Χρόνης Διαμαντόπουλος Εκατό χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη μεγαλύτερη συμφορά που υπέστη το έθνος μας στην ιστορία του, μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453.
Του Αντώνη Οραήλογλου
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, που έχουμε στη διάθεση μας, στη Μικρά Ασία ζούσαν 1.694.000 Έλληνες, στην Κωνσταντινούπολη και την ευρύτερη περιοχή της 731.000, στην περιοχή της Τραπεζούντος 7310.000 και στα Άδανα 70.000.
Συνολικά 2.845.000 άνθρωποι που υπέστησαν την Τουρκική θηριωδία κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής καταστροφής. Ο ελληνισμός της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης ξεριζώθηκε από την προαιώνια πατρίδα του. Εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες βρήκαν φρικτό θάνατο και όσοι κατάφεραν να σωθούν, ήλθαν ρακένδυτοι και ταλαιπωρημένοι στην Ελλάδα.
Με πίστη στο Θεό και τεράστια ψυχικά αποθέματα, παρά τις πολύ μεγάλες αντιξοότητες που αντιμετώπισαν και εδώ, οι άνθρωποι αυτοί κατάφεραν να ξανασταθούν στα πόδια τους και να συμβάλλουν τα μέγιστα στην ανοικοδόμηση της Ελλάδας, εργαζόμενοι πολύ σκληρά. Στον πρωτογενή τομέα, στις επιστήμες, στις τέχνες, στη βιοτεχνία, στη βιομηχανία, στο εμπόριο, στον πολιτισμό, παντού έχει καταγραφεί η συμβολή των ανθρώπων αυτών.
Δεν χρειάζεται, ίσως, η επέκταση της παρουσίασης της προσφοράς των ανθρώπων αυτών, όπως και των βιωμάτων τους, που είναι καταγεγραμμένα σε χιλιάδες σελίδες βιβλίων και μελετών ερευνητών και ιστορικών. Είναι προτιμότερη η επισήμανση του μηνύματος του τεράστιου αυτού ιστορικού γεγονότος.
Οι Έλληνες ενωμένοι πετυχαίνουμε πολλά. Όταν αφήνουμε το ζιζάνιο της διχόνοιας να ανθίσει και να μεγαλώσει, απλά καταστρεφόμαστε. ‘Όταν θυσιάζουμε το κοινό καλό στην εξυπηρέτηση των προσωπικών ή κομματικών ή άλλων παρόμοιων συμφερόντων, τα αποτελέσματα είναι καταγεγραμμένα, με μελανά στοιχεία, στην μακραίωνα ιστορία μας, από τα αρχαία χρόνια μέχρι και σήμερα, δυστυχώς.
Η Ομοσπονδία Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδος (ΟΠΣΕ) έχει αναλύσει σε βάθος το θέμα αυτό και εργάζεται, μεταξύ άλλων, προς την κατεύθυνση της συνένωσης δυνάμεων όλων των φορέων απογόνων του προσφυγικού ελληνισμού. Με τους Πόντιους αδελφούς μας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων, αλλά και τους Θράκες αδελφούς μας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θρακικών Σωματείων, έχουμε κάνει ήδη σημαντικά βήματα στο να εμφανιζόμαστε ενωμένοι και να διεκδικούμε από κοινού τα δίκαια αιτήματα μας, που αναφέρονται άλλωστε και στα καταστατικά των Ομοσπονδιών μας.
Ο πρώτος στόχος, βέβαια, είναι η διεθνοποίηση του θέματος της Γενοκτονίας. Η ιστορική αλήθεια πρέπει επιτέλους να λάμψει και να επέλθει η ηθική δικαίωση των εκατοντάδων χιλιάδων θυμάτων της τότε τουρκικής θηριωδίας. Με μνημόσυνα και τρισάγια προσευχόμαστε για την ανάπαυση των αειμνήστων προγόνων μας, με εκδηλώσεις τιμής και μνήμης αναγνωρίζουμε το σκληρό αγώνα τους, πρέπει, όμως, να προσπαθήσουμε και για τη, μετά θάνατον, δικαίωση τους. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Σεφέρης, ο μεγάλος μας ποιητής «αν σβήσουμε ένα κομμάτι από το παρελθόν, είναι σαν να σβήσουμε ένα κομμάτι από το μέλλον».
Ενωμένοι όλοι, μια φωνή, μια γροθιά πρέπει να πείσουμε την Τουρκία, αξιωματούχοι της οποίας συχνά μας υπενθυμίζουν τι έκαναν οι πρόγονοι τους στους δικούς μας προγόνους στη Σμύρνη και σε όλη της καθ ημάς Ανατολή, να τα βρει με τον εαυτό της και παράλληλα την παγκόσμια κοινή γνώμη να μάθει τι πραγματικά συνέβη στις αλησμόνητες μας πατρίδες, τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Όχι για λόγους εκδίκησης. Μακριά από εμάς οι ρεβανσισμοί και οι αναθεωρητισμοί, που διακρίνει τους γείτονες μας. Είναι, όμως, το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε για να λάμψει η ιστορική αλήθεια.
Οδηγός μας ας είναι ένα μικρό, αλλά περήφανο κράτος που κατέθεσε το δικό του βαρύ φορτίο αίματος το 1915, οι Αρμένιοι. Έχουν πετύχει διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας των προγόνων τους με πολλούς και σκληρούς αγώνες. Γιατί όχι και εμείς;
Στον αγώνα αυτό χρειάζεται η πρωτοβουλία της ελληνικής Πολιτείας. Οι μέχρι σήμερα προσπάθειες δεν είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Οι κυβερνήσεις μας δεν έχουν συμπεριλάβει στην ατζέντα του υπουργείου εξωτερικών το θέμα αναγνώρισης της Γενοκτονίας.
Μόλις, πριν λίγες εβδομάδες, η βουλή όρισε την 6η Απριλίου (το Μαύρο Πάσχα των Θρακών) ως ημέρα μνήμης των θυμάτων του Θρακικού ελληνισμού. Δεν αναφέρεται πουθενά η λέξη Γενοκτονία. Είναι, όμως, ένα πρώτο βήμα. Να υπενθυμίσουμε ότι τώρα τιμάται στις 19 Μαϊου η μνήμη των θυμάτων της Γενοκτονίας στον Πόντο, στις 14 Σεπτεμβρίο αυτών στη Μικρά Ασία και στις 6 Απριλίου στη Θράκη. Θα πρέπει τώρα να συζητηθεί ο ορισμός μιας ημερομηνίας για τα θύματα της Γενοκτονίας στην καθ ημάς Ανατολή. Αξιοσημείωτη είναι και η απόφαση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) να ιδρύσει δίκτυο πόλεων με απογόνους προσφύγων με στόχο την δραστηριοποίηση για τη διεθνή αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ελλήνων της καθ ημάς Ανατολής.
Πρόσφατα στη βουλή ο εκ των προέδρων κ. Χαράλαμπος Αθανασίου είχε δηλώσει «Επιβάλλεται να αναλογιζόμαστε, χωρίς διάθεση αντιπαλότητας, τα γεγονότα, γιατί μνήμη σημαίνει σεβασμός στην ιστορική αλήθεια και στις παραδόσεις μας, σημαίνει πρόσταγμα, ώστε να απαξιώνονται στο μέλλον τέτοιες συμπεριφορές». Συμφωνούμε, αλλά τα λόγια πρέπει να γίνονται πράξεις ώστε να έχουν ουσιαστικό αποτέλεσμα. Και οι Ελληνικές κυβερνήσεις, με τη δική μας πίεση, πρέπει να κινηθούν προς την κατεύθυνση αυτή.