Έλλη Πετρίδη Η Ένωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ) λαμβάνει πληθώρα παραπόνων από καταναλωτές σχετικά με τα ποσά που έλαβαν από την επιδότηση των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της πλατφόρμας Power Pass.
Στην έρευνά της για το θέμα, διαπιστώνει ότι το συντριπτικό ποσοστό του 92,3% των καταναλωτών δηλώνει απογοητευμένο από το ποσό της επιδότησης που έλαβαν. Πράγμα που σημαίνει ότι το πολυδιαφημισμένο μέτρο γυρίζει «μπούμερανγκ» για την κυβέρνηση.
Η ΕΚΠΟΙΖΩ καλεί τα αρμόδια υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και τη ΡΑΕ να ενεργοποιηθούν για την επιβολή της νομοθεσίας για την προστασία των δικαιωμάτων των καταναλωτών όταν αυτά διακυβεύονται, με ουσιαστικές παρεμβάσεις, αλλά και με την επιβολή κυρώσεων, όπου αυτή είναι απαραίτητη.
Η ΕΚΠΟΙΖΩ προχώρησε σε έρευνα με κύριο στόχο την καταγραφή και αποτύπωση του βαθμού ικανοποίησης των καταναλωτών από τα ποσά που έλαβαν αλλά και, γενικότερα, για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές αναφορικά με την αύξηση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε για τη χρονική διάρκεια από 20 Ιουλίου έως και 27 Ιουλίου 2022 σε τυχαίο δείγμα, από μέλη και μη μέλη της ένωσης και συλλέχθηκαν 1.142 απαντήσεις.
Από τις απαντήσεις προκύπτει ότι το 92,3% των ερωτηθέντων, που ήταν δικαιούχοι της επιδότησης, δήλωσαν ότι δεν είναι ικανοποιημένοι από το ποσό που έλαβαν.
Από τους δικαιούχους του Power Pass το 26,1% ανήκαν στην κατηγορία από 0 – 17 ευρώ, το 24,7% έλαβαν από 18 – 50 ευρώ, το 15,2% από 51 – 100 ευρώ, το 17,4% από 101 – 200 ευρώ, το 8,5% από 201 – 300 ευρώ και το 8,1% από 301 – 600 ευρώ.
Τα προβλήματα
Όσον αφορά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές εξαιτίας της αύξησης του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας, το 17,6% δήλωσε ότι έχουν απειληθεί με διακοπή ρεύματος από τον προμηθευτή ενέργειας το τελευταίο τρίμηνο, ενώ στο 3,1% έχει γίνει διακοπή.
Σύμφωνα με την ΕΚΠΟΙΖΩ, το 24,5% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι ο μηνιαίος λογαριασμός ηλεκτρικού ρεύματος αντιστοιχεί στο 10% του μηνιαίου εισοδήματός τους, ενώ για το 27,2% αντιστοιχεί στο 20%, Επίσης, ένα σχετικά σημαντικό ποσοστό (το 16,8%) δήλωσε ότι αντιστοιχεί στο 30% και το 14,4% στο 50% και άνω, του μηνιαίου εισοδήματος.
Ζητούν κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής
Στην ερώτηση «Ποιο μέτρο θεωρείτε ότι είναι καλύτερο σχετικά με τη μείωση του ενεργειακού κόστους», οι ερωτηθέντες απάντησαν σε ποσοστό 89,9% ότι επιθυμούν την κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής, ενώ το 42,7% την αξιοποίηση στοχευμένων μέτρων σε μια πράσινη μετάβαση (Προγράμματα Εξοικονομώ, Ενεργειακές κοινότητες/Συστήματα εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας κ.λπ.). Χαμηλότερο ποσοστό (14,5%) απάντησε θετικά για το μέτρο της επιδότησης των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας.
Τα συμπεράσματα της έρευνας
Σύμφωνα με την ΕΚΠΟΙΖΩ, τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας για την καταγραφή και αποτύπωση του βαθμού ικανοποίησης των καταναλωτών σε σχέση με το Power Pass είναι τα εξής:
- Η πλειοψηφία των καταναλωτών νιώθει ότι διαψεύστηκαν οι προσδοκίες τους από τα ποσά που έλαβαν μέσω της επιδότησης.
- Το μεγαλύτερο ποσοστό ανήκε στην κατηγορία που δεν έλαβε καμία επιδότηση, ενώ η πλειοψηφία έλαβε από 18-50 ευρώ. Ένα πολύ μικρό ποσοστό (8,1%), έλαβε από 301 έως 600 ευρώ.
