ΣΠΥΡΟΣ ΣΙΔΕΡΗΣ Ο Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, θαυμαστής του Ντόναλντ Τραμπ και μαύρο πρόβατο στην ΕΕ με την λαϊκίστικη και ακροδεξιά πολιτική του, βρέθηκε στο στόχαστρο του Διεθνούς Ινστιτούτο Τύπου (ΙΡΙ).
Στην έκθεση του ΙΡΙ διερευνάται η παρουσία ουγγρικών κεφαλαίων που επενδύονται σε ξένα μέσα ενημέρωσης, από άτομα που συνδέονται με τον ίδιο τον Όρμπαν και το κόμμα του το Fidesz.
Η έξαρση σε επενδύσεις ουγγρικών επιχειρήσεων σε ΜΜΕ της Σλοβενίας και της Βόρειας Μακεδονίας παρατηρείται από το 2017. Στη Σλοβενία Πρωθυπουργός είναι ο Γιάνεζ Γιάνσα, έτερος θαυμαστής του Τράμπ και παρόμοιων ιδεολογικών πεποιθήσεων με τον Όρμπαν.
Από την άλλη στη Βόρεια Μακεδονία Πρωθυπουργός ήταν ο γνωστός εθνικιστής Νίκολα Γκρούεφσκι, ο οποίος είναι φυγόδικος και «φιλοξενείται» από τον Όρμπαν στην Ουγγαρία.
Βέβαια οι πολιτικοί του Fidesz επιμένουν ότι οι επενδύσεις αυτές είναι καθαρά εμπορικής φύσεως, όμως τα στοιχεία που παραθέτει το ΙΡΙ δείχνουν ότι μάλλον αποτελούν μέρος μιας ευρείας πολιτικής στρατηγικής για τον επηρεασμό των μέσων ενημέρωσης και την υποστήριξη των ιδεολογικών συμμάχων του Fidesz.
Εν τω μεταξύ, υπήρξε σημαντική ενίσχυση της υποστήριξης που παρέχεται στα μέσα ενημέρωσης των ουγγρικών μειονοτικών κοινοτήτων στις γειτονικές χώρες, ιδίως στη Σερβία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία.
Η ιστορία της κάθε ουγγρικής κοινότητας και οι σχέσεις της με τα μέσα ενημέρωσης και την πολιτική ποικίλλουν, ωστόσο η αύξηση των δαπανών έχει σαφώς συμβάλει στο να ευθυγραμμιστούν τα μειονοτικά πολιτικά κόμματα και τα μέσα ενημέρωσης στενότερα με το Fidesz.
Σαν να μην ήταν αρκετά αυτά, το 2019 ο Ούγγρος πρέσβης στο Λονδίνο ίδρυσε ένα διεθνές πρακτορείο ειδήσεων με την ονομασία V4NA σε αναφορά στις τέσσερις χώρες του Visegrád.
Σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου, το Πρακτορείο V4NA ιδρύθηκε για να προβάλλει τη λαϊκιστική αφήγηση του Fidesz σε ένα πανευρωπαϊκό τοπίο μέσων ενημέρωσης και να συμβάλει στην τροφοδότηση των ορέξεων των μέσων ενημέρωσης σε μια ευρεία ευθυγράμμιση επιρροής σε ολόκληρη την ήπειρο.
Όπως σημειώνει το ΙΡΙ τίτλοι όπως “οι οργανώσεις του Τζορτζ Σόρος προσπαθούν να διαλύσουν το ΝΑΤΟ”, “ο Τζορτζ Σόρος θέλει να φέρνει ένα εκατομμύριο μετανάστες στην Ευρώπη κάθε χρόνο”, είναι συνηθισμένοι τα τελευταία χρόνια στα ουγγρικά μέσα ενημέρωσης που πρόσκεινται στην κυβέρνηση, της οποίας ηγείται το δεξιό κόμμα Fidesz από το 2010.
Ωστόσο, οι συγκεκριμένοι τίτλοι εμφανίστηκαν σε μέσα ενημέρωσης της Σλοβενίας και τη Βόρειας Μακεδονίας το 2020. Δεν αποτελεί έκπληξη, ωστόσο, ότι τα μέσα ενημέρωσης στα οποία εμφανίστηκαν οι τίτλοι αυτοί ανήκουν σε έναν Ούγγρο επιχειρηματία, τον Péter Schatz, ένα από τα βασικά πρόσωπα της ουγγρικής επέκτασης στα μέσα ενημέρωσης στα Δυτικά Βαλκάνια και πρώην επιχειρηματικό συνεργάτη του Árpád Habony, μέλους του στενού εσωτερικού κύκλου του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν. Ο Habony ήταν επίσης συνιδρυτής του V4NA.
Η επέκταση των μέσων ενημέρωσης της Ουγγαρίας, όπως δήλωσε πηγή στην ουγγρική ομάδα ερευνητικής δημοσιογραφίας Direkt36, αντανακλά τον στόχο του Fidesz να γίνει “παράγοντας” στην περιοχή. Προσπάθησε να αποκτήσει επιρροή και “φίλους” για να πλησιάσει περισσότερο σε αυτόν τον στόχο.
Ακόμη πιο πρόσφατα, ένας επιχειρηματίας που συνδέεται με την ουγγρική κυβέρνηση αγόρασε πλειοψηφικά πακέτα μετοχών στον πανευρωπαϊκό ραδιοτηλεοπτικό οργανισμό Euronews.
Έχοντας υπονομεύσει τα μέσα ενημέρωσης στην πατρίδα της, η ουγγρική κυβέρνηση, με τη βοήθεια εταιρειών που ελέγχονται από πολιτικούς συμμάχους, άρχισε τα τελευταία χρόνια να οικοδομεί μια αυτοκρατορία μέσων ενημέρωσης στη Σλοβενία και τη Βόρεια Μακεδονία για να λειτουργεί ως μεγάφωνο για τους περιφερειακούς ιδεολογικούς της συμμάχους. Τα μέσα που ανήκουν σε αυτή την αυτοκρατορία ακολουθούν τη λαϊκιστική ατζέντα του Βίκτορ Όρμπαν και χρηματοδοτούνται σε μεγάλο βαθμό από ουγγρικές εταιρείες, σε βαθμό που η χρηματοδότηση αυτή οδήγησε σε έρευνες της αστυνομίας.
Στη Σλοβενία, η προηγούμενη κυβέρνηση δρομολόγησε επίσης μια ειδική κοινοβουλευτική επιτροπή για να διερευνήσει τους ισχυρισμούς περί ύποπτης παράνομης ουγγρικής χρηματοδότησης του κόμματος του Γιάνεζ Γιάνσα, στενού συμμάχου του Όρμπαν. Λίγο αφότου ο Γιάνσα έγινε πρωθυπουργός τον Μάρτιο του 2020, η διαδικασία σταμάτησε.
Η ουγγρική κυβέρνηση στοχεύει να αυξήσει την επιρροή της και να εξαπλώσει την προπαγάνδα της σε άλλες χώρες της περιοχής και κυρίως σε γειτονικές χώρες με μεγάλη ουγγρική μειονότητα, όπως τη Ρουμανία, τη Σλοβακία και τη Σερβία.
Τα ουγγρικά μέσα ενημέρωσης και η διασπορά γενικότερα στις χώρες αυτές υποστηρίζονται παραδοσιακά από τις ουγγρικές κυβερνήσεις από την πτώση του κομμουνισμού, αλλά η κυβέρνηση Όρμπαν αύξησε σημαντικά την υποστήριξη αυτή. Τα ουγγρικά μέσα ενημέρωσης στις χώρες αυτές συχνά χειραγωγούνται μέσω της χρηματοδότησης, καθώς η χρηματοδότηση εξαρτάται από την υποστήριξη της ουγγρικής κυβέρνησης χωρίς καμία κριτική. Τα μέσα ενημέρωσης που παίζουν με αυτούς τους κανόνες ευημερούν, ενώ η υποστήριξη για τα άλλα απλά κόβεται.