ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΡΑΤΑΝΟΣ «Θα πληρώσει το τίμημα» είπε με αποφασιστικότητα στην πρώτη μεγάλη συνέντευξη ο –τότε- φρέσκος Αμερικανός πρόεδρος. Ο παραλήπτης της απειλής, βετεράνος Πρόεδρος της Ρωσίας, φαίνεται να μην τον πήρε στα σοβαρά. Αυτά είναι τα «αγνά» υλικά μιας «καλομαγειρεμένης» εκδίκησης που σερβίρεται σε κρύο πιάτο. Σερβιτόρος: Ο Μάρκος Αυρήλιος.
Στις 17 Μαρτίου του 180 μΧ, πεθαίνει στα 59 του ο στωικός φιλόσοφος και αυτοκράτορας της Ρώμης, Μάρκος Αυρήλιος. Στα 19 χρόνια της διακυβέρνησής του ισχυροποίησε την Αυτοκρατορία, ενώ άφησε παρακαταθήκη τη σοφία του με το «Εις Εαυτόν», ένα έργο που μάλλον αραχνιάζει στις βιβλιοθήκες τόσο του Λευκού Οίκου, όσο και του Κρεμλίνου. Τη θητεία του στον αυτοκρατορικό θρόνο της Ρώμης θα τη ζήλευαν και οι δύο ένοικοι των προεδρικών γραφείωνσε Ρωσία και ΗΠΑ.
«Θα πληρώσει το τίμημα». 1841 χρόνια μετά, το πρωινό της 17ης Μαρτίου 2021, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, έμοιαζε περισσότερο με πολιτικό σε συνταξιοδότηση παρά με εν ενεργεία πρόεδρο, στη συνέντευξη που παραχωρεί στον George Stephanopoulos για την εκπομπή GoodMorningAmericaτου ABC News. Τα εμπρηστικά σχόλια του για τον Ρώσο «συνάδελφό» του, Βλαντιμίρ Πούτιν, ήταν απλά ένα δείγμα των προθέσεων του φρέσκου –τότε- προέδρου των ΗΠΑ.
«Το πνεύμα σου θα διαμορφωθεί σύμφωνα προς τις σκέψεις σου, γιατί η ψυχή χρωματίζεται απ’ αυτές» γράφει ο Μάρκος Αυρήλιος. Η ψυχή του Μπάιντεν είχε ήδη χρωματιστεί από τις σκέψεις για εκδίκηση –και δεν ήθελε ή προσπαθούσε να το κρύψει, κατονομάζοντας ευθέως τον Putinως ενορχηστρωτή της ρωσικής ανάμειξης στις εκλογές του 2020.Όταν δε, ο δημοσιογράφος τον ρώτησε «ποιες θα είναι οι συνέπειες», ο μπαρουτοκαπνισμένος 79χρονος πολιτικός δεν δίστασε να απαντήσει, «θα τις δείτε σύντομα».
Η έκδηλη αποφασιστικότητα του Μπάιντεν σε ό, τι αφορά τον Putinκορυφώθηκεανακαλώντας την ατάκα ενός πρώην προέδρου των ΗΠΑ, του George W. Bush, ο οποίος είχε πει πως, «κοίταξα στα μάτια τον Πούτιν και είδα την ψυχή του». Ο Αμερικανός πρόεδρος διηγήθηκε πως σε μια συνάντησή τους, όταν έμειναν μόνοι οι δυο τους, του είπε «Σε κοιτάζω στα μάτια και βλέπω πως δεν έχεις ψυχή». Σύμφωνα με τον ίδιο τον πρόεδρο, ο Βλαντιμίρ Πούτιν του απάντησε, «εμείς οι δύο καταλαβαινόμαστε». Και όταν ο George Stephanopoulos τον ρώτησε αν θεωρεί πως ο Ρώσος πρόεδρος είναι δολοφόνος, εκείνος απάντησε απερίφραστα, «ehm, I do».
Την προηγούμενη ημέρα της συνέντευξης είχε κυκλοφορήσει η αναφορά του Εθνικού Γραφείου Πληροφοριών για την εμπλοκή Ρώσων στις αμερικανικές εκλογές. «Μέσω τρίτων, η Ρωσία έτρεξε μια επιτυχημένη επιχείρηση διείσδυσης στο στενό κύκλο του Τραμπ», ανέφερε σε ανακοίνωση ο πρόεδρος της Επιτροπής Πληροφοριών της Γερουσίας, AdamSchiff.
«Τι κάνεις άνθρωπε; Δεν χρειάζεται να το λες από πριν. Αυτό θα φανεί».Η έκθεση της Επιτροπής Πληροφοριών ενίσχυε τους μακροχρόνιους ισχυρισμούς ότι ο Πούτιν βρισκόταν πίσω από την εκλογική παρέμβαση της Μόσχας, ενισχύοντας τους «παραπλανητικούς ή αβάσιμους ισχυρισμούς» που είχαν σχεδιαστεί σε μεγάλο βαθμό για να δυσφημήσουν τον Μπάιντεν και να τονώσουν την επανεκλογή του Τραμπ, αναφερόταν μεταξύ άλλων.
