NewsEdit Προτομή του πατέρα του βιετναμέζικου έθνους Χο Τσι Μινχ θα στηθεί στην Έδεσσα, όπως ανακοίνωσε σήμερα από το Βιετνάμ, όπου πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας. Σε πολλούς, που δεν γνωρίζουν την ιστορία, η τοποθέτηση της προτομής προκάλεσε απορίες. Κι’ όμως, ο Χο Τσι Μινχ πολέμησε στο Μακεδονικό Μέτωπο το ’16-’17 μαζί με γαλλικό εκστρατευτικό σώμα.
Το γιατί σχετικά με την προτομή και την εκδήλωση ξεκινά, ως φαίνεται, από ένα ενδιαφέρον βιβλίο υπό τον τίτλο “Ο Χο τσι Μινχ και το τρενάκι της Καρατζόβας”. Η επιλογή, πάντως, προκάλεσε σχόλια, δεδομένου ότι ο ηγέτης του Βορείου Βιετνάμ ήταν ένας σκληρός, όπως αναφέρουν πολλές πηγές, κομμουνιστής, και η στήριξη της επιλογής από το υπουργείο Εξωτερικών προκάλεσε σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το σχετικό #hashtag καταγράφει χιλιάδες αναρτήσεις.
Σύμφωνα, πάντως, με πληροφορίες, κάποια κυβερνητικά στελέχη με “δεξιό αποτύπωμα”, αλλά και τοπικοί βουλευτές της Ν.Δ δυσφόρησαν με την πρωτοβουλία του υπουργού Εξωτερικών να στηρίξει την απόφαση για την τοποθέτηση της προτομής.
Όπως γράφει ο Αντώνης Γιαννάκος στο βιβλίο του:
Ο Χο Τσι Μινχ βρέθηκε στο μακεδονικό μέτωπο με τη Γαλλική Αποικιακή Στρατιά την περίοδο 1916 – 1917. Στις αρχές Ιουλίου του 1916 αναλαμβάνει μία απροσδόκητη αποστολή. Η άφιξή του στη Θεσσαλονίκη σηματοδοτεί τη γνωριμία του με την ιστορία της πόλης και των προσώπων της. Μεταξύ αυτών και του Ζακ Βεντούρα. Οι τιμές ήταν τόσο ακριβές, λες και κοιμότανε στο Παρίσι ή στη Νέα Υόρκη. Τα πανδοχεία λίγα, ο κόσμος πολύς. Αξιωματικοί, έμποροι, κατάσκοποι, δημοσιογράφοι, όλοι είχανε μαζευτεί σε αυτήν την πόλη.
Κι ο πόλεμος τραβούσε, γινόταν κάπου μακριά, έξω, στα βόρεια. Η πόλη έβλεπε στρατιώτες, μπάντες να παιανίζουν, τραυματίες, νοσοκόμες αλλά όχι μάχες. Κέρδιζε από τον πόλεμο, χωρίς να νιώθει τις συνέπειές του. Ακόμα και οι στρατιώτες που πολεμούσαν ήταν ξένοι. Ούτε μοιρολόγια, ούτε νεκροί ανάμεσα στους κατοίκους. Μόνο παρελάσεις και χρήματα. Το μόνο πράγμα που είχε φοβίσει τους κατοίκους της πόλης σε αυτόν τον πόλεμο ήταν το Ζέπελιν, και αυτό πια κείτονταν ψόφιο κουφάρι δίπλα στον πύργο της παραλίας.
Σε δηλώσεις του ο κ. Δένδιας ανέφερε: «Και κάτι το οποίο συνδέει τις δύο χώρες και δεν είναι ευρύτερα γνωστό: ο Πρόεδρος Χο Τζι Μινχ, ο ιδρυτής του Βιετνάμ, πολέμησε στο Μακεδονικό Μέτωπο την περίοδο ’16-’17 στις τάξεις του γαλλικού στρατού.
