογική ανάπτυξη, αυτή είναι δεδομένη, αλλά για βελτίωση του τρόπου σκέψης και του πώς αντιλαμβανόμαστε τους γύρω μας και πώς μπορούμε να ζούμε μαζί χωρίς να επηρεάζει αρνητικά ο ένας τον άλλον. Στην κοινωνία μας, που επιζητά εδώ και αιώνες την ολοκλήρωση, μία πανδημία, αυτή του covid 19, ήρθε να αναδείξει όλα αυτά τα προβλήματα που συνεχίζουν να υπάρχουν.
Αν και το πρόβλημα είναι παγκόσμιο και θέλουμε πολύ δρόμο ακόμα για να φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα, οι σκέψεις μου γυρίζουν γύρω από την ελληνική κοινωνία, το δικό μας μικρόκοσμο που δεν μπορεί να πετάξει από πάνω του τις δικές του παθογένειες που υπάρχουν όλα αυτά τα χρόνια. Με αφορμή την πανδημία έχω βρεθεί να συζητάω με πολλούς ανθρώπους για το πώς βλέπουν οι ίδιοι τα όσα συμβαίνουν γύρω μας. Με άλλους συμφώνησα και με άλλους διαφώνησα. Αυτό όμως που μου έκανε και μου κάνει ακόμα εντύπωση είναι το πόσο πολύ επηρεάζουν διάφοροι παράγοντες τις επιλογές μας γύρω από αυτόν τον αόρατο εχθρό που σπέρνει το θάνατο.
Οι πολιτικές πεποιθήσεις μας, το χρήμα και η θρησκεία είναι τρεις από αυτούς τους παράγοντες που καθορίζουν σημαντικά τη στάση που κρατάμε απέναντι στην πανδημία και όλα αυτά, υπό τον μανδύα του “δικαιωματισμού”. “Είναι δικαίωμά μου να πάω όπου θέλω”, έλεγαν ορισμένοι, όταν είχε παρθεί η απόφαση για γενικό lockdown στη χώρα, ώστε να μην εξαπλωθεί ο ιός. “Είναι δικαίωμά μου να μην φοράω μάσκα”, έλεγαν ξανά όταν επιβλήθηκε το μέτρο της μάσκας. “Είναι δικαίωμά μου να μην εμβολιαστώ”, έλεγαν ξανά όταν πλέον είχε βρεθεί το μοναδικό όπλο απέναντι σε έναν θανατηφόρο ιό που έχει στερήσει πάνω από 20.000 ζωές στη χώρας
Δεν είναι τυχαία η φράση που έβαλα στην αρχή του κειμένου από τον Ρήγα Φεραίο ο οποίος πολύ σωστά είχε πει “Το δικαίωμα του ενός σταματά εκεί που ξεκινά το δικαίωμα του άλλου”. Τελικά γνωρίζουμε τα δικαιώματά μας; Η μάλλον καλύτερα, γνωρίζουμε ποιες είναι οι υποχρεώσεις μας όταν ζούμε σε μία οργανωμένη κοινωνία; Το τελευταίο διάστημα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με έναν “άναρχο δικαιωματισμό” που ο καθένας έχει την εντύπωση πως μπορεί να κάνει ό,τι θέλει. Όμως κανείς δεν μιλάει για τις υποχρεώσεις που έχει. Έχεις δικαίωμα άραγε να κάνεις ό,τι θέλεις χωρίς να σε ενδιαφέρει τι θα προκαλέσεις στους άλλους γύρω σου; Όχι θα σου πω.
Όταν οι πράξεις σου στερούν από τον άλλον το δικαίωμα να ζήσει, τότε δεν έχεις δικαίωμα, αλλά έχεις υποχρέωση να ακολουθήσεις τους κανόνες, ακόμα και αν δεν συμφωνείς με αυτούς. Τώρα θα μου πει κάποιος, γιατί, όλα αυτά που έχουν ζητηθεί να κάνουμε είναι σωστά; Όχι θα του απαντήσω. Όμως στο τέλος της ιστορίας θέλω να ξέρω πως δεν ήμουν η αιτία να χάσει έστω και ένας άνθρωπος τη ζωή του, ακόμα και ας με ενοχλούσε το γεγονός πως στερήθηκα κάποιες από τις ελευθερίες μου. Δυστυχώς ή ευτυχώς ο σεβασμός προς το διπλανό μας, ακόμα και αν δεν τον συμπαθούμε, είναι ο μόνος τρόπος να φτάσουμε στην ολοκλήρωση που τόσο πολύ αναζητούμε ως κοινωνία.
“Τα δικαιώματα νοούνται μόνο σε συνάρτηση με τους άλλους . Αλλιώς δεν υπάρχει δικαίωμα”
Ροβινσώνας Κρούσος