ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Από τη μία πλευρά είναι η πραγματικότητα: Το Κίεβο (που κάτι περισσότερο γνωρίζει), αλλά και δυτικές πηγές εκτιμούν πως ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι πολύ πιθανό να συνεχιστεί ολόκληρο το 2022. Η Μόσχα απειλεί πως θα επεκτείνει την στρατιωτική της δράση και στην περιοχή της Υπερδνειστερίας και η Μολδαβία ίσως αποτελέσει τον επόμενο στόχο του Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο Σεργκέϊ Λαβρόφ κάνει λόγο για “τρίτο παγκόσμιο πόλεμο” και το ΝΑΤΟ, η Γερμανία και η Βρετανία στέλνουν βαριά όπλα στην Ουκρανία, τα οποία κατά τον σύμβουλο της Ουκρανικής προεδρίας Αρεστόβιτς θα έχουν “σοβαρό αντίκτυπο” στην εξέλιξη του πολέμου.
Κανείς, ούτε ο Πούτιν αλλά ούτε και η Δύση, δεν δείχνει αυτή τη στιγμή διάθεση για διακοπή των εχθροπραξιών και αναζήτηση κάποιας συμβατής προς τα “συμφέροντα” όλων των πλευρών διαπραγματευτικής λύσης. Η Μόσχα είναι πιεσμένη από την αντοχή των Ουκρανών και από τις κυρώσεις που προκαλούν τεράστιες ζημίες στη ρωσική οικονομία. Προσώρας, η Ευρώπη λειτουργεί ως συμπλήρωμα ενός μαξιμαλιστικού αμερικανονατοϊκού σχεδιασμού που, όμως, δεν φαίνεται πως αποσκοπεί κάπου συγκεκριμένα. Η ομολογία του Τζο Μπάϊντεν πως το σχέδιο αποβλέπει στην εκ των έσω αποκαθήλωση του Ρώσου προέδρου “μαζεύτηκε” άρον άρον και δεν φαίνεται να μπορεί να έχει σοβαρές πιθανότητες επιτυχίας.
Η Ρωσία ανακοίνωσε ήδη την διακοπή παροχής φυσικού αερίου προς την Πολωνία και την Βουλγαρία, δύο χώρες που θεωρούνται ως δίοδοι για την αποστολή οπλικών συστημάτων στην Ουκρανία. Μπορεί να φανταστεί κανείς πως (και) η Ελλάδα θα είναι μεταξύ των επόμενων χωρών που θα υποστούν κάτι ανάλογο αφού ο Λαβρόφ έχει επισημάνει πολλές φορές τον ρόλο του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης για την κίνηση οπλικών συστημάτων προς το Κίεβο.
Έναντι αυτής της πραγματικότητας, η Ε.Ε επιδεικνύει ξανά χαμηλά αντανακλαστικά και αδυναμία να αντιμετωπίσει άμεσα και συνολικά τις συνέπειες. Η Σύνοδος Κορυφής, περί τα τέλη Μαϊου, πρόκειται να ασχοληθεί με το θέμα, αν και είναι εξαιρετικά αμφίβολο να ληφθούν αποφάσεις πριν τον Ιούνιο. Το πότε θα εφαρμοστούν και τι εύρος θα έχουν είναι ένα άλλο θέμα.
Οι οικονομικές συνέπειες του πολέμου στην Ευρώπη είναι τεράστιες και η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας αποκαλύπτει τον εφιάλτη: ακρίβεια και νέες αυξήσεις τιμών στα καύσιμα και τα τρόφιμα μέχρι το 2024- με αργή αποκλιμάκωση μετά!
Ο πρωθυπουργός επισημαίνει διαρκώς το τελευταίο διάστημα πως εφόσον η Ε.Ε καθυστερήσει να λάβει αποφάσεις θα αναγκαστεί να ανακοινώσει εθνικό σχέδιο. Είναι ήδη αργά, καθώς το παράδειγμα της Ισπανίας και της Πορτογαλία, που εξασφάλισαν “πολιτική συμφωνία” με την Κομισιόν για πλαφόν στο ηλεκτρικό ρεύμα που θα επιφέρει μειώσεις έως και 40% στους λογαριασμούς των καταναλωτών της Ιβηρικής, επιβεβαιώνει ότι είναι μάλλον μάταιο να αναμένει κανείς κάτι άμεσο και ολιστικό από την γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Ένα πιθανό εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο θα προκαλέσει, άλλωστε, νέα αλυσίδα ανατιμήσεων.
Από την άλλη πλευρά, ο κυβερνητικός σχεδιασμός κινείται εμφανώς σε προεκλογικούς ρυθμούς με οδηγό την…αισιοδοξία σχετικά με την τουριστική “έκρηξη” που θα έχουμε φέτος το καλοκαίρι. Το οικονομικό επιτελείο προσπαθεί να θωρακιστεί με νέο δανεισμό με καλούς όρους μέσω της έκδοσης του επταετούς ομολόγου, και το πράττει αξιοποιώντας την αναβάθμιση της Standard&Poors αλλά σε χρόνο πριν την ανακοίνωση των όποιων πρόσθετων μέτρων στήριξης, ώστε να αποφευχθούν επιφυλάξεις σχετικά με την τήρηση μεταμνημονιακών δεσμεύσεων.
Οι συνέπειες, όμως, δεν θα παύσουν και ακόμα κι αν υπάρξει ύφεση κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού το φθινόπωρο θα μας εισάγει σε περίοδο οικονομικής αγριότητας. Η επιβάρυνση των νοικοκυριών θα είναι αβάστακτη και η κοινωνική αναταραχή θα γίνει, πιθανώς, ανεξέλεγκτη. Η αναφορά του πρωθυπουργού στις κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες, με αφορμή το αποτέλεσμα των γαλλικών εκλογών, είναι αποκαλυπτική των φόβων στο επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου. Μόνο που δεν πρόκειται για μια βολική άνοδο του λαϊκισμού, όπως λέγεται, αλλά για μία δίκαιη και ογκώδη αντίδραση των κοινωνιών που βυθίζονται στις ανισότητες και την πτωχοποίηση. Φυσικά, όλα αυτά είχαν ξεκινήσει πριν τον πόλεμο και επιδεινώθηκαν δραματικά με αυτόν.
Ο εθνικός σχεδιασμός επιμένει, δυστυχώς, να βασίζεται σε ένα αφήγημα κανονικότητας και αισιοδοξίας και δεν τολμά να ομολογήσει και να αντιμετωπίσει το μεγάλο κενό που αφήνουν οι κεντρικές ευρωπαϊκές πολιτικές. Αντί να σπαταλά χρόνο στα…Dumfries House ο πρωθυπουργός, θα ήταν καλύτερο να προσπαθεί να επιτύχει συντονισμό με τον Μάριο Ντράγκι και άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Και να παρουσιάσει άμεσα το δικό του σχέδιο που να αντανακλά την κοινωνική πραγματικότητα και όχι την εικονική μετα-πραγματικότητα του εκλογικού σχεδιασμού. Εφόσον το πράξει, θα ήταν ευχής έργο να το επικοινωνήσει με την αντιπολίτευση και οι πολιτικές δυνάμεις να συνδράμουν στο μέτρο του εφικτού. Κανείς, όσο ενισχυμένος κι αν εξέλθει από τις εκλογές, άλλωστε, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει γκρεμισμένες οικονομίες και κοινωνίες εν βρασμώ. Το έχουμε ζήσει την προηγούμενη δεκαετία…