Χρόνης Διαμαντόπουλος «Κάτω από τις δεδομένες συνθήκες είναι μονόδρομος η επανακρατικοποίηση της ΔΕΗ», δηλώνει ο Πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ Γιώργος Αδαμίδης, θυμίζοντας τι έχει γίνει στη Γαλλία, την Ιταλία αλλά και τη Γερμανία με αφορμή την ενεργειακή κρίση. Όπως σημειώνει ο ίδιος, αυτό είναι απαραίτητο «προκειμένου το Ελληνικό Δημόσιο να παρεμβαίνει και να καθορίζει τις τιμές της Ηλεκτρικής Ενέργειας».
Ο Πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ, μιλά επίσης για το «χρηματιστήριο Ενέργειας» και τον τρόπο που λειτουργεί στην Ελλάδα και την Ευρώπη, αλλά και για το τι μπορεί να κάνει στην πράξη η κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει την ενεργειακή κρίση.
Συνέντευξη στον Χρόνη Διαμαντόπουλο
Κύριε πρόεδρε γίνεται μεγάλη συζήτηση για το «χρηματιστήριο ενέργειας». Η σύνδεσή του με την ελληνική αγορά έγινε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ όταν υπουργός ήταν ο κ. Σταθάκης. Μάλιστα ο ίδιος τότε είχε δηλώσει ότι με το «χρηματιστήριο ενέργειας», θα έχουμε φθηνότερο ρεύμα λόγω ανταγωνισμού. Τι συνέβη – εκτός της κρίσης – τελικά και πληρώνουμε τόσο ακριβά το ρεύμα;
Το Μοντέλο Στόχου (Target Model) το οποίο συμπεριλαμβάνει το Χρηματιστήριο Ενέργειας (Αγορά Επόμενης Hμέρας- Ενδοημερήσια Αγορά – Αγορά Εξισορρόπησης – Προθεσμιακή Αγορά) είναι μια Ευρωπαϊκή Νόρμα με την οποία η χώρα μας εναρμονίστηκε το 2018 επί Υπουργίας του κ. Σταθάκη. Ο τρόπος εφαρμογής στην Ελλάδα από 1-11-2020, που ξεκίνησε επί Υπουργίας κ. Χατζηδάκη, είναι παντελώς λανθασμένος. Ενώ σε όλα τα Ευρωπαϊκά Χρηματιστήρια Ενέργειας λειτουργεί η Προθεσμιακή Αγορά και διαπραγματεύονται Παραγωγοί και Πάροχοι μακροχρόνια συμβόλαια ενέργειας, στη χώρα μας λόγω και του Ολιγοπωλίου δεν λειτουργεί η Προθεσμιακή Αγορά με αποτέλεσμα το σύνολο της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, δηλαδή το 100% της ζήτησης, να περνάει από το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη δεν ξεπερνάει το 35%. Κατά αυτόν τον τρόπο οι Πάροχοι στην Ελλάδα προμηθεύονται Ενέργεια σε τιμές που καθορίζονται από την Μέση Τιμή Εκκαθάρισης (ΜΤΕ) του Ελληνικού Χρηματιστηρίου. Το σύνολο των Ευρωπαϊκών Χρηματιστηρίων Ενέργειας εκκινούν την Αγορά της Επόμενης Ημέρας με τιμή που καθορίζεται από το Ολλανδικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (TTF), η οποία διαμορφώνεται από την τιμή του Φυσικού Αερίου. Η απογείωση των τιμών του Φυσικού Αερίου επέφερε και την απογείωση των τιμών της Ηλεκτρικής Ενέργειας, αφού η Μέση Τιμή Εκκαθάρισης είναι συνδεδεμένη σήμερα με το πανάκριβο Φυσικό Αέριο.
Η πρόβλεψη της κυβέρνησης για κλιμακωτή επιδότηση των καταναλωτών θα βοηθήσει στην εξοικονόμηση ενέργειας; Από την μεριά σας, έχετε να προτείνετε κάτι άλλο;
Η μείωση της κατανάλωσης λόγω της Ενεργειακής Κρίσης και του Μεγάλου Κόστους της Ενέργειας είναι ήδη της τάξης του 25% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Αυτό σημαίνει ότι τα περιθώρια περαιτέρω μείωσης για τους καταναλωτές είναι μηδενικά έως ελάχιστα. Επομένως το κίνητρο της κλιμακωτής επιδότησης για μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας δεν θα έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα και μάλλον γίνεται για επικοινωνιακούς λόγους.
