Ας πω κι εγώ λοιπόν δυο κουβεντες για το πολυσυζητημένο Dahmer.
Πάνος Μουχτερός
Αν κάποιος μείνει στην επιφανειακή θεώρηση πως θα δει απλά την αναπαράσταση από τη ζωή ενός κατά συρροή αιμοσταγούς δολοφόνου, θα έχει εισπράξει τη μια μόνο πλευρά από την όλη ιστορία. Διότι υπάρχουν πολλες άλλες εκφάνσεις, οι περισσότερες καλά θαμμένες μέσα στην ψυχολογία αυτού του δια-ταραγμένου ατόμου, που είναι λες και σχεδόν γεννήθηκε εξ αρχής με ψυχώσεις και διαστρεβλωμένη αντίληψη για τις σχέσεις, τη σάρκα, τον άνθρωπο. Βεβαίως, στην πορεία διαπιστώνουμε πως, όπως σε κάθε, μα κάθε εγκληματική συμπεριφορά, σημασία δεν έχουν τόσο τα αιτιατά, τα αποτελέσματα αλλά τα αίτια για το πώς σταδιακα περνάς από το δίκαιο στο άδικο, από το αποδεκτό στο έγκλημα. Ένα παιδί εγκαταλελειμμένο επι της ουσίας, με μητρικη επαφή σχεδόν ανύπαρκτη, με έναν πατέρα υποχωρητικο στις ενδοοικογενειακές εντάσεις, χωρίς ουσιαστικά πρότυπα συμπεριφοράς δηλαδή από τους γονείς του, έφτασε να αναζητά την τρυφερότητα και τελικα να πέφτει καταπάνω της λαιμαργα κι αδηφαγα, κατά κυριολεξία. Θα πει κανεις, τώρα δηλαδή θες να αγιοποιήσεις έναν κανίβαλο; Όχι, φυσικά· άλλωστε τα αληθινά γεγονότα δεν αλλάζουν κι είναι ακόμα εκει για όποιον θέλει να μείνει μόνο στην ντοκιμαντέρ πλευρά όσων συνέβησαν. Η σειρά αυτή βέβαια ανέδειξε αριστουργηματικά το πως η ίδια η κοινωνία λειτουργει ως βατήρας απάνθρωπων συμπεριφορών, όντας απάνθρωπη η ίδια. Μια Αμερική γεμάτη μισαλλοδοξία, συντηρητισμό, ρατσισμό, ομοφοβία, γκετοποιημένη και με θρησκευτικό φανατισμό λειτούργησε ως το ιδανικό πεδίο, για να γίνουν όλα δυσκολότερα για τη μάχη ανάμεσα στο σωστό και το λάθος. Κατόπιν, μετά τα αποτροπαια και τα αηδιαστικά που έπραξε, ο κεντρικός αυτός «ήρωας» μετατρέπεται σε αφηγητή αυτού του ίδιου του δράματος που προκάλεσε. Είναι λες και βλέπεις έναν συγγραφέα, ενώ διαβάζει ο ίδιος το βιβλίο, που έγραψε, μπροστά στο κοινό του. Ίσως βέβαια ήταν κι αυτό μια συνειδητή επιλογή του, για να ελεγξει πάλι χειριστικά τη ροη των γεγονότων και με τον τρόπο, που άλλωστε μόνο αυτός ήξερε και βίωσε. Στο τέλος πάντως δε θα κρύψω ότι μού προκάλεσε συναισθήματα στοργής. Ναι, είναι σχεδόν τρομακτικό αλλά ετσι ένιωσα, αυτό το παιδί δεν στηρίχθηκε όταν έπρεπε κι αφέθηκε στην εγκληματική του ροπή χωρίς τελειωμό. Οι επαναλαμβανόμενες προσπάθειες από τον συγκινητικό στ’ αλήθεια πατέρα του ήταν δυστυχώς ετεροχρονισμένες και μέσα σε στερεοτυπικά καλούπια, που πιο πολύ τον καταπιέσανε παρά τον βοήθησαν. Καταλυτικό ρόλο βέβαια σε όλη αυτήν την εκλεπτυσμένα φρικιαστική τέχνη παίζει η αποστομωτική ερμηνεία του φοβερού Evan Peters, που ενσαρκώνει κατά κυριολεκτική κιόλας έννοια έναν τόσο απαιτητικό ρόλο, ώστε να μην καταλήξει σε ρηχό σπλάτερ αλλά σε κατι πολύ πιο βαθύ, πιο ψυχολογικό, πιο σκεπτόμενο. Όσοι έκαναν το λάθος να αφήσουν τη σειρά στο 3ο επεισόδιο, έχουν ακόμα καιρό να επανορθώσουν. Εβίβα.
Πρώτη δημοσίευση στο Facebook