Συμφωνήσαμε, λοιπόν, να υπάρξει προτομή του στην Έδεσσα, η οποία να αναδεικνύει αυτό το γεγονός.
Και, επίσης, συζητήσαμε για τη μεταφορά της τέφρας του Έλληνα μαχητή Σαραντίδη, ο οποίος πολέμησε με τον Βιετναμικό στρατό κατά τον πόλεμο της Βιετναμικής Ανεξαρτησίας, και τον οποίο οι Βιετναμέζοι θυμούνται με αγάπη».
Ποιός ήταν
Ο Χο Τσι Μιν (Hồ Chí Minh, 19 Μαΐου 1890 – 2 Σεπτεμβρίου 1969), αποδιδόμενος και ως Χο Τσι Μινχ, ήταν Βιετναμέζος κομμουνιστής επαναστάτης και πολιτικός που διατέλεσε πρωθυπουργός (1946–1955) και πρόεδρος (1945–1969) της Λαϊκής Δημοκρατίας του Βιετνάμ (Βόρειο Βιετνάμ).
Ο Χο Τσι Μιν ηγήθηκε του κινήματος ανεξαρτησίας των Βιετμίν από το 1941 και μετά, ιδρύοντας την κομμουνιστική Λαϊκή Δημοκρατία του Βιετνάμ το 1945 και νικώντας τη Γαλλική Ένωση το 1954, στη μάχη του Ντιεν Μπιεν Φου. Έχασε πολιτική ισχύ εντός του Βόρειου Βιετνάμ στα τέλη της δεκαετίας του 1950, αλλά παρέμεινε πρόεδρος μέχρι το θάνατό του. Η πρώην πρωτεύουσα του Νοτίου Βιετνάμ, Σαϊγκόν, μετά την πτώση της στις δυνάμεις του Βορείου Βιετνάμ, μετονομάστηκε προς τιμήν του σε «πόλη Χο Τσι Μιν».
Η περιπετειώδης ζωή και η γαλλική παιδεία
Στις 5 Ιουνίου του 1911, ο Χο Τσι Μιν άφησε το Βιετνάμ με ένα γαλλικό ατμόπλοιο, το Ναύαρχος Λατούς-Τρεβίλ, εργαζόμενος ως βοηθός στα μαγειρεία. Με την άφιξή του στη Μασσαλία της Γαλλίας, υπέβαλε αίτηση εγγραφής στο Γαλλικό Σχολείο Αποικιακής Διοίκησης, η οποία όμως απορρίφθηκε. Κατά την παραμονή του στη Γαλλία, δούλεψε ως καθαριστής, σερβιτόρος και υπάλληλος σε φωτογραφείο. Πέρναγε τον περισσότερο ελεύθερο χρόνο του σε δημόσιες βιβλιοθήκες, διαβάζοντας βιβλία ιστορίας και εφημερίδες για να εξοικειωθεί με το δυτικό πολιτισμό και την πολιτική του. Ήταν η αρχή της μυθιστορηματικής ζωής του κατά τη διάρκεια της οποίας γύρισε την Ευρώπη, τη Βόρεια και Νότια Αμερική, την Ασία και την Αφρική, έμαθε άπταιστα πολλές ευρωπαϊκές και ασιατικές γλώσσες και έγινε διαδοχικά μούτσος, θαλαμηπόλος, μπόνγκος σε παγόδα βουδιστών, κηπουρός, χιονοκαθαριστής, λαντζέρης, μάγειρας, φωτογράφος, δημοσιογράφος, συγγραφέας, καθηγητής πανεπιστημίου, εκδότης, επαγγελματίας επαναστάτης, αρχηγός αντάρτικου και πρόεδρος της δημοκρατίας μιας μικρής χώρας που, κάτω από την ηγεσία του, αντιμετώπισε δύο αποικιακές υπερδυνάμεις. Το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου τον βρήκε στο Παρίσι, όπου εργαζόταν ως φωτογράφος και εντάχθηκε στην αριστερή πτέρυγα του γαλλικού σοσιαλιστικού κόμματος. Εκεί ίδρυσε οργάνωση όλων των εξορίστων αριστερών αντιαποικιοκρατών και εξέδωσε την εβδομαδιαία εφημερίδα Ο Παρίας.
