ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΧΡΗΣΤΟΣ Ή η καραμπόλα διευθέτησης της αρχιτεκτονικής της νέας παγκοσμιοποίησης Αφγανιστάν -Τουρκμενιστάν -Καζακστάν -Ουκρανία -Κουρδισταν -Ινδια
Στην προηγούμενη παγκοσμιοποίηση που ξεκίνησε με την λήξη του προηγούμενου Ψυχρού Πόλεμου και έληξε με την αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, τα πράγματα ήταν σχετικά απλά.
Τα πάντα γίνονταν διεθνώς με συναλλαγές με δολάρια, που έτσι μπορούσαν να παραχθούν σωρηδόν και ανεξάρτητα από δάνεια και να παράγουν, ακόμα πιο ανεξέλεγκτα, φούσκες γκρι χρήματος από τις οποίες χρηματοδοτούσε ο νεοφιλελευθερισμός την επίπλαστη οικονομική επιτυχία του. Παράγοντας ανισότητες παντού
Ο έλεγχος της τιμής του δολαρίου επιτυγχάνονταν με τον έλεγχο της ροής (άρα και της τιμής) του πετρελαίου. Κύρια μέθοδος μεταφοράς του τα τάνκερ και πολύ λίγα δίκτυα αγωγών. Αρκούσε η στρατιωτική παρουσία του χωροφύλακα-ΗΠΑ σε κύριες πετρελαιοπαραγωγές χώρες, τοπικοί πόλεμοι και μερικές κυρώσεις μέσω του διατραπεζικού δικτύου SWIFT και τα άτακτα παιδιά συνετίζονταν.
Πρώτη φορά το σύστημα αυτό απειλήθηκε μετά την οικονομική κρίση του 08, όταν οι χώρες BRICS ( Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότιος Αφρική) απείλησαν με εγκατάλειψη του δολαρίου, που τους φόρτωνε την πληθωρισμό των ΗΠΑ ως κόστος, και την αντικατάσταση του από το τότε ανερχόμενο ευρώ.
Μια στεκιά στον αδύναμο κρίκο της Ευρωζώνης, την Ελλάδα, αρκούσε για να μετατρέψουν οι μυωπικοί ηγέτες της ΕΕ μια περιφερειακή κρίση χρέους σε μείζονα οικονομική κρίση του ευρώ, που έχασε έκτοτε το λεγόμενο momentum του, αναδεικνύοντας μέχρι σήμερα και όλες του τις αδυναμίες.
Η δεύτερη σοβαρή απειλή του συστήματος δολάριο-ενεργεια ήρθε από το ίντερνετ και τις ψηφιακές τεχνολογίες που εφαρμόζονται σε αυτό. Κυρίως απο τής λεγόμενες blockchain, που άρχισαν να αναπτύσσονται και να αναπτύσσουν αποκεντρωμένα συστήματα στα πάντα μετά την πρώτη επιτυχή εφαρμογή τους σε νέου τύπου μέσα συναλλαγών. Αυτά προέκυψαν ως ανάγκη αντιμετώπισης των συνεπειών νέων τραπεζικών κρίσεων, όπως εκείνη τού 08.
Η υιοθέτηση αυτών των τεχνολογιών από την Κίνα, κυρίως, και δευτερευόντως και από πετρελαιοπαραγωγές χώρες της Μέσης Ανατολής (ΗΑΕ, Σ.Αραβια) και της Αφρικής (Νιγηρία) άλλαξαν τελείως τους όρους του γεωπολιτικού παιγνιου. Τώρα όλοι τρέχουν να φτιάξουν τέτοιου είδους ψηφιακά μέσα συναλλαγών, που κινούνται εξωτραπεζικα και χωρίς να απαιτούν το SWIFT!
