Χρόνης Διαμαντόπουλος Η Επιδημιολογική εικόνα της Ελλάδας αυτό το καλοκαίρι, μετά από 2.5 χρόνια επιδημίας είναι κακή. Γίνεται επίσης ολοένα και πιο θολή γιατί υπάρχει μια τάση να αγνοηθεί, ώστε οι πολίτες να μην δίνουν πια μεγάλη σημασία στην καθημερινή καταγραφή κρουσμάτων και θανάτων.
Του Γιώργου Παυλάκη
Ένας κουρασμένος πληθυσμός θέλει ολοένα και πιο επιτακτικά να απαλλαγεί από την επιδημία, αλλά αυτό είναι λάθος γιατί η επιδημία είναι ακόμα παρούσα και δεν πρόκειται να εξαφανιστεί με ευχολόγια. Αντί να υπάρχει περισσότερη προσοχή και εμπειρία, δεν μετράμε την επιδημία καλά και δεν βγάζουμε τα σωστά συμπεράσματα. Η ισχυρή τάση είναι να απολαύσουμε το καλοκαίρι, αλλά χρειάζεται προσοχή και μέτρο.
Έχουμε τον Δεκαπενταύγουστο μπροστά μας, τον Σεπτέμβρη με άνοιγμα των σχολείων και το χειμώνα. Θα είναι λάθος να αφήσουμε πάλι τα μισά παιδιά να μολυνθούν με τα καινούρια κυκλοφορούντα στελέχη με απρόβλεπτες μακροχρόνιες συνέπειες. Έχουμε ήδη προβλέψει κακό επιδημιολογικό χειμώνα, μαζί με όλες τις άλλες σκληρές δοκιμασίες που έρχονται με την ακρίβεια και την οικονομική κρίση. Οι παρακάτω παράγοντες κάνουν αυτή την κακή πρόβλεψη πολύ πιθανή: (1) Ένα σημαντικό ποσοστό Ελλήνων είναι ανεμβολίαστοι ή όχι σωστά εμβολιασμένοι, (2) Ο πληθυσμός είναι από τους πιο γερασμένους της Ευρώπης και πιο ευάλωτος στον κορονοϊό, (3) Η κατάσταση του συστήματος υγείας δεν είναι ιδανική με παντελή έλλειψη πρωτοβάθμιας φροντίδας και υποστελεχωμένα νοσοκομεία. Επειδή η κατάσταση είναι παρόμοια με τις προηγούμενες χρονιές, μπορούμε να προβλέψουμε την πορεία της επιδημίας εξετάζοντας τον περασμένο χρόνο και να συμπεράνουμε τι θα γίνει φέτος. Ξέρουμε από πέρυσι τι θα γίνει το δεκαπενταύγουστο και το χειμώνα. Θα έχουμε ένα επίμονο κύμα με πολλούς νεκρούς.
Έχουμε ήδη 40 νεκρούς την ήμερα μέσα στο κατακαλόκαιρο και θα πάνε παραπάνω τις επόμενες εβδομάδες. Η πλειοψηφία από αυτούς τους 40 ημερησίους θανάτους είναι άδικοι και αποφευκτέοι.
Οι μισοί θάνατοι περίπου είναι αποτέλεσμα άρνησης εμβολιασμού. Ο εμβολιασμός κόβει την πιθανότητα να διασωληνωθείτε ή να πεθάνετε 10 φορές. Άρα οι 40 ημερήσιοι θάνατοι θα γίνονταν άμεσα 30 με γενικό εμβολιασμό. Επίσης ξέρουμε ότι η γρήγορη θεραπεία με τα καινούρια αντί-ιικά φάρμακα κόβει την πιθανότητα θανάτου άλλες 10 φορές. Άρα αντί για 30 οι ημερήσιοι θάνατοι θα έπρεπε να είναι 3 ή και λιγότεροι. Με συντονισμένα μετρά αρκετές χώρες έχουν καταφέρει να κάνουν τα διαδοχικά κύματα του κορονοϊού πιο διαχειρίσιμα που μεταφράζεται σε λιγότερους αναλογικά θανάτους. Δυστυχώς η Ελλάδα δεν κατάφερε να κρατήσει χαμηλά τους θανάτους ενώ είχε αρχικά πολύ καλή πορεία το πρώτο εξάμηνο της πανδημίας.