Από τον Λένιν στον Μάο Τσε Τουνγκ
Το 1920, όταν διασπάστηκε το σοσιαλιστικό κόμμα, έγινε ιδρυτικό μέλος του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος και αργότερα πήρε μέρος στο συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς στη Μόσχα, όπου γνωρίστηκε με τον Βλαντιμίρ Λένιν και τον Λέοντα Τρότσκι. Οι ηγετικές ικανότητες και η πλατιά μόρφωση του νεαρού επαναστάτη έκαναν εντύπωση στους Σοβιετικούς ηγέτες, που τον κάλεσαν να μείνει ένα διάστημα στη Μόσχα και να σπουδάσει στο Κομμουνιστικό Πανεπιστήμιο Εργαζομένων της Ανατολής, όπως και έγινε. Κατά τη διάρκεια της τριετούς παραμονής του, είχε την ευκαιρία να συναντήσει τον Ιωσήφ Στάλιν, τον Καρλ Ράντεκ, τον Γκριγκόρι Ζινόβιεφ, τον Γκεόργκι Δημητρόφ, τον Έρνστ Τέλμαν και γενικά την αφρόκρεμα του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Το 1924, ως βασικός εισηγητής στο 5ο συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς για το αποικιακό ζήτημα, ανέπτυξε, πολύ πριν από τον Μάο Τσετούνγκ, τη θεωρία για τον επαναστατικό ρόλο της αγροτιάς των αποικιών και τη στρατηγική της «περικύκλωσης των πόλεων» από την επαναστατημένη ύπαιθρο, θεμέλιο όλων των αντάρτικων κινημάτων της Ανατολής που ακολούθησαν. Το 1925 μετέβη στην Κίνα με το ψευδώνυμο Λι Τιούι. Επίσημα, ήταν μεταφραστής του Σοβιετικού προξένου στην Κουανγκτσόου, ανεπίσημα όμως δημιούργησε την Ένωση Επαναστατικής Νεολαίας Βιετνάμ, η οποία έφερνε νεαρούς Βιετναμέζους πατριώτες στην Κίνα για πολιτική και στρατιωτική εκπαίδευση από Σοβιετικούς, στη στρατιωτική ακαδημία του Γουαμπόα.
Τον Ιούνιο του 1931 συνελήφθη από τους Άγγλους και φυλακίστηκε στο Χονγκ Κονγκ, ενώ η Ινδοκίνα εξελισσόταν μία μεγάλη αγροτική εξέγερση. Δικαστήριο των γαλλικών δυνάμεων κατοχής τον καταδίκασε ερήμην σε θάνατο, ως υποκινητή της εξέγερσης, και ζήτησε από το Λονδίνο την έκδοσή του, ώστε να εκτελεστεί στην Ινδοκίνα.
Ωστόσο οι Άγγλοι δεν έκαναν δεκτή την αίτηση και λίγο αργότερα απελευθέρωσαν τον κρατούμενο ηγέτη, ο οποίος μπήκε λαθραία στην Κίνα, μεταμφιεσμένος σε έμπορο. Στη Μόσχα, όμως, η πληροφόρηση ήταν ελλιπής και πίστευαν ότι ο ηγέτης των κομμουνιστών της Ινδοκίνας είχε εκτελεστεί από τους αποικιοκράτες. Οργανώθηκε μάλιστα μεγάλο πολιτικό μνημόσυνο προς τιμήν του, στο οποίο μίλησαν για τη ζωή και το έργο του «νεκρού» εξέχοντες κομμουνιστές από διάφορες χώρες. Κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου, επισκέφτηκε το στρατηγείο του Μάο Τσετούνγκ στο Γενάν και συνέχισε την οργανωτική του δραστηριότητα στη Μόσχα, όπου δίδαξε για ένα διάστημα στο πανεπιστήμιο Ιστορία των ασιατικών λαών. Το 1940, ίδρυσε πολιτικοστρατιωτικό μέτωπο των εξόριστων της Ινδοκίνας στα σύνορα με την Κίνα, με την επωνυμία Βιετμίν, ξεκινώντας ανταρτοπόλεμο εναντίον των Ιαπώνων. Εκείνη την περίοδο υιοθέτησε το επαναστατικό ψευδώνυμο Χο Τσι Μιν («Εκείνος που φωτίζει»), με το οποίο πέρασε στην ιστορία.