Έτσι, απέμεινε μόνο ο έλεγχος των ροών της ενέργειας για να καθορίζει τους χάρτες επιρροών των ζωνών της νέας παγκοσμιοποίησης. Μόνο που τώρα, και μέχρι το 2050 περίπου, αυτή η ενέργεια είναι η περιεχόμενη στο μεταβατικό στρατηγικό καύσιμο του πλανήτη το φυσικό αέριο. Αυτό όμως διανέμεται κυρίως μέσω αγωγών και δευτερευόντως με καράβια μεταφοράς του υγροποιημένο με την μορφή του LNG.
Από τους ίδιους αγωγούς θα μεταφέρεται και το επόμενο στρατηγικό καύσιμο, τό υδρογόνο, πάλι πάνω κάτω από τις ίδιες περιοχές παραγωγής του φυσικού αερίου προς τις μεγάλες αγορές κατανάλωσης ενέργειας. Τις ΗΠΑ, την ΕΕ, την Κίνα και την ανερχόμενη βιομηχανικά Ινδία. Η στρατηγική “όλα από ΑΠΕ” και πράσινο υδρογόνο έχει τόσες αδυναμίες (έλλειψη σπανιων μετάλλων, κόστη επενδύσεων και κόστος παραγωγης που επιτείνει τις ανισότητες) που μόνο στραβοί γραφειοκράτες και κάτι άσχετοι πολιτικοί δεν τις βλέπουν.Ο στόχος τους ειναι μπας και σώσουν τις τράπεζες, όχι το κλίμα.
Όμως ο έλεγχος της ροής της ενέργειας μέσω αγωγών προϋποθέτει τον γεωπολιτικό έλεγχο με γεωγραφικό συνεχές! Και πάνω σε αυτή την νέα πραγματικότητα, γίνονται τώρα καραμπολες, που με την σειρά τους γενούν και κρίσεις.
🔹Η ήττα των ΗΠΑ και η εγκατάλειψη του Αφγανιστάν το 21, το άφησε χωρίς λεφτά (τα 9δις αποθέματα της Κεντρικής του Τράπεζας κατασχέθηκαν και αποχώρησαν μαζι με τα στρατεύματα του ΝΑΤΟ). Οι επιπτώσεις τους στην διανομή ενέργειας, στο σχόλιο #1 για όποιον ενδιαφέρεται.
Οι ταλιμπαν, ως αναμένονταν, το γύρισαν στις εξαγωγές οπιου μέσω του Πακιστάν κυρίως. Για να αποφευχθεί η διάδοσή των ναρκωτικών, έκλεισαν τα λιμάνια της Ινδίας σε όλα τα container από το Πακιστάν, και αυξήθηκαν οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι σε όλα τα γύρω από το 6% στο 10%
Αποτέλεσμα: φρακάρισμα των συστημάτων logistics αρχικά σε όλη την Ασία, που επεκτάθηκε γρήγορα σε όλο τον πλανήτη απορυθμίζοντας σχεδόν όλες τις αλυσίδες παραγωγής!
🔹 Ακολούθησε η προσπάθεια της Τουρκίας να επωφεληθεί από το νέο σκηνικό εντείνοντας τις προσπάθειες διείσδυσης της προς την κεντρική Ασία μέσω του Συνδέσμου των τουρκόφωνων χώρων της περιοχής. Προσωρινά έδειξε να το πετυχαίνει με την ένταξη σε αυτήν την μίνι ζώνη εμπορίου και του φιλήσυχου Τουρμκενισταν, του κύριου τροφοδότη της Κινας με φυσικό αέριο μέσω του αγωγού Τουρκμενιστάν-Χονγκ Κόνγκ. Σε αυτον τον αγωγό θα πέσουν και τα κοιτάσματα φυσικού αερίου του Ιράν μέσω Αφγανιστάν.
🔹Η κίνηση της Τουρκίας θεωρήθηκε απειλητική ως στοχεύοντας στο μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας. Και εξουδετερώθηκε με την επέμβαση της Μόσχας στο Καζακστάν πριν δύο μήνες, για την καταστολή μιας εξέγερσης με χαρακτηριστικά Αραβικής Άνοιξης που φαίνεται ότι προκλήθηκε με υποστήριξη της Άγκυρας.