Η εγκατάσταση του Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο δεν επεφύλασσε κάποια έκπληξη στους αναλυτές: Η ενεργοποίηση του ΝΑΤΟ, το οποίο είχε παραλύσει επί θητείας Τραμπ και η εκ νέου ανάμειξη του State Department στο διεθνές διπλωματικό θέρετρο επιχειρήσεων ήταν δεσμεύσεις του στο προεκλογικό πρόγραμμα του νέου προέδρου.
Είναι η ώρα της εκδίκησης για τους Δημοκρατικούς των ΗΠΑ;
Από το 2015, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ περνούσε το κατώφλι του Λευκού Οίκου εκείνοι έστρεψαν το κεφάλι τους στη Μόσχα. Σε εκείνον χρέωσαν την εκλογική νίκη του επιχειρηματία, σε εκείνον την παράλογη για τα αμερικανικά δεδομένα πόλωση, σε εκείνον την άνοδο της ακροδεξιάς στις ΗΠΑ. Το τέλος της θητείας του Ντόναλντ Τραμπ έφερνε την πιο ντροπιαστική στιγμή στην ιστορία της χώρας: Η εισβολή στο Καπιτώλιο των υποστηρικτών του Τραμπ εξακολουθεί να σοκάρει τους μετριοπαθείς πολίτες των ΗΠΑ.
Η ιστορία των κατηγοριών περί εξωτερικής εμπλοκής σε κυρίαρχα κράτη έχει τις ρίζες πολύ πιο πίσω, βέβαια, με αντεστραμμένους ρόλους και διαφορετικούς πρωταγωνιστές –τουλάχιστον κατά το ήμισυ: Ήταν 2004 όταν ο Πούτιν κατηγόρησε τον μέχρι τότε «φίλο» του, George W. Bush για χρηματοδότηση του «φιλοδυτικού» κόμματος του Βίκτορ Γιουστσένκο στις ουκρανικές εθνικές εκλογές, αυτό που αργότερα ονομάστηκε ως «Η πορτοκαλί επανάσταση».
Υπήρξαν κι άλλα επεισόδια σε αυτή τη μακρά σειρά αποσταθεροποίησης που επιχειρούσαν η μία πλευρά στην άλλη. Μόνο που τώρα έφτασε η ώρα της κρίσης: Ο Μπάιντεν, ο οποίος είδε την προεκλογική του καμπάνια στα σκοινιά εξαιτίας της προσπάθειας ανάμειξης της οικογένειάς του σε ενεργειακά σκάνδαλα στην Ουκρανία είχε όλο το χρόνο να προετοιμαστεί για μια κατά μέτωπο αναμέτρηση με τον «προαιώνιο εχθρό», Πούτιν.
«Πρόσεχε την ουσία του πράγματος λαμβάνοντας υπόψη ή τις ενέργειες ή τα κίνητρα ή το πώς παρουσιάζεται» γράφει στο Εις Εαυτόν ο Μάρκος Αυρήλιος, αλλά φαίνεται να αγνοεί επιδεικτικά ο κατά τα άλλα σχολαστικός Βλαντιμίρ Πούτιν.Οι λεπτομέρειες για το πώς ο Ρώσος πρόεδρος κατάφερε να χάσει κάθε έρεισμα στη Δύση, να φέρει σε αμηχανία τους συμμάχους του και τον ρωσικό λαό, επιτιθέμενος στην Ουκρανία κάποια στιγμή θα έρθουν στο φως.Ο τρόπος με τον οποίο παγιδεύεται στα δίχτυα που ο ίδιος άπλωσε για τους άλλους, είναι εντυπωσιακός, λαμβάνοντας υπόψη την προσήλωσή του στην εκπόνηση και την εφαρμογή στα στρατηγικά σχέδια.
«Τα πάντα αλλάζουν συνεχώς. Και εσύ είσαι σε μια διαδικασία διαρκούς αλλοίωσης και φθοράς, και επίσης όλος ο κόσμος» σημειώνει ο Μάρκος Αυρήλιος, μόνο που η αλαζονεία δεν επιτρέπει στον «κάτοχό» της να διακρίνει τη φθορά. Αυτό που πριν έμοιαζε ως επιχείρηση πίεσης προς τη Δύση, αποτελεί πλέον αγώνας πολιτικής επιβίωσης του Putin στο εσωτερικό της χώρας του. Οι Ρώσοι ολιγάρχες είχαν μάθει να ζουν με τις κυρώσεις, ο περήφανος ρωσικός λαός, όμως, μαθαίνει τώρα να ζει με την απαξία και τη χλεύη του υπόλοιπου κόσμου, να υπόκεινται σε απαγορεύσεις και γιουχαΐσματα, να προσπαθούν να δικαιολογήσουν τις πράξεις ενός πολιτικού. Οι δυτικοί δεν έμαθαν κάτι καινούργιο για τον Πούτιν, είναι οι Ρώσοι όμως που θα αρχίζουν να βλέπουν τον πρόεδρό τους αλλιώς. Το σκληρό προφίλ του Ρώσου προέδρου γέμισε χαρακιές, η μία εκ των οποίων είναι η υπογραφή του Μπάιντεν.
Θα γινόταν σοφότερος ο Βλαντιμίρ Πούτιν, εάν διάβαζε Μάρκο Αυρήλιο; Μακάρι να μην χρειαστεί να γραφτεί ανάλογο άρθρο και για τον Τζο Μπάιντεν.