Χρειάστηκε να διανύσω δεκαεφτά χρόνια, χρειάστηκε να γράψω, ανοίγοντας τις φλέβες μου, δώδεκα βιβλία για να καταλάβω πως είμαι κάθε στιγμή τους, η κάθε λέξη και στίξη τους, η κάθε αντήχηση, όρκος, εξομολόγηση, κάθε αγωνία και πυρετός τους, η πίκρα και η οδύνη τους.
Της Χαριτίνης Ξύδη
Είναι η πρώτη φορά που ξαναδιαβάζω ολόκληρο βιβλίο μου μετά από την τύπωση και την έκδοσή του. Μέχρι σήμερα, απολύτως συνειδητά, δεν επέστρεφα σε κανένα, προκειμένου να κρατήσω αποστάσεις από την συνολική τους φόρτιση, τις συγκινήσεις, τις απογοητεύσεις, το μίσος και την αγάπη, τα φαντάσματα του παρελθόντος, τις ζημίες, τα λάθη και τις πληγές, τις απώλειες, τα μυστικά και τα πάθη, προφυλάσσοντας, με αυτόν τον τρόπο, τον εαυτό μου, αλλά και για να προχωρήσω παρακάτω, σε μια καινούρια ιστορία γραφής, πλήρως απαλλαγμένης από τα προηγούμενα, την οποία θα κυβερνήσουν άλλοι, ολοσχερώς διάφοροι, ολόδικοί της νόμοι.
Θέλησα, λοιπόν, αυτή τη φορά, και κάνοντας χρήση του δικαιώματός μου, που απορρέει από την πολυετή διαδρομή μου στην λογοτεχνία, να το διαβάσω σαν ένας εξωτερικός αφηγητής, παρατηρητής και “νομοθέτης” του, και να μιλήσω γι’ αυτό, λίγο πιο προσωπικά, διαπιστώνοντας, πως έγραψα πάλι ένα βιβλίο “λαϊκό”, το οποίο μοιραία έχει αποδέκτες απλούς, γνήσια λαϊκούς ανθρώπους. Πρόσωπα χωρίς έπαρση και στόμφο.
Οι φυσικοί του παραλήπτες, ανεξαρτήτως εκείνων που θα το αναγνώσουν εν τέλει, είναι αγνές λαϊκές ψυχές και συνειδήσεις, με δύσκολες, σημαδεμένες ζωές. Η καρδιά τους, όμως, χτυπά δυνατά, το αίμα τους φλέγεται, ξέρει να δίνει, ν’ αγαπάει βαθιά, να συγχωρεί. Καρδιές βασανισμένες, εμποδισμένες, εξοντωμένες από τον πόνο και τις αγωνίες, αλλά ποτέ ανήμπορες, αβίωτες και ματαιωμένες. Μόνο νικήτριες.
Λαϊκές υπάρξεις που γνωρίζουν μέχρι το κόκαλο τι πάει να πει καθημερινός αγώνας και μόχθος για να κερδίσει κανείς τη ζωή του, σε όλα τα πεδία. Πρόσωπα που, παρά τα χτυπήματα της μοίρας, δεν έχουν απωθημένα, δεν παιδεύουν, δεν τιμωρούν, δεν εκδικούνται και, κυρίως, δεν φέρονται ως αιώνια, γι’ αυτό και είναι χιλιάδες μίλια μακριά από τη μετριότητα, τη φτώχεια της ψυχής και τα μίζερα αισθήματα. Πρόσωπα γενναία, στα οποία ο καθένας από εμάς θα έπρεπε να αναγνωρίζει και να προσκυνά το μεγαλείο της αγάπης, της δύναμης και της συμπόνιας.
Το βιβλίο αυτό είναι ένα πονεμένο τραίνο. Το έχω ξαναπεί. Επιβάτες του είναι όσοι δονήθηκαν από τους κραδασμούς των αναστεναγμών και των δακρύων, την κατακρήμνιση και τα τσακίσματα, αλλά δεν φοβήθηκαν να ζήσουν από την αρχή, ούτε νικήθηκαν. Για αυτό καθαγιάστηκαν. Για αυτό οι βίοι τους έγιναν συναξάρια. Όσοι, από εδώ και εις το εξής, επιβιβαστούν, αφήνοντας πίσω τους μικρότητες, προδοσίες, τρόμους, πισώπλατα πλήγματα και εγκλήματα, θα νιώσουν ίσως ό, τι και εγώ· ο θάνατος μπροστά στον έρωτα είναι παιχνιδάκι.
ΧΞ
Τα τραίνα της οδού Ντολορόσα, Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Οδός Πανός, Αθήνα, Σεπτέμβριος 2022