ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Όταν, περί τα μέσα Ιουνίου, ο πρωθυπουργός διέψευδε με κατηγορηματικό τρόπο τα σενάρια (που κυκλοφορούσαν και τότε) για αλλαγή του εκλογικού νόμου που ψήφισε η Ν.Δ, ώστε να είναι ευκολότερη η επίτευξη αυτοδυναμίας στην δεύτερη -μετά την απλή αναλογική- εκλογική αναμέτρηση, οι συνθήκες (πολιτικές και, κυρίως, οικονομικές) ήταν σε γενικές γραμμές οι εξής:
*Δεν φαινόταν στον (άμεσο) ορίζοντα η δυνατότητα ενιαίας παρέμβασης της Ε.Ε για τον έλεγχο των τιμών στην ενέργεια, η Κομισιόν κωλυσιεργούσε παρότι προεξοφλούνταν πως είναι θέμα χρόνου να διακοπεί εντελώς η ροή φυσικού αερίου μέσω του Nord Stream 1, ως μοχλός εκβιασμού της Ρωσίας προς την Ευρώπη,
*Η τουριστική περίοδος είχε μόλις ξεκινήσει– με πολύ θετικές προοπτικές, είναι αλήθεια,
*Οι δημοσκοπήσεις επιβεβαίωναν την κάμψη των ποσοστών της Ν.Δ, με τις Τάσεις Ιουνίου της MRB να φέρνουν την “ψαλίδα” στις περίπου 7 μονάδες,
*Η κυβέρνηση είχε ήδη εξαγγείλλει μέτρα ελέγχου των τιμών στο ηλεκτρικό ρεύμα και απορρόφησης, μέσω επιδοτήσεων, της ρήτρας αναπροσαρμογής
Σε αυτό το κλίμα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε δηλώσει στην εκπομπή του Γ. Κουβαρά στην ΕΡΤ:
“Να πάμε να αλλάξουμε, λέει, ξανά, τον εκλογικό νόμο. Είμαστε σοβαροί; Είμαστε σοβαροί; Θα αλλάζουμε τους κανόνες του παιχνιδιού ανάλογα με τι μας συμφέρει;”
Οι διαρροές από το Μέγαρο Μαξίμου εστίαζαν στον θεσμικό τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τις πολιτικές εξελίξεις ο πρωθυπουργός, διέψευδαν κάθε αιφνιδιασμό, επέμεναν στην εξάντληση της τετραετίας, και προέβαλλαν την πολιτική αξιοπιστία του κ. Μητσοτάκη.
Τι άλλαξε
Το σαββατοκύριακο είδαν το φως της δημοσιότητας (σχεδόν συντονισμένα) σενάρια αλλαγής του εκλογικού νόμου και σχετικές εισηγήσεις προς τον πρωθυπουργό. Είχαν προηγηθεί οι δημόσιες αναφορές του Μάξιμου Χαρακόπουλου και, κυρίως, της Ντόρας Μπακογιάννη, σχετικά με την αναγκαιότητα να μην διακινδυνεύει η πολιτική σταθερότητα.
Από την άλλη, τώρα, σε σχέση με τις συνθήκες του Ιουνίου (όταν ο πρωθυπουργός διέψευδε τα ίδια σενάρια), η κατάσταση έχει τροποποιηθεί:
*Η Ε.Ε εμφανίζεται έτοιμη, έστω και με τραγική καθυστέρηση, να λάβει μέτρα για τις τιμές ενέργειας. Μετά τους G7 που συναινούν (…) σε ένα πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου, οι υπουργοί Ενέργειας συνεδριάζουν στις 9 Σεπτεμβρίου για να αποφασίσουν σχέδιο κοινών ενεργειών, η δε Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν πρόκειται να ανακοινώσει μία τέτοια δέσμη στις 14 Σεπτεμβρίου. Και σε ένα μήνα από σήμερα, η Σύνοδος Κορυφής καλείται να λάβει τις τελικές πολιτικές αποφάσεις, μεταξύ των οποίων πιθανώς να ενσωματωθούν και δύο ελληνικές προτάσεις-όπως αυτή του πλαφόν.
*Η τουριστική περίοδος εξελίχθηκε πέραν ακόμα και των θετικών προβλέψεων, όπως υποστηρίζουν τόσο ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, όσο και ο υπουργός Τουρσμού Βασίλης Κικίλιας. Σε τέτοιο βαθμό, δε, που να δημιουργείται ένα απόθεμα “υπερεσόδων” που θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να εξαγγείλλει παροχές και επιδοτήσεις για τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες,
*Οι δημοσκοπήσεις παραμένουν, σε γενικές γραμμές, στο ίδιο επίπεδο, κάποιες, μάλιστα, που επικαλείται η κυβέρνηση δείχνουν βελτιωμένη την εικόνα της. Και, πάντως, η αξιωματική αντιπολίτευση δεν φαίνεται να εισπράττει την δική της πολιτική φθορά, τουλάχιστον όχι με τρόπο που να προοιωνίζεται ανατροπή των συσχετισμών,
Εάν συγκρίνει, λοιπόν, κανείς την εικόνα του Ιουνίου με αυτή των αρχών Σεπτεμβρίου θα μπορούσε να ισχυριστεί πως πολιτικά η κυβέρνηση βρίσκεται στην ίδια ή και σε καλύτερη θέση.
Τι έχει αλλάξει και, αίφνης, εισάγονται επιτακτικά στην δημόσια συζήτηση τα σενάρια αλλαγής του εκλογικού νόμου που είχε αποκηρύξει ο πρωθυπουργός τον Ιούνιο;
Μα, φυσικά, το σκάνδαλο των υποκλοπών. Αυτό, δηλαδή, που δεν ενδιαφέρει -κατά το κυβερνητικό αφήγημα- τους πολίτες και δεν το ιεραρχούν ψηλά, καθώς εκείνο που προέχει είναι η ακρίβεια. Την οποία ακρίβεια, όπως συνεχίζει το ίδιο αφήγημα, η κυβέρνηση την αντιμετωπίζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Τούτων δοθέντων, οιαδήποτε υπαναχώρηση του πρωθυπουργού από αυτό που -ορθά και θεσμικά- διέψευδε τον Ιούνιο θα αποτελέσει απόδειξη του ακριβώς αντίθετου από όσα η κυβέρνηση προβάλλει. Πώς, το σκάνδαλο των υποκλοπών ούτε πολιτικά αμελητέο είναι, ούτε συναντά την αδιαφορία των πολιτών.
Πολιτική αστάθεια
Τι συνιστά, όμως, σήμερα, κίνδυνο πολιτικής αστάθειας που δεν υπήρχε πριν δύο μήνες; Φυσικά, όχι η επιδίωξη της αυτοδυναμίας. Διότι, με βάση της δημοσκοπήσεις που επικαλούνται οι κυβερνώντες, το αποτύπωμα δεν έχει ουσιαστικά αλλάξει. Εκείνο, μόνο, που έχει αλλάξει είναι πως εάν δεν επιτευχθεί η αυτοδυναμία, η Ν.Δ δεν έχει, πλέον, δυνητικό κυβερνητικό εταίρο προς τον κεντρώο χώρο. Ο παρακολουθούμενος Νίκος Ανδρουλάκης δεν θα μπορούσε να συνεργαστεί ποτέ σε μία συγκυβέρνηση με πρωθυπουργό αυτόν που κατηγορεί ότι τον παρακολουθούσε.
Αυτοδυναμία
Η αυτοδυναμία, όμως, δεν εκβιάζεται με εκλογικούς νόμους που αλλάζουν μία και δύο φορές εντός της ίδιας κυβερνητικής θητείας μέχρι να βρεθεί εκείνο το σύστημα που θα ταιριάζει στην συγκυρία. Και οι πολίτες το αντιλαμβάνονται πλήρως. Η τελευταία μέτρηση της Metron Analysis (Βήμα της Κυριακής) επιβεβαιώνει την διαρραγή των σχέσεων και της ώσμωσης μεταξύ Ν.Δ και ΠΑΣΟΚ και αποκαλύπτει την μεγάλη πολιτική παρενέργεια του σκανδάλου των υποκλοπών.
Ως εκ τούτου, για το κυβερνών κόμμα υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη ανοίγονται τρεις δρόμοι:
Ή θα επιτρέψει να χυθεί άπλετο φως στο σκάνδαλο και θα αναλάβει τις πολιτικές ευθύνες που του αναλογούν, επιδιώκοντας μια πολιτική επανεκκίνηση με άλλους όρους και προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης, αλλά και προς το εσωτερικό της Ν.Δ (συστάσεις Καραμανλή κ.ά), ή θα εκβιάσει πολιτικά την αυτοδυναμία, βασιζόμενος σε ένα βολικό εκλογικό σύστημα και στην “άπωση” που προκαλεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε ένα μέρος των “ενδιάμεσων ψηφοφόρων”, ή θα αρχίσει να ρίχνει γέφυρες προς την υπερδεξιά του Κυριάκου Βελόπουλου, ή των Κρανιδιώτη και Τζήμερου (εάν εισέλθουν στη Βουλή- κάτι δύσκολο).
Και, σε κάθε περίπτωση, θα κριθεί συνολικά από τον λαό. Ο οποίος παραμένει μία ανεξέλεγκτη μεταβλητή: μπορεί να υποβαθμίσει τα μείζονα θέματα Δημοκρατίας και κράτους δικαίου (μέσα στην ραγδαία υπερσυντηρητικοποίηση που βλέπουμε και σε άλλες χώρες), μπορεί, όμως, και να αντιδράσει σωρρευτικά.