ΑΝΤΡΕΑΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ Ο διπλός εκλογικός θρίαμβος του Βίκτορ Όρμπαν στην Ουγγαρία και του Αλεξάνταρ Βούτσιτς στη Σερβία, την περασμένη Κυριακή, επιβεβαιώνει την ακροδεξιά και εθνικιστική τάση που ήδη επικρατεί στην ανατολική και κεντρική Ευρώπη και απειλεί ευθέως και άλλες χώρες τις περιοχής και όχι μόνο.
Ο Βίκτορ Όρμπαν έχει καθιερωθεί ως ο «ταραχοποιός» του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και ηγέτης όλων των αντιμεταναστευτικών πολιτικών της Ευρώπης κάτι που επιβράβευσαν, όπως φαίνεται, οι ψηφοφόροι παρά το ότι η Ουγγαρία «κατέβηκε», τα τελευταία χρόνια, 69 θέσεις στον Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου και γίνεται όλο και πιο αυταρχική και καταπιεστική απέναντι σε μειονότητες αλλά και κοινότητες όπως αυτή των LGBTIQ.
Το κόμμα του, το Fidezn-KDNP κατάφερε να πάρει 53,15% των ψήφων και κατά πάσα πιθανότητα θα έχει και πάλι πλειοψηφία δύο τρίτων στην ουγγρική Βουλή, την ώρα που η συμμαχία της αντιπολίτευσης πήρε 35% και μόλις 57 έδρες στη Βουλή. Την ίδια στιγμή, το ακροδεξιό κόμμα Mi Hazánk με θέσεις ακόμη πιο σκληρές και από αυτές του Όρμπαν σε θέματα όπως η μετανάστευση κατάφερε να αποτελέσει την έκπληξη των εκλογών κερδίζοντας 6,2% των ψήφων και 7 έδρες.
Δεν είναι τυχαίο το ότι δύο «πλανητάρχες» -ένας πρώην και ένας νυν- έσπευσαν να τον συγχαρούν για τη μεγάλη εκλογική νίκη της Κυριακής με την οποία, ο Όρμπαν εξασφαλίζει την τέταρτη συνεχόμενη θητεία του, την ώρα που είναι ο μακροβιότερος ηγέτης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο πρώτος ήταν Ντόναλντ Τραμπ ο οποίος τον επαίνεσε ως «ισχυρό ηγέτη» που «έκανε μια ισχυρή και θαυμάσια δουλειά για την προστασία της Ουγγαρίας, τον τερματισμό της παράνομης μετανάστευσης, τη δημιουργία θέσεων εργασίας, το εμπόριο».
Και ο δεύτερος, ο αρνητικός πρωταγωνιστής των ημερών μας, ο Βλαδίμηρος Πούτιν.
«Ο Πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, έστειλε τηλεγράφημα συγχαρητηρίων στον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, με την ευκαιρία της νίκης του κομματικού συνασπισμού του οποίου ηγήθηκε στις εκλογές για την Ουγγρική Εθνοσυνέλευση», ανέφερε το Κρεμλίνο, όπως μετάδωσε το πρακτορείο Tanjug.
Η υπηρεσία Τύπου του Κρεμλίνου πρόσθεσε ότι ο Πούτιν επεσήμανε ότι «παρά την περίπλοκη διεθνή κατάσταση, η περαιτέρω ανάπτυξη διμερών εταιρικών σχέσεων ανταποκρίνεται πλήρως στα συμφέροντα των πολιτών της Ρωσίας και της Ουγγαρίας».
Το ίδιο θερμά ήταν όμως τα συγχαρητήρια του Βλαδίμηρου Πούτιν και στον Αλεξάνταρ Βούτσιτς, εδώ μάλιστα προχώρησε και μερικά βήματα παραπάνω:
«Θεωρώ ότι οι πράξεις μας ως αρχηγών κρατών θα συνεχίσουν να ευνοούν την ενίσχυση της στρατηγικής σύμπραξης ανάμεσα στις χώρες μας. Αναμφισβήτητα για το συμφέρον των αδελφών λαών που είναι η Ρωσία και η Σερβία», αναφέρεται στο συγχαρητήριο τηλεγράφημα που παρέλαβε ο Βούτσιτς από το Κρεμλίνο.
Να θυμίσουμε ότι η κυβέρνηση του Βούτσιτς έχει τηρήσει επαμφοτερίζουσα στάση για την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, καταδικάζοντας επισήμως την Μόσχα στον ΟΗΕ και απέχοντας από οποιαδήποτε κύρωση κατά του Κρεμλίνου. ενώ η πλειοψηφία των Σέρβων υποστηρίζουν το Κρεμλίνο και έχουν μάλιστα διαδηλώσει υπέρ της ρωσικής εισβολής.
Ανάλογη όμως είναι και η στάση του Βίκτορ Όρμπαν ο οποίος στις πρώτες του δηλώσεις μετά την εκλογική του νίκη αναφέρθηκε στο μέτωπο της αντιπολίτευσης και όσων τον «πολεμούν» περιλαμβάνοντας σε αυτούς και τον πρόεδρο της… Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Σε αυτή τη λίστα, λοιπόν, συμπεριέλαβε: «Τους αριστερούς στο εσωτερικό, τους διεθνείς αριστερούς τριγύρω, τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών, την αυτοκρατορία του George Soros με όλα της τα χρήματά της, τα διεθνή μέσα μαζικής ενημέρωσης και τον Ουκρανό πρόεδρο».
