ΣΠΥΡΟΣ ΣΙΔΕΡΗΣ Στις 3 Απριλίου 2022 στη Σερβία θα διεξαχθούν τριπλές εκλογές. Προεδρικές, στις οποίες θα εκλεγούν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, γενικές όπου θα εκλεγούν οι βουλευτές της Εθνοσυνέλευσης της Σερβίας και οι αυτοδιοικητικές σε 12 Δήμους και σε δυο πόλεις, συμπεριλαμβανομένου του Βελιγραδίου, πρωτεύουσα της χώρας.
Σε μια δύσκολη περίοδο για την Ευρώπη μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η Σερβία δεν μένει στο απυρόβλητο, καθώς επέλεξε να μην συμμετάσχει στις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας. Βελιγράδι και Μόσχα έχουν ιδιαίτερα στενές σχέσεις και η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών έχουν ιδιαίτερα θετική γνώμη για την Ρωσία και τον Ρώσο Πρόεδρο.
Ενδεχομένως αυτή η κατάσταση να ενισχύσει τον εκ νέου υποψήφιο για την προεδρία της χώρας, Αλεκσάνταρ Βούτσιτς καθώς έχει αποδείξει τις ικανότητες του στην διαχείριση τέτοιων κρίσεων, ενώ σχεδόν πάντα οι κυβερνητικοί σχηματισμοί συσπειρώνουν γύρο τους τους πολίτες σε περιόδους κρίσης.
Με τα μέχρι στιγμής δημοσκοπικά αποτελέσματα, τόσο το κυβερνών Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα όσο και ο Πρόεδρος Βούτσιτς, προηγούνται με μεγάλη διαφορά από τα υπόλοιπα κόμματα και υποψηφίους.
Οι βουλευτικές εκλογές ήταν να διεξαχθούν κανονικά το 2024, αλλά ο Αλεκσάνταρ Βούτσιτς είχε ανακοινώσει στα τέλη Οκτωβρίου του 2020 ότι οι εκλογές θα πραγματοποιηθούν νωρίτερα.
Το Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα (SNS) του οποίου ηγείται ο Σέρβος Πρόεδρος Αλεκσάνταρ Βούτσιτς, στις βουλευτικές εκλογές του 2020 κέρδισε την απόλυτη πλειοψηφία, με τα περισσότερα κόμματα της αντιπολίτευσης όμως να έχουν μποϊκοτάρει εκείνες τις εκλογές κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι οι εκλογικές συνθήκες δεν ήταν ελεύθερες και δίκαιες.
Ο συνασπισμός με επικεφαλής το Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα (SNS) ήρθε στην εξουσία μετά τις εκλογές του 2012, μαζί με το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Σερβίας (SPS). Ο Αλεκσάνταρ Βούτσιτς, ο οποίος ορίστηκε Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης το 2012, εξελέγη πρωθυπουργός μετά τις εκλογές του 2014 και αργότερα εξελέγη Πρόεδρος το 2017, κερδίζοντας το 55% των ψήφων.
Από τότε που ανήλθε στην εξουσία, οι παρατηρητές εκτίμησαν ότι η Σερβία εισήλθε σε μια δημοκρατική οπισθοδρόμηση αυταρχισμού, που ακολουθήθηκε από την μείωση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και των πολιτικών ελευθεριών.
Οι μαζικές διαδηλώσεις ξεκίνησαν μετά τις εκλογές του 2017 λόγω του κυρίαρχου ελέγχου του Βούτσιτς στα σερβικά ΜΜΕ. Στη συνέχεια, ο Βούτσιτς διόρισε την Άνα Μπρνάμπιτς ως νέα πρωθυπουργό, η οποία ήταν αρχικά ανεξάρτητη αλλά εντάχθηκε στο SNS το 2019.
Στα τέλη Νοεμβρίου του 2018, μια σειρά από κυβερνητικές αποφάσεις και δραστηριότητες, έδωσαν το έναυσμα για την έναρξη μακροχρόνιων αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, που έληξαν το 2020 λόγω των περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας του Covid 19.
Αυτές οι διαμαρτυρίες βοήθησαν στην ενίσχυση της ενότητας των δυνάμεων της αντιπολίτευσης, από τις οποίες η Συμμαχία για τη Σερβία (SzS) ήταν η μεγαλύτερη και πιο σημαντική με τους διαδηλωτές να ζητούν την παραίτηση του Βούτσιτς και άλλων ανώτερων αξιωματούχων. Ταυτόχρονα, ο Βούτσιτς ξεκίνησε την εκστρατεία «Μέλλον της Σερβίας» το 2019, ενώ ορισμένα κόμματα της αντιπολίτευσης και συνασπισμοί δήλωσαν ότι θα μποϊκοτάρουν τις βουλευτικές εκλογές του 2020, λέγοντας ότι οι συνθήκες δεν είναι ελεύθερες και δίκαιες.
