Η κάμψη του επιδημικού κύματος κατά περίπου 20% στη διάρκεια του καλοκαιριού δεν προβλέπεται να συνεχιστεί μετά το τέλος των διακοπών.
Του Γιάννη Τούντα
Αντίθετα, είναι πολύ πιθανόν να υπάρξει νέα έξαρση της πανδημίας τον Σεπτέμβριο. Η έξαρση θα προκληθεί από την επιστροφή στις πόλεις παραθεριστών από τουριστικές περιοχές που παρουσίασαν αυξημένα κρούσματα, από το άνοιγμα των σχολείων και των ΑΕΙ, από τον εφησυχασμό και τη χαλάρωση των μέτρων και ιδιαίτερα της μάσκας, καθώς και από την αναμενόμενη επικράτηση της παραλλαγής «Κένταυρος». Η νέα αυτή παραλλαγή είναι αρκετά πιο μεταδοτική από τις επικρατούσες και ήδη ιδιαίτερα μεταδοτικές παραλλαγές 04 και 05. Αν και η νέα αυτή παραλλαγή δεν έχει καταγραφεί ακόμα στη χώρα μας, δεν θα αργήσει να εμφανιστεί λόγω τηςαυξανόμενης διάδοσήςτης σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Από την άλλη, με βάση τα πρόσφατα δεδομένα, φαίνεται να προκαλεί ακόμα πιο ήπια συμπτώματα.
Η διάρκεια και η ένταση της αναμενόμενης φθινοπωρινής έξαρσης της πανδημίας είναι δύσκολο να προσδιοριστούν με αξιοπιστία εξαιτίας σειράς αστάθμητων παραγόντων, οι οποίοι θα επηρεάσουν τις εξελίξεις. Για αυτό πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί σε μοντέλα που αναφέρονται σε αριθμούς και ημερομηνίες. Πρώτα απ΄ όλα γιατί δεν γνωρίζουμε ακόμα πια στελέχη θα επικρατούν στη χώρα μας κατά τους φθινοπωρινούς μήνες και ποια θα είναι η τοξικότητα και η μολυσματικότητά τους. Δεν μπορεί, επίσης, να αποκλειστεί το ενδεχόμενο νέων μεταλλάξεων που μπορούν να δημιουργήσουν νέα καλύτερα ή χειρότερα δεδομένα. Εξάλλου, μέχρι σήμερα ο κορωνοϊός μεταλλάσσεται κάθε λίγους μήνες και συχνά μας έχει επιφυλάξει δυσάρεστες εκπλήξεις. Ούτε πρέπει να ξεχνάμε πως ένας ιός όσο πιο συχνά μεταδίδεται τόσο πιο συχνά μεταλλάσσεται.
Ένας άλλος καθοριστικός παράγοντας των εξελίξεων είναι η αποτελεσματικότητα που θα έχουν τα νέα εμβόλια που ετοιμάζονται. Εντός του Οκτωβρίου θα έρθουν στη χώρα μας εμβόλια που εκτιμάται ότι θα είναι πιο αποτελεσματικά στη αποφυγή της μόλυνσης από 04 και 05, ενώ στη συνέχεια αναμένονται πολυδύναμα εμβόλια που θα αντιμετωπίζουν ένα ευρύ φάσμα μεταλλάξεων. Η άμεση και ευρεία χρήση των νέων εμβολίων μπορεί να οδηγήσει το επόμενο εξάμηνο στη μετατροπή της πανδημίας σε ενδημία, δηλαδή σε νόσο με σποραδικά κρούσματα και λίγα θύματα. Ο αριθμός των βαριά νοσούντων και των θανάτων έχει ήδη περιοριστεί σημαντικά λόγω των νέων θεραπειών, οι οποίες αναμένονται να βελτιωθούν ακόμα περισσότερο.
Τελευταίος παράγοντας που θα επηρεάσει την πορεία της πανδημίας στη χώρα μας είναι η έγκυρη λήψη των εκάστοτε αναγκαίων μέτρων και ο βαθμός συμμόρφωσης σε αυτά. Η Πολιτεία συχνά βιάζεται να χαλαρώσει τα ισχύοντα μέτρα με κοινωνικοοικονομικά και όχι επιδημιολογικά κρητήρια, και οι πολίτες όλο και λιγότερο τα τηρούν. Είναι όμως νωρίς για να τα καταργήσουμε πλήρως. Η μάσκα στα ΜΜΜ, καθώς και στους εσωτερικούς χώρους ή σε πολυπληθείς εξωτερικές συναθροίσεις, ο περιοδικός έλεγχος στους χώρους εκπαίδευσης και εργασίας, η επίσπευση της 4ης δόσης σε όλους τους ενήλικες και η προώθηση των εμβολιασμών στους ανεμβολίαστους, θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις τους επόμενους λίγους μήνες.
Γιάννης Τούντας
Ομότιμος καθηγητής Ιατρικής, ΕΚΠΑ
Διευθυντής του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής