NewsEdit «Θα κυβερνήσουμε για όλους τους Ιταλούς»: η επικεφαλής της ιταλικής άκρας δεξιάς Τζόρτζια Μελόνι, η οποία θέλει να γίνει η επόμενη πρωθυπουργός μετά τη νίκη της παράταξής της στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν χθες Κυριακή στην Ιταλία, προσπάθησε να καθησυχάσει τις ανησυχίες στη χώρα της και στο εξωτερικό.
Μετά τη Σουηδία, η άκρα δεξιά σημειώνει νέα νίκη στην Ευρώπη, καθώς στην Ιταλία -για πρώτη φορά μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου- μεταφασιστικό κόμμα βρίσκεται προ των πυλών της εξουσίας.
Παραμένοντας στην αντιπολίτευση, απέναντι σε όλες τις κυβερνήσεις που διαδέχθηκαν η μια την άλλη μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2018, το κόμμα Αδέλφια της Ιταλίας (Fratelli d’Italia, FdI) επιβλήθηκε ως η βασική εναλλακτική και είδε το ποσοστό του να απογειώνεται από το 4,3% πριν από τέσσερα χρόνια σχεδόν στο ένα τέταρτο των ψήφων σήμερα (περί το 26%), ή, με άλλα λόγια, μετατρέπεται στο πρώτο κόμμα του κοινοβουλίου της χερσονήσου.
«Οι Ιταλοί έστειλαν καθαρό μήνυμα υπέρ μιας κυβέρνησης της δεξιάς υπό την ηγεσία των Αδελφιών της Ιταλίας», είπε η κυρία Μελόνι επιβεβαιώνοντας τη φιλοδοξία της να γίνει η επόμενη πρωθυπουργός.
«Θα κυβερνήσουμε για όλους» τους Ιταλούς, υποσχέθηκε. «Θα το κάνουμε με σκοπό να ενώσουμε τον λαό, να προαγάγουμε αυτά που τον ενώνουν μάλλον παρά αυτά που τον χωρίζουν», πρόσθεσε σε σύντομη τοποθέτησή της καλώντας για «ενότητα» και κατευνασμό, αναγνωρίζοντας πως η προεκλογική εκστρατεία ήταν «βίαιη και επιθετική». Διαβεβαίωσε πως «δεν θα προδώσουμε την εμπιστοσύνη σας».
Η συμμαχία που σχημάτισε με το άλλο κόμμα της ιταλικής ακροδεξιάς, τη Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι, και με τη Φόρτσα Ιτάλια (FI), τη δεξιά παράταξη του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, συγκεντρώνει περί το 43% των ψήφων και αναμένεται να εξασφαλίσει απόλυτη πλειοψηφία των εδρών, τόσο στη Βουλή, όσο και στη Γερουσία.
Η παράταξη που ίδρυσε στα τέλη του 2012 η Τζόρτζια Μελόνι με συνοδοιπόρους της διαφωνούντες του μπερλουσκονισμού ξεπέρασε το Δημοκρατικό Κόμμα (PD) του Ενρίκο Λέτα, που δεν κατάφερε να φράξει τον δρόμο της άκρας δεξιάς και πέφτει κάτω από το φράγμα του 20% των ψήφων, με φόντο τη συγκριτικά χαμηλή συμμετοχή του εκλογικού σώματος στη διαδικασία (64,07%, από 73,86% το 2018).
Η αντιπρόεδρος του PD Ντέμπορα Σερατσιάνι αναγνώρισε τη «νίκη της δεξιάς υπό την Τζόρτζια Μελόνι», κάνοντας λόγο για «βραδιά θλίψης για τη χώρα».
Vox
Ο πολιτικός σεισμός στην Ιταλία καταγράφεται δύο εβδομάδες έπειτα από εκείνον στη Σουηδία, όπου συντηρητική συμμαχία που συμπεριλαμβάνει τους Σουηδούς Δημοκράτες (SD), κόμμα που προέκυψε από το νεοναζιστικό κίνημα, σημείωσε εκλογική νίκη, έγινε η μεγαλύτερη δεξιά παράταξη στη σκανδιναβική χώρα. Το SD και το FdI ανήκουν στην ίδια πολιτική οικογένεια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κάνοντας παρέμβαση που εκλήφθηκε στη Ρώμη (με δυσαρέσκεια) ως προειδοποίηση, υπενθύμισε προ ημερών πως η ΕΕ διαθέτει «εργαλεία» για να τιμωρεί κράτη που καταπατούν το κράτος δικαίου και τις κοινές αξίες.