Η εκλογική λίστα του Προοδευτικού Κόμματος της Σερβίας (SNS), με τίτλο «Για τα παιδιά μας», κέρδισε την πλειοψηφία των ψήφων και των εδρών στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του 2020, ενώ η κυβέρνηση σχηματίστηκε στα τέλη Οκτωβρίου 2020. Μετά τις εκλογές, ο Βούτσιτς δήλωσε ότι οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές θα διεξαχθούν πριν ή τον Απρίλιο του 2022.
Λίγο μετά τις εκλογές, ξέσπασαν διαδηλώσεις στη χώρα, κυρίως στην πρωτεύουσα, το Βελιγράδι. Αυτές οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις χαρακτηρίστηκαν από αστυνομική βία, ενώ οι διαδηλωτές και οι διαδηλώσεις διαχωρίστηκαν σε ειρηνικούς και βίαιους.
Αυτή τη φορά οι διαμαρτυρίες διήρκεσαν ως επί το πλείστον μόνο τον Ιούλιο, ενώ ορισμένες σποραδικές διαμαρτυρίες συνεχίστηκαν μέχρι τα τέλη του 2020.
Ο πιο ισχυρός συνασπισμός της αντιπολίτευσης Συμμαχία για τη Σερβία (SZS) επηρεάστηκε από διακομματικά προβλήματα και προβλήματα στον συνασπισμό που παρέμειναν μέχρι τη διάλυσή του τον Αύγουστο του 2020.
Η Ενωμένη Αντιπολίτευση της Σερβίας (UOPS) σχηματίστηκε ως ο άμεσος διάδοχος του SzS. Ο συνασπισμός αυτός παρέμεινε ασταθής και αντιμετώπιζε διακομματικά προβλήματα. Λόγω ιδεολογικών διαφορών, η διάλυση του συνασπισμού ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2020 και μέχρι τον Ιανουάριο του 2021 διαλύθηκε επίσημα. Η πρώην συμμαχία χωρίστηκε σε δύο μπλοκ, το ένα με επικεφαλής τα κεντροαριστερά κόμματα και το άλλο από τα κεντροδεξιά κόμματα.
Τον Νοέμβριο του 2021, ξεκίνησαν συνομιλίες για τον σχηματισμό ενός νέου συνασπισμού κομμάτων της αντιπολίτευσης με την ονομασία Ενωμένη Σερβία και κατέληξαν σε συμφωνία τον Φεβρουάριο του 2022 κι αυτή την στιγμή είναι ο μεγαλύτερος συνασπισμός των αντιπολιτευόμενων κομμάτων της αντιπολίτευσης, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις που έχουν δει την δημοσιότητα.
Εκλογικό Σύστημα
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Σερβίας εκλέγεται για πενταετή θητεία, με περιορισμό τις δυο θητείες σε οποιοδήποτε αξίωμα. Εάν κανένας υποψήφιος δεν λάβει την πλειοψηφία στον πρώτο γύρο, διεξάγεται δεύτερος γύρος. Ένα άτομο που επιθυμεί να είναι επισήμως υποψήφιος θα πρέπει να συγκεντρώσει 10.000 υπογραφές. Επιπλέον, για να υποβάλει κάποιος υποψηφιότητα πρέπει να είναι τουλάχιστον 18 ετών και να έχει σερβική υπηκοότητα, χωρίς να χρειάζεται να έχει γεννηθεί στη Σερβία.
Οι 250 βουλευτές της Εθνοσυνέλευσης εκλέγονται από κλειστή λίστα, με αναλογικό εκλογικό σύστημα από μία εκλογική περιφέρεια σε όλη τη χώρα. Οι έδρες κατανέμονται σύμφωνα με το σύστημα του D’Ont με εκλογικό όριο το 3% του συνόλου των έγκυρων ψήφων, αν και το όριο έχει καταργηθεί για τα κόμματα των εθνικών μειονοτήτων. Οι μειονοτικές εκλογικές λίστες απαιτούν τουλάχιστον 5.000 υπογράφοντες για να εγκριθεί το ψηφοδέλτιο, ενώ για τους μη μειονοτικούς 10.000. Από το 2020, το 40% των υποψηφίων στους εκλογικούς καταλόγους πρέπει να είναι γυναίκες.