Χρόνης Διαμαντόπουλος Ο κορονοϊός και βέβαια η νόσος που προκαλεί με τις επιπλοκές της παραμένει αριθμητικά ίσως μία από τις σοβαρότερες και πιο επικίνδυνες λοιμώδεις νόσους σε παγκόσμιο επίπεδο.
Της Αθηνάς Λινού
Παρά την τεράστια ύφεση της Πανδημίας, την οποία παρακολουθούν οι πολίτες και οι κυβερνήσεις σε ολόκληρη την ανθρωπότητα με μεγάλη ανακούφιση, συνεχίζουμε να βλέπουμε 10.000 περίπου θανάτους την ημέρα σε παγκόσμιο επίπεδο. Στην Ευρώπη ο αντίστοιχος αριθμός ξεπερνάει τους 300 ενώ στην Αμερική παρατηρούν 400 θανάτους την ημέρα από Covid. Στη χώρα μας, ο αριθμός κυμαίνεται μεταξύ 12 και 15 θανάτους την ημέρα.
Ο Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) στις τρεις τελευταίες ενημερώσεις του, μια από τις οποίες μάλιστα έγινε στη διάρκεια της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ είπε ότι βρισκόμαστε ακόμα μέσα στο τούνελ ως προς τον κορονοϊό, αλλά μπορούμε να δούμε το φως στο τέλος του τούνελ. Τόνισε επίσης ότι, ο αριθμός των θανάτων πλέον μειώθηκε κατά 90% αλλά συνεχίζουμε να χάνουμε πάρα πολλούς ανθρώπους και να έχουμε μεγάλο αριθμό νοσούντων με συνέπεια να οδηγούμαστε και σε πολλές καινούργιες παραλλαγές.
Οι δηλώσεις αυτές αναμφισβήτητα δεν μπορεί να μας αφήσουν αδιάφορους. Οι βασικές προσπάθειες, σύμφωνα με τον Γενικό Διευθυντή του ΠΟΥ είναι απαραίτητο να επικεντρωθούν σε τρόπους μηχανικής μείωσης της έκθεσης στον ιό. Και οι τρόποι για να επιτευχθεί αυτό είναι γνωστοί: Χρήση της μάσκας, τήρηση αποστάσεων και καλός αερισμός των κλειστών χώρων ιδιαίτερα σε περιόδους όπως η τωρινή που στη χώρα μας αναγκαζόμαστε λόγω των καιρικών συνθηκών να βρισκόμαστε για πολλές ώρες σε κλειστούς χώρους.
Η δεύτερη ομάδα μέτρων για την οποία μάλιστα ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ, απηύθυνε έκκληση προς όλες τις χώρες του κόσμου, είναι καθαρά ιατρικές ή μάλλον θα έλεγε κανείς υγειονομικές.
Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν πολλά τεστ, επικέντρωση στον εμβολιασμό και στην ανακάλυψη νέων εμβολίων και διασφάλιση επάρκειας των φαρμάκων που έχουμε σήμερα στην διάθεσή μας και των κλινικών μεθόδων αντιμετώπισης του κορονοϊούγια όλες τις χώρες του κόσμου. Με τον τρόπο αυτό θα υπάρχει ελπίδα για εξάλειψη του ιού από την ανθρωπότητα.
Ενδιαφέρον όμως είναι το γεγονός ότι στην Αμερική όπου είναι δυνατή η αλληλούχιση σε μεγάλο αριθμό δειγμάτων από τα άτομα που πάσχουν από κορονοϊό, έχει ήδη παρατηρηθεί ότι υπάρχει μια αλλαγή στην συχνότητα εμφάνισης κρουσμάτων από μεταλλάξεις όπως αυτή που ονομάστηκε «Κένταυρος» αλλά κι άλλες, που αφορούν την «Όμικρον» σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10% ενώ πριν από μερικές εβδομάδες το σύνολο σχεδόν των κρουσμάτων οφειλόταν στην επικρατούσα μετάλλαξη «Όμικρον 5».
Παράλληλα και στη χώρα μας παρατηρείται αύξηση τόσο των κρουσμάτων όσο και της παρουσίας του ιού σε λήμματα σε ορισμένες περιοχές. Πρόσφατη μελέτη στην Αμερική στην περιοχή της Μασαχουσέτης έδειξε ότι ο αριθμός των κρουσμάτων στα σχολεία επηρεάζεται και συσχετίζεται άμεσα με την περίοδο κατά την οποία έπαψε να εφαρμόζεται το μέτρο της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας στο σχολείο. H νόσος Covid παραμένει σοβαρότατη νόσος όχι μόνο όταν η μόλυνση είναι ενεργή, δηλαδή ο ασθενής είναι θετικός στα τεστ ανίχνευσης του ιού, αλλά και κατά την περίοδο μετά την νόσο, η οποία μπορεί να διαρκέσει για αρκετά έτη.
Ειδικοί ανά τον κόσμο μελετούν πλέον τις επιδράσεις της αυτής της αρρώστιας στο κεντρικό και περιφερειακό νευρικό σύστημα, αλλά και στην καρδιά, στο αίμα και κυρίως δημιουργεί μόνιμα ψυχολογικά ή ακόμα και ψυχιατρικά νοσήματα. Για όλους αυτούς τους λόγους θα πρέπει να είμαστε σοβαρά ετοιμασμένοι για ένα καινούργιο πιθανό κύμα. Η προετοιμασία δεν αφορά μόνο την συνεχιζόμενη ενημέρωση για την ανάγκη του εμβολιασμού με τα νεότερα εμβόλιο που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις αναμνηστικές δόσεις αλλά βεβαίως και στην προετοιμασία του συστήματος υγείας για τις περιπτώσεις τόσο μεγάλου αριθμού ενεργών κρουσμάτων όσο και μεγάλο αριθμό ανθρώπων που θα χρειαστούν αντιμετώπιση μακροχρόνια του longCovid συνδρόμου.
Έχει λήξει λοιπόν η πανδημία; Ζήσαμε μια τεράστια πυρκαγιά και αν και δε βγήκαμε αλώβητοι επιβιώσαμε.
Έσβησε η πυρκαγιά; Σχεδόν. Σιγοκαίει όμως και υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να αναζωπυρωθεί. Είναι απαραίτητο να συνεργαστούμε σε παγκόσμιο επίπεδο για να την σβήσουμε πλήρως. Θα τα καταφέρουμε μόνο αν δείξουμε τεράστια αλληλεγγύη στις φτωχότερες χώρες. Χωρίς συνεργασία όμως ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος νέων μεταλλάξεων, αναζωπυρώσεων και σοβαρών υγειονομικών προβλημάτων.
*Καθηγήτρια Επιδημιολογίας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