- Ποσοστό 17,6% των ερωτηθέντων δέχεται απειλές για διακοπή ρεύματος, λόγω της αδυναμίας πληρωμής των αυξημένων λογαριασμών.
- Ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού κρίνεται ιδιαίτερα υψηλός λόγω της συρρίκνωσης του μηνιαίου εισοδήματος, αλλά και της διακοπής ρεύματος που βιώνουν τα νοικοκυριά.
- Η συντριπτική πλειοψηφία ζητά την οριστική κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό καταναλωτών επιθυμεί την αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
- Η επιδότηση των λογαριασμών ενέργειας δεν θεωρείται από τους καταναλωτές αποτελεσματικό μέτρο προστασίας τους. Οι λόγοι είναι ότι αφενός δεν λύνει το πρόβλημα των υπέρογκων αυξήσεων στους λογαριασμούς ρεύματος και αφετέρου το ποσοστό εντέλει των αποδεκτών της επιδότησης είναι μικρό.
Τι προτείνει η ΕΚΠΟΙΖΩ
Η ΕΚΠΟΙΖΩ σημειώνει ότι η ενέργεια ως κοινωνικό αγαθό και καθολική υπηρεσία πρέπει να είναι προσιτή, προσβάσιμη, αδιάλειπτη σε όλους τους καταναλωτές. Καλεί την Πολιτεία να ενεργήσει και να αναλάβει την πρωτοβουλία, σχετικά με τα παρακάτω θέματα:
1. Να αποσυνδεθεί από το Χρηματιστήριο ενέργειας η τιμή της κιλοβατώρας για τον καταναλωτή και να προβλεφθούν ρυθμίσεις που διασφαλίζουν τη διαφάνεια, οριοθετούν τους κινδύνους και αποτρέπουν την κερδοσκοπική εκμετάλλευση των καταναλωτών, ώστε να προστατευθούν από την εκτόξευση των τιμών και την έντονη μεταβλητότητα που χαρακτηρίζει την αγορά ενέργειας.
2. Να καταργηθεί η ρήτρα αναπροσαρμογής και η τυχόν αναπροσαρμογή να προσδιορίζεται με κριτήρια εύλογα, προβλέψιμα, αντικειμενικά και διαφανή όπως ορίζει ο νόμος για την προστασία του καταναλωτή.
3. Όλοι οι καταναλωτές να έχουν πρόσβαση σε απλούς, κατανοητούς, φιλικούς, περιεκτικούς, διαφανείς λογαριασμούς και σε προσιτές τιμές. Οι λογαριασμοί πρέπει να περιορίζονται αποκλειστικά και μόνο στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και να αποσχιστούν οι χρεώσεις υπέρ τρίτων.
4. Μη διακοπή ρεύματος στους ευάλωτους καταναλωτές (άνεργοι/μακροχρόνια άνεργοι, μονογονεϊκές οικογένειες, οικονομικά ασθενείς, άτομα με αναπηρία (ΑMEA), πολυμελείς οικογένειες, χρόνια ασθενείς, ανασφάλιστοι, ηλικιωμένοι, φοιτητές), όπως και τον επαναπροσδιορισμό από την Πολιτεία των προϋποθέσεων ένταξης στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ).
5. Την υιοθέτηση ευνοϊκών διακανονισμών για ληξιπρόθεσμες οφειλές για όλους τους καταναλωτές βάσει του εισοδήματός τους και ιδιαίτερα τη διευκόλυνση των ευάλωτων καταναλωτών μέσω της δυνατότητας ρύθμισης οφειλών περισσότερων δόσεων.
6. Διάθεση σταθερών τιμολογίων από όλους τους προμηθευτές ενέργειας σε προσιτές τιμές.
7. Την τήρηση από τους προμηθευτές των βασικών αρχών που διέπουν τη διαμόρφωση των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας και συγκεκριμένα της κοστοστρέφειας, διαφάνειας, απλότητας και ίσης μεταχείρισης.
8. Την άμεση μείωση του παγίου των λογαριασμών ενέργειας και των έμμεσων φόρων, κυρίως ΦΠΑ και ΕΦΚ, προκειμένου να επιτευχθεί ισορροπία τιμών και εισοδημάτων.
9. Οι εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών να είναι πιο ευέλικτες και να τηρούν τη νομοθεσία.
10. Την υιοθέτηση σχεδίου αντιμετώπισης της ενεργειακής ένδειας ως προς τη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων ενεργειακών πόρων (πράσινη ενέργεια).