Χρόνης Διαμαντόπουλος Η παιδική ηλικία είναι μια ιδιαίτερα εύθραυστη και εύπλαστη περίοδος της ζωής του ανθρώπου. Δυστυχώς οι κίνδυνοι είναι πολλοί και όχι πάντα φανεροί. Στη λίστα των κινδύνων που είναι μεγάλη έρχονται να προστεθούν κάθε μορφής κακοποίησης και κάθε έγκλημα κατά της γενετήσιας ελευθερίας.
Μαρία Συρεγγέλα
Η παιδοφιλία, που είναι ένα από αυτά, ήταν και εξακολουθεί να είναι ένα από τα πιο ειδεχθή εγκληματικά φαινόμενα. Και αυτό όχι τόσο λόγω της φύσεως του συγκεκριμένου εγκλήματος, αλλά κυρίως λόγω του θύματος που επιλέγεται. Επειδή τα παιδιά, είναι ίσως η πιο ευάλωτη κοινωνική ομάδα αφού δεν έχουν τη δυνατότητα να προστατέψουν τον εαυτό τους, ενώ η αθωότητά τους τα καθιστά πιο εύκολους στόχους.
Η προστασία των παιδιών από τη βία, την εκμετάλλευση και την κακοποίηση αποτελεί ηθική επιταγή. Και γι’ αυτό είναι και προτεραιότητά μας. Εξετάζουμε πάντα με ιδιαίτερη προσοχή το θέμα των ανηλίκων, καθώς τα παιδιά δυσκολεύονται να μιλήσουν στους γονείς τους πόσο μάλλον να απευθυνθούν στις αρμόδιες αρχές.
Στο πεδίο της αρμοδιότητάς μας σχετιζόμαστε με την προστασία των παιδιών θυμάτων έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας, είτε ως άμεσων θυμάτων (σωματική και ψυχολογική βία προς τα παιδιά στο σπίτι), είτε ως έμμεσων θυμάτων (συνέπειες στα παιδιά από τη βίαιη μεταξύ γονέων συμπεριφορά). Στις δε δομές του Δικτύου Δομών μας, συχνά απευθύνονται παιδιά προκειμένου να καταγγείλουν συμπεριφορές βίας, ενώ πάντοτε αποτελούν το κέντρο της κραυγής αγωνίας των δεκάδων γυναικών θυμάτων βίας που αναρωτιούνται πώς μπορούν να τα λυτρώσουν. Εδώ να σημειώσω ότι το Δίκτυο μας, στηρίζει της γυναίκες θύματα βίας αλλά και τα παιδιά τους, αφού μπορεί να παρέχει άμεση απομάκρυνση σε έκτακτες περιπτώσεις και φιλοξενία τόσο στις ίδιες όσο και στα ανήλικα παιδιά τους.
Επιπλέον, έχει γίνει συστηματική προσπάθεια ώστε να καλύψουμε κενά που υπήρχαν στο νομικό πλαίσιο. Ήδη η Κυβέρνηση μας προχώρησε σε τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας προς την ενίσχυση των δικαιωμάτων των ανήλικων θυμάτων εγκληματικών πράξεων, που μεταξύ άλλων προβλέπει αυστηροποίηση των ποινών για την παιδική κακοποίηση. Για παράδειγμα, το έγκλημα της αιμομιξίας μετατράπηκε από πλημμέλημα σε κακούργημα και για πρώτη φορά προβλέψαμε ρητά την περίπτωση βιασμού σε βάρος ανηλίκου, με ποινή την ισόβια κάθειρξη. Στο πλαίσιο της προστασίας εντάσσονται η λειτουργία του «Σπιτιού του Παιδιού», το νέο νομικό πλαίσιο για την Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών και η ένταξη των δικαιωμάτων των παιδιών και των αρχών της φιλικής προς τα παιδιά δικαιοσύνης στην πάγια επιμόρφωση των δικαστικών λειτουργών.
Όσο αφορά στην πρόληψη βασιστήκαμε στην καμπάνια «ΕΝΑ στα ΠΕΝΤΕ» του Συμβουλίου της Ευρώπης για τον τερματισμό της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών και δημιουργήσαμε εκπαιδευτικό πρόγραμμα για όλα τα νηπιαγωγεία και τα δημοτικά σχολεία της χωράς, που παρέχει καταρχήν στα παιδιά, και επιπλέον στις οικογένειες, στους κηδεμόνες, στην εκπαιδευτική κοινότητα, την κατάλληλη πληροφόρηση και τα μέσα, προκειμένου να προλαμβάνονται, να καταγγέλλονται εγκαίρως και να αντιμετωπίζονται σωστά και αποτελεσματικά, τα περιστατικά σεξουαλικής θυματοποίησης, βίας και εκμετάλλευσης των παιδιών.
Οι προσπάθειες μας δε σταματάνε πουθενά και τίποτα δεν είναι αρκετό. Το αισιόδοξο είναι ότι πλέον έχει δημιουργηθεί μια κουλτούρα έντονης κοινωνικής ευαισθητοποίησης στα θέματα έμφυλης βίας και παιδικής κακοποίησης, τόσο από τις αρχές που στόχο έχουν να βοηθήσουν τα θύματα, όσο και από τους ίδιους τους πολίτες που συζητούν δημόσια, μιλούν και καταγγέλλουν. Πρέπει να μιλάμε! Το οφείλουμε στα παιδιά. Οφείλουμε να τα ακούμε, να τα στηρίζουμε, να τους μάθουμε να αναγνωρίζουν τα σημάδια της βίας γύρω τους, να κατονομάζουν τον εκφοβισμό, και να μη διστάζουν να μιλήσουν ή να ζητήσουν βοήθεια.
Τα παιδιά έχουν δικαιώματα και είναι υποχρέωση όλων μας να τα υπερασπιζόμαστε. Για να το καταφέρουμε πρέπει να συνεργαστούμε όλοι και όλες μαζί. Γιατί τα παιδιά είναι ίσως οι πολυτιμότεροι άνθρωποι στον κόσμο και χρειάζονται τη βοήθεια μας για να μεγαλώσουν και να γίνουν υγιή και ευτυχισμένα.
Μαρία Συρεγγέλα, Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, αρμόδια για τη Δημογραφική Πολιτική, την Οικογένεια και την Ισότητα των Φύλων