ΝΙΚΟΛ ΛΕΙΒΑΔΑΡΗ H – κυνική – πολιτική λογική λέει πως ένας πρωθυπουργός κάνει πρόωρες εκλογές μόνον όταν είναι σίγουρος πως θα τις κερδίσει. Και πως δεν τις αποτολμά όταν φοβάται πως μπορεί και να χάσει – ή, τουλάχιστον, πως αντί για ενισχυμένος μπορεί να βγει από τις κάλπες αποδυναμωμένος.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης λέει πως δεν είναι της κυνικής πολιτικής σχολής. Είναι θιασώτης της θεσμικής υπευθυνότητας. Εξ ου και έβαλε φρένο στην εκλογολογία και δεσμεύτηκε πως θα εξαντλήσει την τετραετία, την ώρα που το μόνον ανοιχτό ερώτημα πια ήταν εάν οι κάλπες θα στηθούν στις 18 ή στις 25 του Σεπτέμβρη. «Παίρνω το ρίσκο της σταθερότητας», είπε στον Σκάι, «κι αν έχει κάποιο πολιτικό κόστος, ας το έχει. Αν αυτό με οδηγήσει σε ένα πολιτικό κόστος, γιατί θα έχω να διαχειριστώ έναν δύσκολο χειμώνα, ας γίνει έτσι».
Ο πρώτος λόγος που η θέση του πρωθυπουργού ελέγχεται ως προς την ειλικρίνειά της είναι πως ο ίδιος ήταν εκείνος που άνοιξε, και δημόσια, το παράθυρο των πρόωρων εκλογών επικαλούμενος την «τοξική πόλωση» που προκαλεί η αντιπολίτευση και τους κινδύνους που αυτή συνεπάγεται για την σταθερότητα στην χώρα.
Ο δεύτερος είναι πως, είτε οι εκλογές γίνουν το φθινόπωρο, είτε την άνοιξη ή το καλοκαίρι του 2023, «σταθερότητα» – όπως τουλάχιστον την εννοεί ο πρωθυπουργός – δύσκολα θα επέλθει. Ολο το υπουργικό συμβούλιο και σύσσωμη η Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝΔ τελούν σε πλήρη προεκλογική εκστρατεία, από το ίδιο το Μαξίμου ανακοινώνονται καθημερινά νέες υποψηφιότητες για τα ψηφοδέλτια της ΝΔ, και το έργο της «τοξικής πολωσης» – είτε εκπορεύεται από την αντιπολίτευση, είτε από την κυβέρνηση – βρίσκεται μόλις στα πρώτα του επεισόδια. Το ερώτημα είναι εάν θα διαρκέσει, δύο, έξι ή 12 μήνες.
Ο τρίτος, και ίσως κύριος, λόγος είναι πως η θεσμική υπευθυνότητα που επικαλείται ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν συνάδει με τα σενάρια που είδαν το φως την επομένη κιόλας του πρωθυπουργικού φρένου στην εκλογολογία. Σύμφωνα με αυτά, το Μαξίμου επαναφέρει άρδην στο τραπέζι το σχέδιο αλλαγής του εκλογικού νόμου έτσι ώστε το πρώτο κόμμα να μην χρειάζεται ποσοστό πάνω από 33% με 34% για να πάρει την αυτοδυναμία. Με επίκληση πάντοτε της αναγκαίας σταθερότητας – προφανώς διότι, κατά τους εισηγητές των σεναρίων, στην χώρα θα υπάρχει σταθερότητα μόνον εάν η ΝΔ κερδίζει σταθερά και αυτοδύναμα τις εκλογές.
Ολοι αυτοί οι λόγοι δίνουν χώρο και επιχειρήματα στην αντιπολίτευση να λέει ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε ντρίπλα και όπισθεν από τις πρόωρες κάλπες γιατί δεν του έβγαινε ο σχεδιασμός – δεν του έβγαινε ούτε η αυτοδυναμία, ούτε εγγυημένη κυβέρνηση συνεργασίας με τον ίδιο πρωθυπουργό.
Οι ίδιοι λόγοι κρατούν σε ένταση, σύγχυση και πολιτική ζαλάδα την ΝΔ. Με τους μισούς γαλάζιους βουλευτές να μιλούν για επιλογή υψηλού πολιτικού ρίσκου Μητσοτάκη και τους άλλους μισούς να λένε ότι δίνει πίστωση χρόνου στον Τσίπρα.
Δεν το λένε τυχαία – τουλάχιστον, όσοι εξ αυτών διάβασαν και ανέλυσαν σε βάθος τις τελευταίες «Τάσεις» της MRB. Διότι η εξαμηνιαία έρευνα της εταιρίας πέραν του ότι δείχνει την ΝΔ να έχει πέσει πια κάτω από το «φράγμα» του 30%, δείχνει και ποιοτικές μεταβολές του πολιτικού σκηνικού.
Δείχνει ότι για πρώτη φορά απέναντι στο αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο διαφαίνονται ίχνη ενός νέου «αντιΝΔ μετώπου» – είναι , για πρώτη φορά, περισσότεροι εκείνοι που δεν θέλουν εκλογική νίκη ΝΔ έναντι εκείνων που δεν θέλουν εκλογική νίκη ΣΥΡΙΖΑ -, δείχνει επίσης πως η πλειοψηφία των πολιτών (47,4%) τάσσεται υπέρ της απλής αναλογικής, και δείχνει ακόμη (ξανά για πρώτη φορά) ότι είναι περισσότεροι οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ που τάσσονται υπέρ της συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ από εκείνους που θέλουν συγκυβέρνηση με ΝΔ.
Επιπλέον, οι πιο παρατηρητικοί προσέχουν ότι η διαφορά στην παράσταση νίκης ακολουθεί πορεία επιταχυνόμενης μείωσης – από τις προ τριετίας 50 μονάδες έχει πέσει στις 20. Και η ανάλυση της γραμμικής της εξέλιξης δείχνει ότι σ’ έναν χρόνο από τώρα θα έχει πιθανώς μηδενιστεί.
Κοινώς, ο Αλέξης Τσίπρας μπορεί να μην έχει πετύχει μέχρι τώρα να μετατρέψει την φθορά της ΝΔ σε πολιτική είσπραξη υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά τα ποιοτικά δημοσκοπικά στοιχεία δείχνουν ότι εάν έχει τον χρόνο μπορεί και να το κάνει. Και ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται, για τους δικούς του λόγους, να του δίνει αυτή την πίστωση χρόνου…
.