🔹Η καραμπόλα συνεχίστηκε αυτές τις μέρες στην Ουκρανια, παλι με τους ίδιους πρωταγωνιστές αλλά αυτή την φορά και με άμεση εμπλοκή και των ΗΠΑ.
Με την λήξη αυτής της κρίσης, θα εχει επιτευχθεί ο αρχικός της στόχος, η οικονομική αιμορραγία της ΕΕ μέσω πανάκριβου αέριοι απο τις ΗΠΑ και την Ρωσία αλλά και ο συμβιβασμός ΗΠΑ-Ρωσιας για τα όρια ισχύος της ζώνης υπό την Κίνα στα δυτικά. Η συμφωνία CAI EE- Κινας και ο Nordstream2 μπαίνουν στο ψυγείο, μέχρι νεωτέρας διαταγής.
Οι μεγάλοι χαμένοι αυτής της κρίσης, εκτός από την Ουκρανία, είναι πάλι η ΕΕ, ιδιαίτερα η Γερμανία και η Τουρκία που είχε επεκταθεί και προς τα εκεί. Τώρα η Ρωσία μπορεί με την ησυχία της να πάει να παίξει τον ρόλο του δεύτερου βιολιού στην ζώνη περί την Κίνα.
🔹 Αυτή η εξέλιξη βάζει σε διλληματα την παραδοσιακή φίλη της Ρωσίας, την Ινδία, και η οποία συνεχίζει να θεωρεί απειλή της την Κίνα. Το πιθανότερο είναι ότι θα κινηθεί αυτόνομα για να δημιουργήσει μια νεα ζώνη που διαμορφώνεται με Αραβικές Χωρες και χώρες της Αφρικης, όπου ήδη έχει διεισδύσει οικονομικά, κυρίως μέσω της Ν. Αφρικής ως αντίπαλο δέος της πολύ πιο πετυχημένης διείσδυση της Κίνας στην ίδια περιοχή.
🔹Ο θείος Σαμ δεν μπορεί να κάνει πλέον και πολλά πράγματα μέχρι αυτό το παιχνίδι ισχύος ανάμεσα στην Κίνα και την Ινδία καταλήξει κάπου. Μέχρι τότε επιτηρεί στρατιωτικά την ευρύτερη περιοχή μέσω του AUKUS και ενδεχομένως να οριοθετήσει και τα όρια της δικής της ζώνης στον Τίγρη–Ευφρατη δια της αναγνώρισης Ανεξάρτητου Κουρδικού κράτους.
Μετά, αν δεν πρυτανεύουν στην Ουάσιγκτον άλλες παλαβές ιδέες πανικού και τα κάνουν όλα Κούγκι, θα προσπαθήσει να τα “βρει” με την Κίνα έχοντας κερδίσει, ίσως, μέρος του χρόνου που απώλεσε επί Τραμπ, που της στοίχισε την τεχνολογική υπεροχή σε 2-3 κρισιμες τεχνολογίες τής 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.
Τούτων λεχθεντων (επι μέρους μεγαλύτερες αναλύσεις για όλα στα σχόλια) προκύπτουν δύο ερωτήματα που μας αφορούν άμεσα:
🔸Αν θα το αντέξει όλο αυτό η σημερινή ΕΕ χωρίς να αλλάξει ριζικά και εκ βάθρων.
🔸Το τι. πρέπει εμεις ως χώρα να πράξουμε μπας και καταφέρουμε να επιβιώσουμε ή και να αναπτυχθούμε στον νεο πολύπλοκο πολυ-ζωνικο κόσμο που διαμορφώνεται.
Πείτε και εσείς, όπως το οφείλετε στα παιδιά σας και τα εγγόνια σας.
Εγω πολυ τα είπα πάλι. Με καλύπτουν οι προτάσεις του ΠΡΑΤΤΩ ως πολύ λογικές, σύγχρονες και επι της πραγματικότητας που διαμορφώνουν και όλα τα πιο πάνω.