ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΧΡΗΣΤΟΣ Ο CEO της BlackRock, Λάρι Φινκ, προειδοποίησε το βράδυ της Πέμπτης ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει υψηλός για κάποια χρόνια ακόμα κυρίως λόγω των διαταραχών στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες.
«Ο πληθωρισμός δεν είναι παροδικός και θα μείνει μαζί μας για κάμποσα χρόνια ακόμα» δήλωσε στο Bloomberg.
Ο ίδιος εκτίμησε ότι αυτή τη στιγμή η Fed δεν έχει τα εργαλεία για να αντιμετωπίσει τον πληθωρισμό.
Ως αιτία για τον υψηλό πληθωρισμό ανέφερε τις διαταραχές στην προσφορά, οι οποίες συνδέονται με την πανδημία και τα lockdown αλλά και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Επισήμανε, ωστόσο, ότι οφείλεται και στις δημοσιονομικές και νομισματικές πολιτικές που έχουν εφαρμοστεί τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ.
Ο Φινκ προειδοποίησε επίσης ότι αν η Fed συσφίξει υπερβολικά τη νομισματική πολιτική μπορεί να οδηγήσει την αμερικανική οικονομία σε ύφεση.
Ο διευθύνων σύμβουλος του μεγαλύτερου διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο, έγραψε πρόσφατα σε επιστολή του προς τους μετόχους ότι η παγκοσμιοποίηση όπως την ξέρουμε έχει τελειώσει. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, υποστηρίζει, σηματοδοτεί ένα σημείο καμπής στην παγκόσμια οικονομία – αν και η δυναμική της παγκοσμιοποίησης είχε επιβραδυνθεί για πολλά χρόνια.
Η δήλωση του Φινκ προκάλεσε σάλο στη διεθνή καπιταλιστική τάξη. Οι Financial Times παρουσίασαν μια γνωμοδότηση ότι «το παγκόσμιο κεφάλαιο, τα τελευταία 40 περίπου χρόνια, πετούσε πολύ μπροστά από τις εθνικές οικονομίες, δημιουργώντας πιέσεις και ανισότητες σε πολλά έθνη». Οι δημοσιογράφοι των FT, φυσικά, υπήρξαν μερικοί από τους μεγαλύτερους μαζορέτες αυτής της διαδικασίας, γεγονός που έκανε το συμπέρασμα ακόμη πιο εντυπωσιακό.
Αλλά προτού αποφασίσουμε εάν η παγκοσμιοποίηση έχει τελειώσει, αξίζει να εξετάσουμε σε τι αντιστοιχεί στην πραγματικότητα. Κατά μία έννοια, δεν είναι κάτι καινούργιο – πριν από δύο χιλιάδες χρόνια, ο Δρόμος του Μεταξιού συνέδεε Ανατολή και Δύση. Αλλά στον καπιταλισμό, και ιδιαίτερα στη νεοφιλελεύθερη ποικιλία του στο τελευταίο μέρος του εικοστού αιώνα, η παγκοσμιοποίηση έφτασε να σημαίνει κάτι πολύ συγκεκριμένο.
Η παγκόσμια οικονομία είναι ένα σύνθετο σύστημα που αποτελείται από ένα πλήθος αλληλένδετων αλλά διακριτών δικτύων—δίκτυα ανθρώπων, αγαθών, χρημάτων ή ακόμα και μονά και μηδενικά. Αυτά τα δίκτυα χαρακτηρίζονται από συνεχή κίνηση. Οι άνθρωποι μετακινούνται, τα αγαθά μετακινούνται, τα χρήματα κινούνται και τα δεδομένα κινούνται — και πάντα το κάνουν. Στον καπιταλισμό, ωστόσο, αυτό το κίνημα παίρνει μια νέα μορφή. Το κίνημα γίνεται η προϋπόθεση για την ανάπτυξη, η οποία με τη σειρά της είναι η προϋπόθεση για τη σταθερότητα των καπιταλιστικών κοινωνικών σχέσεων. Το σύστημα, με άλλα λόγια, δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς κίνηση.
Το κεφάλαιο πρέπει να κυκλοφορεί για να παράγει αξία, όπως το αίμα πρέπει να κυκλοφορεί γύρω από το ανθρώπινο σώμα για να μεταφέρει οξυγόνο στα όργανά μας. Εάν υπάρχει απόφραξη, ολόκληρο το σύστημα καταρρέει —συχνά γρήγορα και χωρίς προειδοποίηση— είτε πρόκειται για συσσώρευση πλάκας σε ανθρώπινη αρτηρία είτε για πλοίο που έχει κολλήσει στη Διώρυγα του Σουέζ.
Η πανδημία Covid-19 παρείχε μια ζωντανή απόδειξη του πώς μοιάζει μια στάσιμη παγκόσμια οικονομία. Η παγκόσμια οικονομία συρρικνώθηκε κατά 3,3 τοις εκατό το 2020—η μεγαλύτερη καταγεγραμμένη συρρίκνωση του παγκόσμιου ΑΕΠ από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μεγάλο μέρος αυτής της πτώσης προήλθε από την πτώση του όγκου των εμπορικών συναλλαγών, ο οποίος έπεσε πιο μακριά και πιο γρήγορα από κάθε άλλη στιγμή από το 1945. Ενώ από ορισμένες απόψεις, ο Covid-19 ένωσε τον κόσμο σε έναν κοινό σκοπό, είχε μια βαθιά αποπαγκοσμιοποιητική επίδραση στην οικονομία.