Η εξοικονόμηση ενέργειας μπορεί να επιτευχθεί με γενναίες επιδοτήσεις ενεργειακής θωράκισης των κατοικιών όπως είναι οι θερμικές μονώσεις, η αντικατάσταση των κουφωμάτων και των ενεργοβόρων ηλεκτρικών συσκευών, η επιδότηση αγοράς ηλιακού θερμοσίφωνα κ.λπ.
Πριν από λίγο καιρό είχατε πει ότι «4 παίκτες διαμορφώνουν τις τιμές στην Ελλάδα και αυτό είναι ένα ολιγοπώλιο». Είχατε αναφερθεί σε επιστολή που είχατε στείλει τον Δεκέμβριο του 2020 στον τότε υπουργό Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη καθώς και για 9 δισ. € που έδωσε η κυβέρνηση μέσω επιδοτήσεων στην αγορά. Τι θα μπορούσε να κάνει η σημερινή κυβέρνηση που δεν έκανε για τους καταναλωτές;
Η ΓΕΝΟΠ / ΔΕΗ από τις 4 Δεκεμβρίου του 2020, ένα μήνα μετά την έναρξη λειτουργίας του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, επισήμανε στον Αρμόδιο Υπουργό κ. Χατζηδάκη και την Ρ.Α.Ε. την εντυπωσιακή άνοδο των τιμών Ηλεκτρικής Ενέργειας στην χονδρική λόγω του Ολιγοπωλίου που διαμορφώνει τις τιμές, μεταφέροντας τις αυξήσεις στα τιμολόγια των καταναλωτών μέσω της Ρήτρας Αναπροσαρμογής. Στα πλαίσια αυτά επιδοτήθηκε η αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας από τον Κρατικό Προϋπολογισμό με το τρομακτικό ποσό των 9 δις €.
Η Κυβέρνηση θα μπορούσε αντί αυτού να επιβάλλει ανώτατο πλαφόν στη χονδρική αποσυνδέοντας τον καθορισμό της τιμής της από το πανάκριβο σήμερα Φυσικό Αέριο, όπως έγινε στην Ισπανία και την Πορτογαλία. Θα μπορούσε να επιβάλλει ανώτατο ποσοστό κέρδους στους Παραγωγούς. Θα μπορούσε να αναστείλει ή ακόμα καλύτερα να καταργήσει το Χρηματιστήριο Ενέργειας δεδομένων των ειδικών συνθηκών που επικρατούν.
Τελικά είναι θέμα Αγοράς η τιμή του ρεύματος και συνολικότερα της Ενέργειας ή θέμα επιβολής από κάποιου είδους «καρτέλ»;
Το Ηλεκτρικό Ρεύμα είναι κοινωνικό αγαθό και όχι ένα χρηματιστηριακό προϊόν. Την ώρα που μαίνεται ένας συμβατικός και ταυτόχρονα ένας ενεργειακός πόλεμος με μεγάλες κοινωνικές και οικονομικές ανακατατάξεις δεν μπορεί να υφίστανται φαινόμενα κερδοσκοπίας στην Αγορά Ενέργειας. Ειδικά στη χώρα μας που υφίσταται Ολιγοπωλιακή Αγορά ο Ελεύθερος Ανταγωνισμός είναι ανύπαρκτος και με δεδομένη την απώλεια ελέγχου από το Ελληνικό Δημόσιο της ΔΕΗ δεν υπάρχει δυνατότητα παρέμβασης στο ράλι της αισχροκέρδειας.
Υπάρχει δυνατότητα «επανακρατικοποίησης» της ΔΕΗ, όπως υποσχέθηκε ο κ. Τσίπρας στο πλαίσιο της ΔΕΘ;
Όχι απλά υπάρχει δυνατότητα αλλά κάτω από τις δεδομένες συνθήκες είναι μονόδρομος η επανακρατικοποίηση της ΔΕΗ, όπως άλλωστε γίνεται στη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ιταλία προκειμένου το Ελληνικό Δημόσιο να παρεμβαίνει και να καθορίζει τις τιμές της Ηλεκτρικής Ενέργειας.