Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε τις τελευταίες ημέρες η πρόταση τεσσάρων σημείων που κατέθεσε ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών, Λουίτζι ντι Μάιο, προς τον γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.
Το σχέδιο προβλέπει συμφωνία για ουδετερότητα της Ουκρανίας, αλλά και αυτονομία σε αμφισβητούμενες περιοχές και έχει ήδη συναντήσει αντίσταση από το Κίεβο, ωστόσο, όπως φαίνεται ούτε η Μόσχα βλέπει με θετικό μάτι το ζήτημα.
Αυτό επισημαίνει η ιταλική La Repubblica, σημειώνοντας ότι η Ρωσία απορρίπτει το σχέδιο, με τον Ντμίτρι Μεντβέντεφ να σημειώνει ότι «είναι αποκομμένο από την πραγματικότητα».
Ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας και στενός σύμμαχος του Βλαντιμίρ Πούτιν επισημαίνει ότι όποιος το συνέταξε «μοιάζει να βασίσθηκε σε δημοσιεύματα επαρχιακού τύπου και στα ψεύδη της Ουκρανίας» για να προσθέσει «η προτεινόμενη πλήρης αυτονομία της Κριμαίας από την Ουκρανία θα ήταν σίγουρα αιτία πολέμου».
Πάντως, ο Ντμίτρι Πεσκόφ ανέφερε νωρίτερα ότι η Μόσχα δεν έχει δει ακόμη το ειρηνευτικό σχέδιο και ελπίζει να το λάβει μέσω διπλωματικών οδών. «Δεν το έχουμε δει ακόμη, ελπίζουμε να μας παραδοθεί μέσω διπλωματικών οδών και να το εξετάσουμε», επεσήμανε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου.
Ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Λουίτζι Ντι Μάιο, από την πλευρά του, υπογράμμισε σήμερα ότι «υπό το φως των εξελίξεων στην Ουκρανία, πρέπει να δοθεί νέα ώθηση στην διαδικασία διεύρυνσης της Ε.Ε. προς τα δυτικά Βαλκάνια».Ο Ιταλός υπουργός δήλωσε ότι το σχέδιο έχει δοθεί και σε ανώτερους αξιωματούχους των χωρών της G7.
Σημειώνεται ότι πριν από μερικές ημέρες το Κίεβο εξέφρασε σοβαρές αντιρρήσεις για το ιταλικό σχέδιο, απορρίπτοντας την οποιαδήποτε ιδέα περί κατάπαυσης πυρός και παραχώρησης εδαφών. Την ίδια ώρα οι δειλές προσπάθειες για επανεκκίνηση της διπλωματίας έχουν φέρει τριβές και στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα τέσσερα σημεία
Το ιταλικό σχέδιο προβλέπει διεθνείς οργανισμοί — όπως ο ΟΗΕ, η ΕΕ και ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ)—να ενεργήσουν ως μεσολαβητές για να οργανώσουν αρχικά τοπικές εκεχειρίες.
- Πρώτο σημείο, κατάπαυση του πυρός. Η προϋπόθεση για να τεθεί σε ισχύ το σχέδιο είναι και η δυσκολότερη. Πρόκειται για την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός μεταξύ των εμπλεκόμενων πλευρών, από την στιγμή που μια απλή, προσωρινή εκεχειρία δεν θεωρείται αρκετή. Σύμφωνα με το ιταλικό σχέδιο, η κατάπαυση του πυρός θα πρέπει να συνοδεύεται από μηχανισμούς εποπτείας και από ολική αποστρατιωτικοποιήση της πρώτης γραμμής του μετώπου.
- Δεύτερο σημείο, ουδετερότητα και Ευρωπαϊκή Ένωση. Το δεύτερο σημείο αφορά μια πολυμερή διαπραγμάτευση για το μελλοντικό καθεστώς της Ουκρανίας. Σύμφωνα με τον Ιταλό υπουργό Εξωτερικών Λουίτζι Ντι Μάιο, θα ήταν χρήσιμο να επιτευχθεί μια ουδετερότητα του Κιέβου, με την παροχή «πολιτικών εγγυήσεων» από μέρους της διεθνούς κοινότητας. Παράλληλα η συμφωνία αυτή θα πρέπει να είναι συμβατή με την ένταξη της χώρας στην ΕΕ.
- Τρίτο σημείο, αυτονομία των περιοχών υπό αμφισβήτηση. Προβλέπεται παράλληλα συμφωνία με αντικείμενο τις αμφισβητούμενες περιοχές, με ιδιαίτερη αναφορά στην Κριμαία και στο Ντονμπάς. Η εν λόγω συμφωνία θα αφορά την κυριαρχία, τον έλεγχο της επικράτειας, το νομικό καθεστώς των περιοχών αυτών και τυχόν αυτόνομη διακυβέρνηση. Θα παρασχεθούν εγγυήσεις για την ιστορική και πολιτιστική ταυτότητα. Γίνεται δηλαδή αναφορά σε μια αυτονομία των υπό αμφισβήτηση περιοχών, η οποία να μην έρχεται σε αντίθεση με την κυριαρχία του Κιέβου εφ’ όλης της χώρας.
- Τέταρτο σημείο, συμφωνία για την ασφάλεια και την ειρήνη στην Ευρώπη. Το τελευταίο σημείο του ιταλικού ειρηνευτικού σχεδίου, αφορά την υπογραφή μιας νέας, πολυμερούς συμφωνίας για την ειρήνη και την ασφάλεια στην Ευρώπη, με ευθεία αναφορά στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Ρωσία. Οι κύριοι στόχοι είναι η διασφάλιση της στρατηγικής σταθερότητας, ο έλεγχος των εξοπλισμών, η υιοθέτηση μέτρων για την πρόληψη των πολεμικών συγκρούσεων. Παράλληλα, στην ιταλική πρόταση δίδεται βάρος στην ανάγκη να επιτευχθεί καθεστώς παρόμοιο με εκείνο που υφίστατο πριν από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και -ως τελικό βήμα- στην χαλάρωση των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας.