Η πλεξούδα ενός μικρού κοριτσιού, την οποία… αποχωρίστηκε με βία, προκειμένου να μπει στο λοιμοκαθαρτήριο στο Καραμπουρνάκι,στη Θεσσαλονίκη, είναι ένα μόνο από τα 126 αυθεντικά αντικείμενα που φιλοξενεί η έκθεση του Δήμου Θεσσαλονίκης, «1922 – 2022: Κύματα προσφυγιάς-κράματα μνήμης», στην 86η ΔΕΘ, η οποία εντάσσεται στο «Επετειακό Αφιέρωμα 1922-2022: 100 Χρόνια Μνήμης».
Αντικείμενα, συλλεκτικά από 21 συλλόγους της χώρας, αλλά και από προσωπικές συλλογές, από τα κλειδιά που έπαιρναν μαζί τους, αφήνοντας τα σπίτια τους -και με την ελπίδα να επιστρέψουν- μέχρι ένα πιθάρι από το οποίο έπιναν νερό στα πλοία της προσφυγιάς και από φορεσιές, εσώρουχα και νυφικά, μέχρι μια εικόνα χωρισμένη στα δύο, η οποία έφτασε στην Ελλάδα τυλιγμένη σε σεντόνια για να μπορέσουν οι κάτοχοί της να την περάσουν χωρίς να τους εντοπίσουν.
Η έκθεση, που διοργανώνεται παράλληλα σε συνάφεια με την επετειακή έκθεση της ΔΕΘ «ΑΙΩΝ… εν Ιωνία, Θράκη και Πόντω» στο περίπτερο των Εθνών – Περίπτερο 6 (την επισκέφθηκε σήμερα και ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης), αφορά στο «τι θεώρησε σημαντικό να πάρει μαζί του ο κάθε πρόσφυγας», είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Μελίνα Παπαδοπούλου, η οποία μαζί με την Ειρήνη-Μαργαρίτα Τζεμοπούλου υπογράφει την επιμέλεια.
Εσύ, τι θα έπαιρνες μαζί σου;
Το αφιέρωμα, κλείνει διαδραστικά, με ένα ερώτημα που φέρνει τον επισκέπτη στο σήμερα, ο οποίος μέσα από ένα παιχνίδι σε οθόνη, καλείται να σκεφτεί και να απαντήσει τι θα έπαιρνε μαζί του, αν του συνέβαινε το ίδιο.
Τα αποτελέσματα αυτής της δράσης θα αξιοποιηθούν στη σελίδα της έκθεσης https://100hroniamikrasia.gr, η οποία θα ανανεώνεται διαρκώς.
Η έκθεση θα ταξιδέψει σε σχολεία και για αυτό το σκοπό έχει δημιουργηθεί μία μουσειοβαλίτσα, η οποία περιέχει πρωτότυπο παραμύθι και κουκλοθέατρο.
Στην έκθεση εντάσσεται και μια παράλληλη έκθεση της διδακτικής ομάδας της χαρακτικής κατεύθυνσης εικαστικών και εφαρμοσμένων τεχνών, της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ, με την επίβλεψη του καθηγητή Ξενή Σαχίνη. Στο χώρο βρίσκονται πολλές από τις μήτρες των έργων αυτών, ώστε να είναι προσβάσιμα σε άτομα με προβλήματα όρασης. Επίσης, υπάρχουν επιλογές για ακουστικές ξεναγήσεις και κείμενα σε κώδικα Μπράιγ.
Δεκαπέντε λεπτά ιστορίας και συγκίνησης με εικόνα, έντεχνο λόγο και πρωτότυπη μουσική
Το «Επετειακό Αφιέρωμα 1922-2022: 100 Χρόνια Μνήμης», αρχίζει με ένα πρωτότυπο οπτικοακουστικό θέαμα, με τίτλο «Αιών… Εν Ιωνία, Θράκη και Πόντω», το οποίο διοργανώνει η ΔΕΘ-HELEXPO, σε συνεργασία με την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος και το Δίκτυο Πόλεων με κοινότητες απογόνων Ελλήνων της καθ’ ημάς Ανατολής. Με τη χρήση νέων τεχνολογιών, η έκθεση προσφέρει στον επισκέπτη ένα εντυπωσιακό και συγκινητικό, 15λεπτο θέαμα, κατά το οποίο ξετυλίγεται η ιστορία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας και η διαδρομή τους μέχρι τον τελικό ξεριζωμό. «Πρόκειται για μια αφηγηματική διαδρομή με πολλή εικόνα, έντεχνο λόγο και πρωτότυπη μουσική», εξηγεί η επιμελήτρια του αφιερώματος, Μαρία Συλλοπούλου.
«Πέρα από την επέτειο των 100 χρόνων από την προσφυγιά του ’22, θέλουμε να τονίσουμε ότι αυτοί οι πρόσφυγες αποτέλεσαν και το ανθρώπινο λίπασμα για να κάνουμε την Ελλάδα όπως είναι σήμερα»», τόνισε κατά τα εγκαίνια της έκθεσης, το μεσημέρι του Σαββάτου, ο πρόεδρος της ΔΕΘ-Helexpo, Τάσος Τζήκας.
Συγκινημένος, δήλωσε μετά την ξενάγηση, ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Νίκος Παπαθανάσης, σημειώνοντας: “Η ιστορία πρέπει να μας διδάσκει το πόσο σοβαροί πρέπει να είμαστε, γιατί δεν πρέπει να επαναλάβουμε λάθη του παρελθόντος”.
Τη συνεργασία της ΔΕΘ-Helexpo, της ΚΕΔΕ και του Δήμου Θεσσαλονίκης για την υλοποίηση του αφιερώματος, υπογράμμισε ο πρόεδρος της Ένωσης, Δημήτρης Παπαστεργίου, προσθέτοντας ότι με αυτό το αφιέρωμα, η ΔΕΘ «αναδεικνύει ιστορικά γεγονότα, δεν ξεχνά και με το βλέμμα αυτό προχωρά στο μέλλον.
Την πρωτότυπη μουσική για το οπτικοακουστικό θέαμα έγραψε ο Γιάννος Αιόλου. Την ιστορική επιμέλεια και συλλογή αρχειακού υλικού έκανε ο Βλάσης Βλασίδης, αν. καθηγητής Σύγχρονης Βαλκανικής Ιστορίας, ΠΑΜΑΚ και αφηγητής είναι ο ηθοποιός Αλέξανδρος Νικολαΐδης.
Η έκθεση είναι επισκέψιμη από τις 16:00 μέχρι τις 22:00 τις καθημερινές, και από τις 10:00 μέχρι τις 22:00 τα Σαββατοκύριακα