Αντισταθείτε λοιπόν στον ιό, γιατί έχουμε όλα τα όπλα να νικήσουμε και τα αγνοούμε, τα χρησιμοποιούμε λάθος ή τα καταστρέφουμε. Εμβολιαστείτε και αν μολυνθείτε καθίστε καραντίνα και πάρτε άμεσα θεραπεία οι ηλικιωμένοι και οι ευπαθείς.
Οι αναγκαίοι εμβολιασμοί καθυστερούν ολοένα και περισσότερο, μετά την αναγγελία «νέων» εμβολίων που θα έρθουν το φθινόπωρο. Δεν θα πρέπει να επαναληφθεί το λάθος που έγινε το προηγούμενο διάστημα και να διαφημιστούν τα καινούρια εμβόλια σαν η θαυματουργή πανάκεια. Θα είναι λίγο καλύτερα από τα σημερινά εμβόλια γιατί θα αντιμετωπίζουν καλύτερα τα καινούρια στελέχη του ιού, αλλά δεν θα προστατεύουν από την μόλυνση. Επίσης, ρεαλιστικά, τα εμβόλια μπορεί να αργήσουν μέχρι τα Χριστούγεννα. Είναι καλύτερα λοιπόν για τους πολίτες να κάνουν τώρα τα υπάρχοντα εμβόλια (που παραμένουν προστατευτικά) και να αυξήσουν την ανοσία τους, αντί να περιμένουν. Δεν θα πρέπει να επαναληφθούν λάθος επικοινωνιακές πρακτικές που έκαναν πολλούς να κάνουν το εμβόλιο το πρωί και το βράδυ να διασκεδάζουν στα πάρτι χωρίς προφυλάξεις.
Η μόρφωση του πληθυσμού για την αναγκαιότητα να χρησιμοποιούμε όλα τα διαθέσιμα εργαλεία καταπολέμησης της επιδημίας είναι επιτακτικό καθήκον.
Πρέπει να επαναλαμβάνουμε συνέχεια και με συνέπεια ότι τα καινούρια στελέχη του ιού που διαδέχονται το ένα το άλλο κάθε λίγους μήνες προκαλούν καινούριες επιδημίες και επαναμολύνσεις. Επειδή μεταδίδονται αερογενώς με μεγάλη ευκολία δεν σταματάει απόλυτα με τις μάσκες, όσο καλές και να είναι γιατί σχεδόν κανείς δεν τις φοράει συνέχεια. Μόνο η καραντίνα σταματάει αποτελεσματικά την επιδημία σε συνδυασμό με τεστ, μάσκες και καθαρισμό του αέρα εσωτερικών χώρων.
Η μόρφωση και συναίνεση του πληθυσμού γίνεται ακόμα πιο επιτακτική ανάγκη από τη διαπίστωση ότι άλλες, καινούργιες αλλά και παλιότερες επιδημίες επεκτείνονται αστραπιαία. Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων (monkey pox) είναι η πιο επίφοβη νέα επιδημία και παρακολουθώ ήδη τα ίδια λάθη να γίνονται παγκόσμια, που έχουν σαν αποτέλεσμα τη γρήγορη διάδοση του ιού monkey pox. Ήδη αυτή η επιδημία είναι μη αναστρέψιμη και θα μας ταλαιπωρήσει για αρκετό καιρό. Ο ιός αυτός μεταδίδεται με στενή σωματική επαφή ή από μολυσμένες επιφάνειες και ρούχα. Οι ασθενείς παραμένουν μεταδοτικοί για πολλές εβδομάδες και χρειάζεται καραντίνα για δύο μήνες. Τα εμβόλια που υπάρχουν δεν προστατεύουν από τη μόλυνση, μόνο από τη βαριά νόσο. Όπως και τα εμβόλια για κορονοϊό. Και πρόσφατα επιβεβαιώθηκε ότι ο ιός βρίσκεται στο σπέρμα και μεταδίδεται επίσης με τη σεξουαλική επαφή, ανακηρύσσοντας τον ιό σε αφροδίσιο αιτιολογικό παράγοντα.
Γιώργος Παυλάκης
Γιατρός – Ερευνητής, USA