Την παράταση ισχύος της γενικής ρήτρας διαφυγής (general escape clause) θα εισηγηθεί την προσεχή Δευτέρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο Politico Europe, που επικαλείται τρεις Ευρωπαίους αξιωματούχους, η Κομισιόν θα προτείνει στα κράτη-μέλη να παραμείνει εν ισχύι η ρήτρα – η οποία αναστέλλει την υποχρέωση τήρησης των δημοσιονομικών κανόνων της Ε.Ε. – και για το 2023, εξαιτίας της επιδείνωσης των προοπτικών της ευρωπαϊκής οικονομίας ως συνέπεια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Το δημοσίευμα αναφέρει ότι το Κολέγιο των Επιτρόπων, στη χθεσινή του συνεδρίαση, κατέληξε στην απόφαση για την συγκεκριμένη εισήγηση, συμφωνώντας παράλληλα για πιο αυστηρή επιτήρηση των υπερχρεωμένων χωρών. Η εισήγηση θα πρέπει τώρα να υιοθετηθεί από τα κράτη-μέλη. Μία πρώτη σχετική συζήτηση θα γίνει την προσεχή Τρίτη στο Ecofin, χωρίς να αναμένεται να ληφθεί ακόμα απόφαση. Το πιο πιθανό είναι να ληφθεί στην επόμενη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών τον Ιούνιο.
Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, η Κομισιόν σχεδιάζει να συνδυάσει την παράταση της ρήτρας διαφυγής με ένα ειδικό καθεστώς σφιχτής δημοσιονομικής παρακολούθησης για τις χώρες με υψηλό χρέος, απαιτώντας μάλιστα από αυτές τις χώρες – όπως η Ελλάδα και η Ιταλία – να κρατήσουν τον ρυθμό αύξησης των τρεχουσών δαπανών τους κάτω από τον ρυθμό αύξησης του δυνητικού ΑΕΠ τους.
Η ισχύς των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ είχε ανασταλεί μετά το ξέσπασμα της πανδημίας και αναμενόταν να επαναφερθεί το 2023 καθώς οι ευρωπαϊκές οικονομίες ανέκαμψαν από την κρίση του κορονοϊού, αλλά μετά τον πόλεμο εντάθηκαν οι φωνές που ζητούσαν την αναστολή του για ένα ακόμη έτος, σύμφωνα με την imerisia.gr.
Η αρχική καθοδήγηση της Κομισιόν σχετικά με τη γενική ρήτρα διαφυγής, που ενεργοποιήθηκε για πρώτη φορά το Μάρτιο του 2020, προσανατολιζόταν προς την εκπνοή της φέτος, δεδομένης της σθεναρής ανάκαμψης από την ύφεση που προκάλεσε η πανδημία. Ωστόσο στις αρχές του περασμένου Μαρτίου ο επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι είχε δηλώσει ότι η τελική εισήγηση θα γίνει το Μάιο, μετά τη δημοσίευση των εαρινών προβλέψεων της Κομισιόν.
Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις, που είδαν το φως της δημοσιότητας τη Δευτέρα, η μεγέθυνση της ευρωπαϊκής – και της ελληνικής – οικονομίας το 2022 θα είναι σημαντικά μειωμένες σε σχέση με τις προ εισβολής εκτιμήσεις. Η Κομισιόν εκτιμά ότι το ΑΕΠ της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης θα διογκωθούν κατά μόλις 2,7% φέτος, έναντι 4% που προέβλεπε τον περασμένο Φεβρουάριο, πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Το 2023, η οικονομία της Ε.Ε. και την Ευρωζώνης προβλέπεται πλέον ότι θα μεγεθυνθούν κατά 2,3%, έναντι 2,8% και 2,7% αντίστοιχα στις χειμερινές προβλέψεις του Φεβρουαρίου. Οι αντίστοιχοι αριθμοί για την Ελλάδα είναι 3,5% για το 2022 (έναντι πρόβλεψης 4,9% το Φεβρουάριο) και 3,1% το 2023 (έναντι 3,5% το Φεβρουάριο).
Σε περίπτωση πλήρους διακοπής του εφοδιασμού αερίου από τη Ρωσία, η ανάπτυξη της Ε.Ε. ουσιαστικά θα μηδενιστεί φέτος (θα περιοριστεί στο 0,2%) και θα είναι μειωμένη κατά μία ποσοστιαία μονάδα το 2023, σύμφωνα με την Κομισιόν. Εντός του τρέχοντος έτους, η ευρωπαϊκή οικονομία θα βυθιστεί σε ύφεση σε αυτό το σενάριο, ενώ ο πληθωρισμός σε ετήσια βάση θα αγγίξει το 10%.