ΝΙΚΟΛ ΛΕΙΒΑΔΑΡΗ Υπάρχει η εικονική πραγματικότητα, υπάρχει η βολική πραγματικότητα, και υπάρχει και η πραγματικότητα των αριθμών.
Η εικονική πραγματικότητα μπορεί να είναι εκείνη που λέει ότι η Ελλάδα θριαμβεύει επί των… αλλοφύλων στην αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και διανύει, εδώ και μήνες, το «τελευταίο μίλι» της πανδημίας. Η βολική πραγματικότητα ίσως είναι εκείνη που προκύπτει από τις – διεθνείς μεν, αλλά αρχικές ακόμη – επιστημονικές μελέτες και δείχνει ότι προσώρας τουλάχιστον, η νοσηρότητα της παραλλαγής Ομικρον είναι πολύ πιο ήπια από εκείνη της Δέλτα.
Η πραγματικότητα των αριθμών είναι εκείνη που αποτυπώνεται στα επιδημιολογικά δεδομένα του παρατηρητηρίου Covid του πανεπιστημιακού νοσοκομείου Johns Hopkins των Ηνωμένων Πολιτειών και καταγράφεται καθημερινά στα στοιχεία του OurWorldinData. Mε βάση αυτά τα στοιχεία η Ελλάδα, στις 4 Ιανουαρίου, ήταν τρίτη σε αριθμό κρουσμάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού σε όλη την Ευρώπη, βρισκόταν στην πρώτη δεκάδα παγκοσμίως και είχε επίσης, μακράν, τον υψηλότερο ρυθμό εβδομαδιαίας αύξησης των κρουσμάτων covid σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Η εικόνα στα ημερήσια κρούσματα ανά εκατομμύριο πληθυσμού στις 4 Ιανουαρίου ήταν η εξής:
*Κύπρος 4.500
*Ιρλανδία 3.890
*Ελλάδα 3.292
*Δανία 3.100
*Βρετανία 2.740
*Γαλλία 2.670
*Ισπανία 2.300
*Πορτογαλία 2.210
*Μάλτα 2.170
*Ιταλία 1.920
Ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ενωσης ήταν αντίστοιχα 1.400 κρούσματα ανά εκατομμύριο πληθυσμού (με την ελληνική επίδοση να είναι υπερδιπλάσια) , ενώ ο αντίστοιχος μέσος όρος για το σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών ήταν 1.160 κρούσματα. Εδώ, ίσως έχει την δική του σημασία το γεγονός ότι μεταξύ εκείνων που βρίσκονται στις χαμηλότερες θέσεις είναι και οι δύο χώρες οι οποίες επέλεξαν, παράλληλα με τους εμβολιασμούς, να προχωρήσουν σε καθολικά lockdown πριν γίνει η μεγάλη επέλαση της Ομικρον – η Ολλανδία και η Αυστρία. Η Ολλανδία είχε στις 4 Ιανουαρίου 948 κρούσματα ανά εκατομμύριο πληθυσμού και η Αυστρία 407 κρούσματα. Σε χαμηλά επίπεδα – 445 κρούσματα ανά εκατομμύριο – κρατιέται και η Γερμανία, στην οποία επίσης εφαρμόζονται περιοριστικά μέτρα με διαφορετικό μοντέλο ανά κρατίδιο.
Με βάση επίσης το OurWorldinData και τα ίδια στοιχεία του Τζονς Χόπκινς, η Ελλάδα έχει την απόλυτη πρωτιά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, και μία από τις υψηλότερες θέσεις παγκοσμίως, σε μια ακόμη στατιστική κατηγορία: Στην εβδομαδιαία αύξηση των κρουσμάτων κορονοϊού.
Τα κρούσματα στην χώρα μας εκτινάχθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα κατά 288,1%, όταν τα αντίστοιχα ποσοστά για την Φινλανδία είναι 198%, για την Ιταλία 153%, για την Ιρλανδία 106,4%, για την Γαλλία 106,3%, για την Ισπανία 68,4% και για την Ολλανδία 35,2%. Στην βάση, δε, της σύγκρισης των 14 ημερών – αύξηση μέσου όρου κρουσμάτων 14 ημερών σε σχέση με το αντίστοιχο προηγούμενο διάστημα – η άνοδος στην Ελλάδα είναι ακόμη πιο εκρηκτική, και επίσης η μεγαλύτερη παγκοσμίως: Φθάνει στο 356%.
Πίσω από αυτή την πραγματικότητα των αριθμών προφανώς δεν υπάρχει ελληνικό success story. Υπάρχει μόνον ελληνικό δράμα. Όπως υπάρχει και ένα σαφές και κρίσιμο ερώτημα: Γιατί η Ελλάδα, μετά την πρωτιά στους δείκτες θνητότητας, εμφανίζεται πρώτη και στους ρυθμούς έκρηξης και διασποράς του νέου κύματος της πανδημίας;
Το ερώτημα αφορά πρωτίστως την εγχώρια επιστημονική κοινότητα. Και δεν έχει να κάνει με επικοινωνιακούς χειρισμούς και σκοπιμότητες – αφορά τον πυρήνα της σχέσης εμπιστοσύνης επιστήμης και κοινωνίας. Οσο δεν απαντάται, αυτή η σχέση διαβρώνεται. Αφήνοντας πεδίο δόξης λαμπρό σε όλα τα σενάρια «συνωμοσίας» – από τις θεωρίες του ψεκασμού έως εκείνες της πολιτικής χειραγώγησης…