Κι αυτές οι δηλώσεις έγιναν την ημέρα που η παγκόσμια κοινότητα συγκλονίζεται από τις εικόνες της σφαγής αμάχων στην Μπούτζα!
Η ιδεολογική συγγένεια Όρμπαν και Πούτιν δεν κρύβεται. Ούτε βέβαια και ο αυταρχικός τρόπος που κυβερνούν τις χώρες τους δημιουργώντας ένα καθεστώς «ανελεύθερης δημοκρατίας» ή αυτό που πολλοί πολιτικοί επιστήμονες ονομάζουν «ανταγωνιστικό αυταρχισμό».
Ο András Bozóki, καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Κεντρικής Ευρώπης, περιγράφει το ουγγρικό μοντέλο ως εξής:
«(Το ουγγρικό κράτος) δεν εκπροσωπεί τα δημόσια συμφέροντα, αλλά τα συμφέροντα της εξουσίας, των φίλων και συνεργατών του Όρμπαν, των πολιτικών και οικονομικών επιχειρηματιών. Δεν πρόκειται για μια κλασική ανατροπή της δημοκρατίας, με επανάσταση ή πραξικόπημα. Σε αυτήν την περίπτωση, ένας δημοκρατικά εκλεγμένος ηγέτης υπονομεύει τη δημοκρατία εκ των έσω μέσω μιας σταδιακής διαδικασίας, επομένως είναι δύσκολο να προσδιοριστεί το οριστικό βήμα. Πήρε την πολιτική εξουσία στις πρώτες εκλογές. Στη δεύτερη θητεία, πήρε την οικονομική εξουσία και συγκέντρωσε στα χέρια την εξουσία του μέχρι το τέλος της δεύτερης θητείας. Και τότε, η Ευρωπαϊκή Ένωση άρχισε να βλέπει τη λάθος κατεύθυνση που έπαιρναν τα πράγματα με το φαινόμενο Όρμπαν να παίρνει διαστάσεις και η περίπτωση της Ουγγαρίας να μην είναι μεμονωμένη. Η ακροδεξιά, λαϊκίστικη και καιροσκοπική πολιτική προσέγγιση του Όρμπαν μόλυνε την Πολωνία, τη Σλοβενία, τη Σερβία, Βουλγαρία, Μακεδονία, εν μέρει ακόμη και Ιταλία. Μετά ήρθε η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και το Brexit, και όλες αυτές οι εθνικιστικές αλλαγές του 2016 ήταν πολύ ευνοϊκές για τους νέους αυταρχικούς ηγέτες. Είναι σαν να ζούμε την πλήρη ανατροπή του 1989 και τον εκδημοκρατισμό της ανατολικής Ευρώπης. Τώρα ζούμε μία ταχύτατη οπισθοδρόμηση, μια παγκόσμια ύφεση της Δημοκρατίας. Ξαφνικά ο Όρμπαν απέκτησε παγκόσμια σημασία ως πρωτοπόρος όλης αυτής της διαδικασίας».
Πρόκειται για μία διαδικασία που σύντομα θα προκαλέσει νέα δεινά και βαθιά ρήγματα τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη και τα Βαλκάνια. Και το χειρότερο από όλα θα είναι η δημιουργία ενός νέου «Αξονα» χωρών που θα στηρίζουν ενεργά και όχι πίσω από την επίφαση της «ουδετερότητας» το καθεστώς Πούτιν και τις βλέψεις του.
Πόσο μακριά άραγε να είμαστε από τον περίφημο «Άξονα Ρώμης-Βερολίνου» που έγινε στρατιωτική συμμαχία το 1939 στο πλαίσιο του αποκαλούμενου «Χαλύβδινου Σύμφωνου», με το Τριμερές Σύμφωνο του 1940 και οδήγησε στην ενσωμάτωση των στρατιωτικών στόχων της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Ιαπωνίας;
Ο Αλεξάντρ Ντούγκιν, «ο ιδεολογικός πατέρας της ευρασιατικής ένωσης, της “πολιτισμικής” εναλλακτικής για την Ε.Ε» ήδη περιγράφει, από το 2014 έναν τέτοιο «Αξονα» του 21ου Αιώνα ως «Σενάριο της Ρωσικής Ανοιξης σε 10 σημεία».
«Αφού παγκοσμιοποιήθηκε η φιλελεύθερη Δύση, η “συντηρητική επανάσταση” πρέπει να είναι και αυτή παγκόσμια» γράφει ο Ντούγκιν και συμπληρώνει: «Η Ρωσία δεν θα σταματήσει εκεί. Θα συνεχίσει τη δράση της στην Ευρώπη, αποτελώντας κεντρικό στοιχείο της ευρωπαϊκής συντηρητικής επανάστασης».
[Τα αποσπάσματα είναι από το βιβλίο του δημοσιογράφου Ραφαέλ Γκλικσμάν «Εναντίον της αντιδραστικής σκέψης», εκδόσεις Πόλις, το οποίο γράφτηκε το 2015 και μεταφράστηκε στα ελληνικά (Βάλια Καϊμάκη) το 2018»]