Το κίνημα ανεξαρτησίας
Το 1942 συνελήφθη από τους Κινέζους εθνικιστές του Κουομιντάνγκ. Επί 15 μήνες, ο Χο Τσι Μιν έμεινε κλεισμένος σε φυλακές. Τελικά, διέφυγε το θάνατο και απελευθερώθηκε έπειτα από πιέσεις συμμαχικών δυνάμεων, που ήθελαν να χρησιμοποιήσουν τις στρατιωτικές ικανότητες και τις πολύτιμες πληροφορίες των Βιετμίν εναντίον των Ιαπώνων. Με το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Χο Τσι Μιν εκλέχθηκε πρόεδρος της νεαρής αυτονακηρυγμένης Δημοκρατίας του Βιετνάμ. Το 1946 οι Βιετμίν και οι Γάλλοι αποικιοκράτες υπέγραψαν τη συμφωνία των Παρισίων, με την οποία ο Χο αναγνωριζόταν πρόεδρος του Βόρειου (μόνο) Βιετνάμ, το οποίο θεωρείτο ανεξάρτητο τμήμα της γαλλικής κοινοπολιτείας, ενώ οι Γάλλοι δεσμεύτηκαν για δημοψήφισμα στο Νότιο Βιετνάμ με το ερώτημα της ένωσης με το Βορρά και της ανεξαρτητοποίησης από τη Γαλλία.
Δεν χρειάστηκε παρά ένας χρόνος για να σπάσει η συμφωνία και να αρχίσει ο σκληρός απελευθερωτικός αγώνας των Βιετμίν, που στέφθηκε με θρίαμβο, μετά τη συντριβή των Γάλλων στο Ντιέν Μπιεν Φου (8 Μαΐου 1954). Η συνθήκη της Γενεύης που ακολούθησε, διχοτόμησε το Βιετνάμ με όριο τον 17ο παράλληλο, αναγνωρίζοντας την ανεξαρτησία του (κομμουνιστικού) Βορρά. Λίγο αργότερα, οι Αμερικανοί διαδέχτηκαν τους Γάλλους στην Ινδοκίνα, πυροδοτώντας έναν νέο αιματηρό πόλεμο για την ανεξαρτησία.
Ο θάνατος του
Ο Χο Τσι Μιν πέθανε σε ηλικία 79 ετών στις 2 Σεπτεμβρίου του 1969 στο Ανόι. Ο κομμουνιστής ηγέτης υπέφερε επί αρκετούς μήνες από καρδιακά προβλήματα[6]. Οι Times του Λονδίνου έγραψαν στη σχετική νεκρολογία «με το θάνατο του Χο Τσι Μιν, η παγκόσμια κομμουνιστική οικογένεια χάνει μια προσωπικότητα που θα πάρει τη θέση της δίπλα στον Λένιν, τον Στάλιν και τον Μάο, ως μια από τις πλέον εξέχουσες μορφές του κομμουνιστικού κινήματος». Ο Χο Τσι Μιν ή «Θείος Χο», όπως τον αποκαλούσαν σε ένδειξη αγάπης και σεβασμού οι συμπατριώτες του, άφησε την τελευταία του πνοή τη στιγμή που η θριαμβευτική νίκη των Βιετκόνγκ (όπως είχαν στο μεταξύ μετονομαστεί οι Βιετμίν) εναντίον των Αμερικανών διαγραφόταν ως βέβαιη. Έπειτα από ένα τριήμερο προσκύνημα της σορού, στην τιμητική φρουρά της οποίας εναλλάχθηκε όλη η κρατική και κομματική ηγεσία, 250.000 Βιετναμέζοι συνόδευσαν τον ηγέτη τους στην τελετή της κηδείας του, στις 8 Σεπτεμβρίου, μαζί με τον Σοβιετικό πρωθυπουργό Κοσίγκιν, τον Κινέζο αναπληρωτή πρωθυπουργό Λι Χσιέν Νιέν και μία σειρά άλλους επιφανείς παράγοντες του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Κατά τη διάρκεια της τελετής ο Α΄ Γραμματέας του Εργατικού Κόμματος και νέος ισχυρός άνδρας του Βόρειου Βιετνάμ, Λε Ντουέν, διάβασε στο πλήθος την πολιτική διαθήκη του Χο Τσι Μιν, την οποία ο απελθών ηγέτης είχε συντάξει, προαισθανόμενος το τέλος του, ήδη στις 10 Μαΐου. Στο λιτό και μεστό αυτό κείμενο, μίλησε για τις δύο μεγάλες έγνοιες που είχε ως τις τελευταίες του στιγμές: την ενότητα του κομμουνισμού και τη νίκη της επανάστασης. «Έχοντας αφιερώσει όλη μου τη ζωή στην υπόθεση της Επανάστασης, όσο περήφανος νιώθω βλέποντας την ανάπτυξη του διεθνούς κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος, τόσο θλίβομαι για τις διχογνωμίες που διαιρούν τα αδελφά κόμματα», έγραψε ο Χο Τσι Μιν, αναφερόμενος στη σινοσοβιετική διένεξη. «Εύχομαι το κόμμα μας να κάνει το καλύτερο δυνατό ώστε να συμβάλει αποτελεσματικά στην αποκατάσταση της ενότητας των αδελφών κομμάτων, στο έδαφος του μαρξισμού-λενινισμού και του προλεταριακού διεθνισμού». Όσο για τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, υπογράμμισε ότι όλες οι γέφυρες έχουν κοπεί, όλα τα καράβια της επιστροφής έχουν πυρποληθεί και η μόνη εναλλακτική λύση που υπάρχει είναι η απόλυτη, συντριπτική νίκη: «Ο αμυντικός πόλεμος που διεξάγουμε απέναντι στους Αμερικανούς εισβολείς μπορεί να τραβήξει σε μάκρος. Οι συμπατριώτες μας μπορεί να χρειαστεί να υποβληθούν σε νέες θυσίες, περιουσιών και ανθρώπινων ζωών. Σε κάθε περίπτωση, οφείλουμε να αφιερωθούμε ολόψυχα στη μάχη με τους Αμερικανούς εισβολείς ως την τελική νίκη. Τα ποτάμια μας, τα βουνά μας, το λαό μας, δεν μπορεί κανείς να μας τα πάρει! Αφού συντρίψουμε τους Γιάνκηδες, θα μπορέσουμε να χτίσουμε την πατρίδα μας δέκα φορές πιο όμορφη και ισχυρή!».
Ο θάνατος του Χο Τσι Μιν, αντιθέτως, δεν προκάλεσε συναισθήματα λύπης σε Ουάσινγκτον και Σαϊγκόν. Στο Νότιο Βιετνάμ, η μόνη εκδήλωση που επέτρεψαν οι αρχές προς τιμήν του νεκρού ηγέτη ήταν μία νεκρώσιμη ακολουθία φιλειρηνιστών βουδιστών μοναχών στη νησίδα Φουόνγκ Χοάνγκ, στο δέλτα του ποταμού Μεκόνγκ.
Με πληροφορίες από την βικιπαιδεια