«Οι Ιταλοί παρέδωσαν μάθημα ταπεινότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία, με τη φωνή της κυρίας φον ντερ Λάιεν, προσπάθησε να τους υπαγορεύσει τι θα ψήφιζαν», σχολίασε δηκτικά ο γάλλος ευρωβουλευτής Ζορντάν Μπαρντελά, του Εθνικού Συναγερμού (RN) της Μαρίν Λεπέν. «Καμιά απειλή οποιουδήποτε είδους δεν μπορεί να σταματήσει δημοκρατία», πρόσθεσε υποστηρίζοντας πως οι Ευρωπαίοι «παίρνουν τη μοίρα τους στα χέρια τους».
Μαύρο πρόβατο στις Βρυξέλλες, ο ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, όπως και ο πολωνός ομόλογός του Ματέους Μοραβιέτσκι, απηύθυνε τα «συγχαρητήριά του» στην κυρία Μελόνι.
Μέσω του πολιτικού συμβούλου του και βουλευτή Μπάλας Όρμπαν, πρόσθεσε: «σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, χρειαζόμαστε όσο ποτέ φίλους που έχουν κοινό όραμα και κοινή προσέγγιση για τις προκλήσεις στην Ευρώπη».
Η Τζόρτζια Μελόνι «έδειξε τον δρόμο» προς μια Ευρώπη «υπερήφανη», «ελεύθερη», αποτελούμενη από «κυρίαρχα κράτη», πανηγύρισε από την πλευρά του ο ηγέτης του ισπανικού ακροδεξιού κόμματος Vox, ο Σαντιάγο Αβασκάλ.
Ο «μεγάλος άγνωστος»
Τα Αδέλφια της Ιταλίας οφείλουν την επιτυχία τους στις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις των αντιπάλων τους, στον άνεμο της απόρριψης της πολιτικής τάξης που πνέει στη χερσόνησο και στο χάρισμα της επικεφαλής τους.
Η 45χρονη Ρωμαία, η οποία στα νιάτα της δήλωνε θαυμάστρια του Μπενίτο Μουσολίνι, κατάφερε να να αποδαιμονοποιήσει την εικόνα της ιδίας και της παράταξής της καθώς και να κεφαλαιοποιήσει τους φόβους και την οργή εκατομμυρίων Ιταλών μπροστά στην έκρηξη των τιμών και της ανεργίας, την απειλή ύφεσης και τις ανεπάρκειες των δημόσιων υπηρεσιών.
Η επόμενη ιταλική κυβέρνηση θα κληθεί να αντιμετωπίσει την κρίση που προκαλεί ο αλματωδώς αυξανόμενος πληθωρισμός, την ώρα που η Ιταλία έχει δημόσιο χρέος που φθάνει το 150% του ΑΕΠ της.
Στη χώρα όπου η κυβερνητική αστάθεια αποτελεί χρόνιο φαινόμενο, πολιτολόγοι ήδη δίνουν βραχύ προσδόκιμο ζωής στη συμμαχία που κέρδισε χθες, γάμο συμφέροντος ανάμεσα σε τρεις ηγέτες με ανταγωνιστικές φιλοδοξίες.
Για την κυρία Μελόνι, «η πρόκληση θα είναι να μεταμορφώσει την εκλογική της επιτυχία στην ηγεσία μιας κυβέρνησης που μπορεί να έχει διάρκεια», αυτό «είναι ο μεγάλος άγνωστος» της νέας ιταλικής πολιτικής εξίσωσης, σύμφωνα με τον Λορέντζο Ντε Σίο, καθηγητή πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο Luiss της Ρώμης.
Η κυρία Μελόνι, χωρίς καμία κυβερνητική εμπειρία πέρα από το εφήμερο πέρασμά της από το υπουργείο Νεολαίας (2008-2011), θα έχει γεμάτα τα χέρια στην προσπάθειά της να χειριστεί τους συμμάχους της, πολύ πιο πεπειραμένους από εκείνη. Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι υπήρξε επανειλημμένα πρωθυπουργός, ο Ματέο Σαλβίνι υπουργός Εσωτερικών και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.
Στον φάκελο της Ουκρανίας, η ΕΕ και άλλοι σύμμαχοι της Ιταλίας, κράτους μέλος του NATO, θα βάλουν στο μικροσκόπιο την κατανομή των χαρτοφυλακίων μεταξύ των τριών κομμάτων. Καθώς μολονότι η κυρία Μελόνι δηλώνει πεισμένη υποστηρίκτρια της ατλαντικής συμμαχίας και τάσσεται υπέρ των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία, ο κ. Σαλβίνι είναι κατά.
Το προοδευτικό μέτωπο (Δημοκρατικό Κόμμα, Περισσότερη Ευρώπη, Συμμαχία Οικολόγων και Ιταλικής Αριστεράς και Επιλογή Πολιτών) συγκεντρώνει συνολικά ποσοστά πάνω από 34% ενώ το Κίνημα Πέντε Αστέρων που συμμετέχει στις εκλογές ως ανεξάρτητη δύναμη συγκέντρωσε από 13,5 έως 17,5%.
Εάν τα πράγματα δεν διαφοροποιηθούν αισθητά στην επίσημη καταμέτρησης των ψήφων σε εθνικό επίπεδο, τότε για πρώτη φορά στη χώρα -την τρίτη οικονομία της ΕΕ και ιδρυτικό μέλος της- θα αναλάβει την εξουσία η πλέον ακροδεξιά κυβέρνηση στην μεταπολεμική ιστορία της. Θα πρόκειται για μία ακροδεξιά συμμαχία, με το κόμμα της Μελόνι να συνεργάζεται με το ευρωσκεπτικιστικό, επίσης ακροδεξιό κόμμα, «Λέγκα» του Ματέο Σαλβίνι και τη δεξιά «Forza Italia», του Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Επιπροσθέτως, η Μελόνι αναμένεται -εκτός απροόπτου- να ανακηρυχθεί η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Ιταλίας, αλλά και επικεφαλής της πρώτης ακροδεξιάς κυβέρνησης στην ιστορία της χώρας μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Τζόρτζια Μελόνι ψήφισε λίγο πριν από το κλείσιμο των καλπών στην Ιταλία σε εκλογικό τμήμα σε σχολείο στη Ρώμη. Εν συνεχεία, η Μελόνι θα συναντήσει την υπόλοιπη ομάδα του κόμματος Αδέλφια της Ιταλίας για ένα προεκλογικό πάρτι στο ξενοδοχείο Parco Dei Principi, όπου την περιμένει πλήθος κόσμου και περίπου 400 δημοσιογράφοι.
Κατά τις 3 το πρωί θα έχουμε και τα πρώτα επίσημα αποτελέσματα.
Οι κάλπες για τις πιο κρίσιμες ίσως και καθοριστικές εκλογές που διεξήχθησαν τα τελευταία αρκετά χρόνια στην Ιταλία, άνοιξαν στις 8:00 το πρωί ώρα Ελλάδoς και Κύπρου. Μεταξύ των 50.869.304 Ιταλών ψηφοφόρων, το 51,74% των πολιτών με δικαίωμα ψήφου ήταν γυναίκες, και το υπόλοιπο 48,26% άνδρες, ενώ 4.741.790 ήταν απόδημοι Ιταλοί.
Συνολικά, σε όλη την ιταλική επικράτεια, τα εκλογικά τμήματα ήταν 61.566, η μεγάλη πλειοψηφία των οποίων φιλοξενείται σε σχολικά συγκροτήματα. Οι ψηφοφόροι κλήθηκαν να εκλέξουν τα μέλη των δύο σωμάτων του ιταλικού κοινοβουλίου. Μετά από συνταγματικό δημοψήφισμα, το μέγεθος της Βουλής των Αντιπροσώπων και της Γερουσίας έχει μειωθεί σε 400 και 200 μέλη αντίστοιχα.
Αυτό σημαίνει ότι το όριο πλειοψηφίας των δύο τρίτων που απαιτείται για τις συνταγματικές αλλαγές απαιτεί πλέον 267 και 134 έδρες αντίστοιχα. Ο εκλογικός νόμος με τον οποίον διεξήχθη η αναμέτρηση της Κυριακής (25/9) εφαρμόσθηκε για πρώτη φορά το 2018 και βασίζεται κατά δύο τρίτα στην απλή αναλογική και κατά ένα τρίτο στο πλειοψηφικό.
Τη Δευτέρα, όταν το τελικό αποτέλεσμα θα είναι γνωστό, η προσοχή θα στραφεί στον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Σέρτζιο Ματαρέλα, ο οποίος, με βάση το αποτέλεσμα των εκλογών και τη σύνθεση του νέου κοινοβουλίου, θα πρέπει να διορίσει νέο πρωθυπουργό.
Ο Ματαρέλα θα επιλέξει ως πρωθυπουργό τον ηγέτη που έχει τις περισσότερες πιθανότητες να κερδίσει την υποστήριξη του κοινοβουλίου σε ψήφο εμπιστοσύνης. Η διαδικασία μπορεί να είναι χρονοβόρα. Μπορεί να χρειαστούν αρκετές εβδομάδες μέχρι να διευθετηθεί το τελικό σχήμα του συνασπισμού και το πρόγραμμά του για την κυβέρνηση. Οι νέοι βουλευτές εκλέγονται για να παραμείνουν στη θέση του για πέντε χρόνια, ωστόσο οι προώρες εκλογές δεν είναι σπάνιες στην Ιταλία.
Μαύρα σύννεφα στην ΕΕ
Στις Βρυξέλλες επικρατεί προβληματισμός και ανησυχία για την προοπτική να αναλάβει την εξουσία ακροδεξιός κυβερνητικός συνασπισμός στην Ιταλία. Ο ακροδεξιός παραπάνω συνασπισμός στέλνει αντιφατικά μηνύματα, που ανησυχούν την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Από τη μια, η Τζόρτζια Μελόνι παρουσιάζεται φιλοατλαντική, ενώ από την άλλη ο Σαλβίνι και ο Μπερλουσκόνι παρουσιάζονται αρκετά ανεκτικοί απέναντι στον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν.
Όσον αφορά στο κράτος δικαίου, τις θεμελιώδεις ελευθερίες, τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ, την ισότητα των φύλων ή ακόμα τη μετανάστευση, η Ρώμη θα βρεθεί αναμφίβολα πιο κοντά στις θέσεις της Ουγγαρίας ή της Πολωνίας, κρίνοντας από τις προεκλογικές δηλώσεις της Μελόνι.
Το ερώτημα για τις Βρυξέλλες είναι αν θα είναι δυνατή η ανάπτυξη εποικοδομητικής συνεργασίας με τέτοια κυβέρνηση ή αν θα εκδηλωθούν εντάσεις σε κρίσιμα ζητήματα, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας, η ενέργεια, η οικονομία, το μεταναστευτικό, τα ατομικά δικαιώματα και οι ελευθερίες.
Μεταξύ άλλων, τις Βρυξέλλες ανησυχεί το ότι η Τζόρτζια Μελόνι έχει ήδη ανακοινώσει ότι επιθυμεί να επαναδιαπραγματευτεί μέρος των όρων που συνοδεύουν το ιταλικό σχέδιο ανάκαμψης, συνολικού ύψους 191,5 δισ. ευρώ – πρόκειται για το μεγαλύτερο ποσό που έχει δοθεί σε οποιαδήποτε χώρα μέλος της ΕΕ από το Ταμείο Ανάκαμψης (NextGenerationEU).
Όμως τα περιθώρια για διαπραγμάτευση είναι στενά και κανείς στους ευρωπαϊκούς θεσμούς δεν θα ήθελε να δει να παγώνουν οι μεταρρυθμίσεις που έθεσε σε εφαρμογή ο απερχόμενος ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι.
Εξάλλου, με χρέος πάνω από το 150% του ΑΕΠ της, η Ιταλία δεν έχει περιθώρια για ελιγμούς.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έστειλε κατηγορηματικό, αν και κάπως άκομψο, μήνυμα από το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον: «Θα συνεργαστούμε με οποιαδήποτε δημοκρατική κυβέρνηση θέλει να συνεργαστεί μαζί μας», όμως «αν τα πράγματα πάνε στραβά, έχουμε τα εργαλεία» για να αντιδράσουμε, δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η επικεφαλής της Κομισιόν έφερε ως παράδειγμα την Πολωνία και την Ουγγαρία, δύο χώρες που «τιμωρήθηκαν» με το πάγωμα κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Όπως συμβαίνει πάντα, και αυτή τη φορά οι Βρυξέλλες θα αναμείνουν τα πρώτα δείγματα γραφής της επόμενης ιταλικής κυβέρνησης.
«Θα δούμε το αποτέλεσμα των εκλογών» είπε η πρόεδρος της Κομισιόν.
Η μάλλον απροσδόκητη παρέμβαση της Φον ντερ Λάιεν για τις εκλογές στην Ιταλία, η οποία από την αρχή της θητείας της δεν είχε εκφραστεί ποτέ τόσο ξεκάθαρα πριν από εκλογές, αν μη τι άλλο πιστοποιεί πόσο έντονος προβληματισμός επικρατεί στα ανώτατα επίπεδα των ευρωπαϊκών θεσμών και τη βούληση των Βρυξελλών να σταλεί σαφές μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση.