Η απόφαση της Αττικής Οδού να αποζημιώσει τους εγκλωβισμένους οδηγούς με 2.000 ευρώ ανά όχημα κατόπιν επικοινωνίας του πρωθυπουργού με την εταιρεία κρύβει αναμφίβολα ένα πολύ ενδιαφέρον παρασκήνιο. Κατ΄ αρχάς η αριθμητική: Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία στον κλειστό αυτοκινητόδρομο εγκλωβίστηκαν επί ένα 24ωρο περίπου 3.000 οχήματα, με προφανή εγκληματική ευθύνη της εταιρείας διαχείρισης (Αττική Οδός). Εάν όλοι αυτοί οι οδηγοί δικαιούνται της αποφασισθείσας αποζημίωσης, η εταιρεία καλείται να καταβάλει περίπου 6 εκατ. ευρώ.
Τι σημαίνει αυτό: Σύμφωνα με νομικές απόψεις, η εταιρεία ίσως διεκδικήσει δια της αποζημίωσης αυτής να κατοχυρώσει την άρση κάθε άλλου νομικού δικαιώματος των εγκλωβισμένων οδηγών. Δηλαδή, να βάλει ρήτρα στο έγγραφο αποζημίωσης με την οποία ο εισπράττων τα 2.000 ευρώ να αποποιείται παντός είδους άλλο νομιμο δικαίωμά του. Έτσι θα επιδιώξει καταβάλλοντας 6 εκατ. ευρώ να γλυτώσει αποζημιώσεις κατά πολύ μεγαλύτερες.
Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία της ίδιας της Αττικής Οδού, τα οποία αφορούν στο έτος 2017, υπήρχε αύξηση στις διελεύσεις αυτοκινήτων, η οποία κατά μέσο όρο έφτασε στις 216.914 καθημερινά. Ενδεικτικά, το 2014 οι διελεύσεις ήταν στο χαμηλότερο σημείο τους με 199.000 οχήματα ετησίως, ενώ το 2009 είχε σημειωθεί ρεκόρ με 307.000 οχήματα καθημερινά. Όσον αφορά στο 2018, όπως όλα δείχνουν οι διελεύσεις θα αυξηθούν και πάλι, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για πάνω από 218.000 αυτοκίνητα καθημερινά.
Πρακτικά αυτό σημαίνει πως με το διόδιο στα 2,80 ευρώ η Αττική Οδός εισπράττει καθημερινά περίπου 800.000 ευρώ, άρα το συνολικό ποσό αποζημίωσης αφορά τις εισπράξεις μίας εβδομάδας!
Όμως, το μείζον ζήτημα για την εταιρεία είναι πως τους επόμενους μήνες θα κριθεί η ανανέωση της σύμβασής της με το Ελληνικό Δημόσιο, μια συμφωνία που υπερβαίνει τα 80 εκατ. ευρώ.
Επίσης, σοβαρό είναι το θέμα της διεκδίκησης από την εταιρεία και άλλων έργων του Δημοσίου (μεταξύ των οποίων και η συντήρηση του δικτύου της ΕΥΔΑΠ), γεγονός που έχει αναμφίβολα πολύ μεγαλύτερη αξία γι’ αυτήν.
Δια της αποζημίωσης στους εγκλωβισμένους οδηγούς επιχειρείται η σχετική αποκατάσταση της φήμης της εταιρείας, κυρίως, όμως, η διατήρηση της σχέσης της με το Δημόσιο.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του capital.gr πριν μερικούς μήνες η ανανέωση της σύμβασης για την Αττική Οδό θα κριθεί εντός του 2022.
Συγκεκριμένα αναφέρεται:
Αν και στην παρούσα φάση εξετάζονται διάφορα σενάρια ως προς τους όρους του διαγωνισμού, εντούτοις πηγές προσκείμενες στην διαδικασία τονίζουν ότι οι όροι της παραχώρησης θα αλλάξουν, καθώς η παραχώρηση της Αττικής Οδού αποτελεί μία “χρυσοφόρα σύμβαση”, και οι όροι της νέας παραχώρησης δεν θα είναι οι ίδιοι.
Ένα από τα βασικά σενάρια που εξετάζονται στη νέα σύμβαση είναι η συμμετοχή του Δημοσίου με αυξημένο ποσοστό στα ακαθάριστα κέρδη του αυτοκινητοδρόμου, όπως συμβαίνει και στις υπόλοιπες παραχωρήσεις.
Η παραπάνω παράμετρος μαζί με τους υπόλοιπους όρους της διαδικασίας, την οποία θα τρέξει το ΤΑΙΠΕΔ, γεγονός που σημαίνει ότι τα έσοδα της παραχώρησης θα διοχετευτούν στην εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους, αναμένεται να καθοριστούν μέσα στους επόμενους μήνες, με τον διαγωνισμό να βγαίνει στον αέρα στα μέσα του 2022.
Όσον αφορά το τίμημα, παράγοντες που εμπλέκονται στην διαδικασία εκτιμούν ότι θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ, ενώ ο χρόνος παραχώρησης θα κυνανθεί περί τα 30 έτη.
Σήμερα μέτοχοι της Εταιρείας Παραχώρησης είναι η ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε. (που ανήκει στον Όμιλο ΕΛΛΑΚΤΩΡ Α.Ε.) και κατέχει ποσοστό 65,75%, η ΑΒΑΞ Α.Ε. που κατέχει ποσοστό 24,19%, η ΕΤΕΘ Α.Ε. (που ανήκει στον Όμιλο ΑΒΑΞ Α.Ε.) με ποσοστό 10,02% και η Γαλλική EGIS PROJECTS S.A. με 0,04%.
Το κόστος κατασκευής της Αττικής Οδού ανήλθε συνολικά σε 1,3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 65%, δηλαδή 822,2 εκατ., καλύφθηκαν από την παραχωρησιούχο εταιρεία Αττική Οδός Α.Ε. με ίδια κεφάλαια, αλλά και δάνεια. Το 35% της συνολικής δαπάνης καλύφθηκε από το Δημόσιο με τη συμμετοχή και ευρωπαϊκών πόρων.
Αναφερόμενη στο θέμα της Αττικής Οδού (στο ενημερωτικό της πρόσφατης αμκ), η διοίκηση της Ελλάκτωρ ανέφερε “Ο Όμιλος βασίζεται σε σημαντικό βαθμό στην κερδοφορία της παραχώρησης της Αττικής Οδού και τυχόν μη ανανέωση της παραχώρησης αυτής μετά το 2024 ενδέχεται να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στα αποτελέσματα του Ομίλου.
Η παραχώρηση της Αττικής Οδού παράγει ένα σημαντικό τμήμα των λειτουργικών ταμειακών ροών του Ομίλου. Για τη χρήση του 2020, η παραχώρηση της Αττικής Οδού Α.Ε. συνεισέφερε 151,6 εκατ. στα συνολικά έσοδα του Ομίλου ύψους 892,3 εκατ και 105,6 εκατ. στα συνολικά κέρδη προ φόρων, τόκων, και αποσβέσεων (EBITDA) του Ομίλου ύψους 30 εκατ.
Αντίστοιχα για τη χρήση του 2019 η παραχώρηση της Αττικής Οδού Α.Ε. συνεισέφερε 192,7 εκατ. στα συνολικά έσοδα του Ομίλου ύψους 1.273,6 εκατ και 134,0 εκατ σε συνολικά κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) Ομίλου ύψους 80 εκατ.
Επιπρόσθετα, για την περίοδο 01.01- 31.03.2021, η παραχώρηση της Αττικής Οδού Α.Ε. συνεισέφερε 30,6 εκατ. στα συνολικά έσοδα του Ομίλου ύψους 193 εκατ και 18,6 εκατ. στα συνολικά κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) του Ομίλου ύψους 40 εκατ.
Τα στοιχεία διελεύσεων
Το πρώτο τρίμηνο του 2021 η κίνηση στην Αττική Οδό ήταν μειωμένη (λόγω πανδημίας) κατά 27,8% και τα έσοδά της ήταν μειωμένα κατά 25,6% (διαμορφώθηκαν σε 30,1 εκατ.,). Από το δεύτερο τρίμηνο του 2021, η κίνηση παρουσιάζει αύξηση σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες του 2020, καθώς τα μέτρα lockdown του 2021 είχαν πιο ήπια επίδραση στην κίνηση.
Για παράδειγμα, τον Απρίλιο 2021 η κίνηση στην Αττική Οδό παρουσίασε αύξηση 175% σε σχέση με το 2020 και αντίστοιχη αύξηση παρουσιάζουν τα έσοδα του αυτοκινητοδρόμου.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία στο πρώτο εξάμηνο του έτους η κυκλοφορία στην Αττική Οδό ήταν αυξημένη κατά 4,1% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2020 ενώ όπως ειπώθηκε στην ενημέρωση των αναλυτών κατά την παρουσίαση των εξαμηνιαίων οικονομικών μεγεθών της Ελλάκτωρ τον Ιούλιο και τον Αύγουστο η κίνηση στην Αττική Οδό επέστρεψε σε επίπεδα προ πανδημίας.
Η εκκρεμούσα δικαστική αγωγή για απώλειες εσόδων λόγω πανδημίας
Με δικαστική αγωγή αποφάσισε να διεκδικήσει, πρόσφατα, τις απώλειες εσόδων η Αττική Οδός, μετά την απόφαση του Ελληνικού Δημοσίου να απορρίψει τα αιτήματα αποζημιώσεων συνολικού ύψους περίπου 87 εκατ. ευρώ, υποστηρίζοντας ότι η πανδημία προβλέπεται από τα ασφαλιστικά συμβόλαια.
Αξίζει να σημειωθεί πώς το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών δεν έχει αναγνωρίσει μέρος της ευθύνης του Δημοσίου για μειωμένα έσοδα για την Αττική Οδό και την παραχώρηση του Μορέα.
Σύμφωνα με πληροφορίες η Αττική Οδός πρόκειται να στραφεί κατά του γκρουπ των ασφαλιστικών της εταιρειών, στο οποίο ηγείται η Εθνική Ασφαλιστική μαζί με την HDI Gerling, αλλά τις αποζημιώσεις καταβάλλουν οι διεθνείς κολοσσαίοι αντασφαλιστές.