Ο ΣΥΡΙΖΑ πρωταγωνιστεί στο εγχώριο πολιτικό σκηνικό από τις διπλές εκλογές του 2012 και εντεύθεν. Σε κάθε εκδοχή του. Με συνιστώσες, χωρίς συνιστώσες, με ριζοσπαστισμό στο φουλ, με αντιμνημονιακές σημαίες, με εφαρμογή μνημονίων, πριν το δημοψήφισμα, μετά το δημοψήφισμα, με εταίρο τον Καμμένο, με τους πασοκογενείς στην πρώτη γραμμή, με τον Τσίπρα “πρώτο μεταξύ ίσων”, ή με τον Τσίπρα απευθείας εκλεγμένο από την βάση κ.ο.κ
Δέκα χρόνια, πιά, στην πρωτοκαθεδρία. Από κόμμα διαμαρτυρίας έγινε κόμμα εξουσίας, δεύτερος πόλος στη νέα εποχή του δικομματισμού. Από την περίοδο του αντιπολιτευτικού -και συχνά ανέξοδου- πολιτικού ακτιβισμού είναι, πλέον, η αντίπαλη (στη Ν.Δ) πρόταση διακυβέρνησης, εδραιωμένος σε ένα εκλογικό ποσοστό γύρω στο 30%, το οποίο επιδιώκει να αυξήσει.
Επί δέκα χρόνια, όμως, εκτός από την διαρκώς βελτιούμενη χαρισματικότητα του αρχηγού του, και μία περίοδο διακυβέρνησης (’15-’19) με τα θετικά και τα αρνητικά της, παραμένει ένα κόμμα με μικρή έως ελάχιστη αντιστοίχηση της εκλογικής επιρροής του στις οργανωμένες κοινωνικές δομές. Από τα συνδικάτα, τα επιμελητήρια, και, ακόμα περισσότερο την περιφερειακή και τοπική αυτοδιοίκηση.
Δεν θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερη περιγραφή αυτής της “κατάρας” από την κριτική/αυτοκριτική του ίδιου του Αλέξη Τσίπρα, στην ομιλία του στην Κεντρική Επιτροπή: “…εδώ έχουμε ένα εξαιρετικό παιδί. Όντως, εξαιρετικό το παιδί, εξαιρετικός σύντροφος, αλλά δεν πήγαμε καλά”. Ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έδωσε και την απάντηση στην παθογένεια: “Το βράδυ των αυτοδιοικητικών εκλογών, να μην είναι ο χάρτης μπλε όπως ήταν το ’19, αλλά να ο χάρτης κόκκινος, άντε κοκκινοπράσινος…”. O Αλέξης Τσίπρας ήταν σαφής.
Οι αλήθειες να λέγονται (μήπως και προκαλέσουν αφύπνιση), ακόμα κι αν τις ακούνε συνοφρυωμένοι οι “πρίγκιπες” της ιδεολογικής καθαρότητας, οι φλύαροι των πληκτρολογίων, οι θιγμένες μεγαλειότητες των τάσεων, και ένας μικρός στρατός που κρατά ερμητικά κλειστές τις τοπικές οργανώσεις μην τυχόν και μπει κάποιος πασόκος, ή κεντρώος, και τις μολύνουν.
Και οι αλήθειες οδηγούν σε δύο βασικά συμπεράσματα
1.Επί δέκα χρόνια, οι κομματικές ηγεσίες, και οι γραμματείς (καθένας με το όνομα και την ευθύνη του) κράτησαν τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ μακριά από την κοινωνική πραγματικότητα, την ώρα που το ίδιο κόμμα έδινε μάχη για να υπερασπιστεί (άλλοτε επιτυχώς, άλλοτε όχι) τα συμφέροντα της κοινωνίας. 2.Δεν έχει παρατηρηθεί στην μεταπολίτευση τόσο μεγάλη αναντιστοιχία εκλογικών ποσοστών κόμματος με την επιρροή του στις οργανωμένες δομές- από την αυτοδιοίκηση, μέχρι τους επιστημονικούς συλλόγους, τα επιμελητήρια κ.ά Προφανώς, η ευθύνη περνάει και στον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα που επέτρεψε το ίδιο το κόμμα να μπλοκάρει το κόμμα.
Εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα, και με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ να διεκδικεί ξανά την διακυβέρνηση, δεν υπάρχει άλλη λύση. Ίσως, δε, να μην είναι μόνο αναγκαστική, αλλά να είναι και αναγκαία.”Το βράδυ των αυτοδιοικητικών εκλογών, να μην είναι ο χάρτης μπλε όπως ήταν το ’19, αλλά να ο χάρτης κόκκινος, άντε κοκκινοπράσινος…”, είπε ο Αλέξης Τσίπρας. Το …”άντε”, θα μπορούσε και να λείπει. Κόκκινος, ο χάρτης, μάλλον αποκλείεται.
Τι σημαίνει αυτό: Η νωχελικότητα (επιεικώς) του ΣΥΡΙΖΑ επί μία δεκαετία στο να αποκτήσει ερείσματα στους πολιτικούς και κοινωνικούς ομόκεντρους κύκλους πέριξ της Κουμουνδούρου, και η επιμονή της παρωχημένης κομματικής γραφειοκρατίας να συζητά μόνο με τον εαυτό της, να ακκίζεται στους καθρέφτες, και να θεωρεί ξένο και εχθρικό οτιδήποτε δεν έχει προϋπηρεσία στον Αλτουσέρ και την Ρόζα Λούξεμπουργκ, δεν μπορούν να εξελιχθούν στα μοντέλα διακυβέρνησης με κοινωνικό πρόσημο που επιβάλλουν οι καιροί, οι συνθήκες, και οι συσχετισμοί.
Επιπροσθέτως και για πρακτικούς λόγους. Μη έχοντας προσελκύσει και “εκπαιδεύσει” στελέχη επί μια δεκαετία, τώρα είσαι αναγκασμένος να τα αναζητήσεις σε όμορους χώρους, και δη σε εκείνον που διαθέτει κουλτούρα και ένσημα διακυβέρνησης. Ήτοι, το ΠΑΣΟΚ. Σκληρό; Κυνικό; Έτσι είναι.
[Γι αυτό και όλες οι πολιτικές σου προς τις εκλογές, αλλά και μετά από αυτές, εκεί πρέπει να συγκλίνουν. Χωρίς πατερναλισμούς και λεηλασίες, αυτούς και αυτές που υπέστη ο χώρος της ανανεωτικής αριστεράς από το ανδρεϊκό και το σημιτικό ΠΑΣΟΚ...]
Εάν συνεχίσεις να ζητάς διαβατήρια “αυθεντικότητας” σε οποιονδήποτε σε συμπαθεί και σε εκτιμά θα ψάχνεις (και δεν θα βρίσκεις), ξανά, κουκίδες κόκκινου σε έναν μπλε αυτοδιοικητικό χάρτη, και οι παρατάξεις σου θα καταγράφουν πεντάρια και επτάρια στις εκλογές σε επιστημονικούς συλλόγους και επιμελητήρια. Εάν, δε, φτάσει η ώρα να κυβερνήσεις ξανά, θα αναζητάς απεγνωσμένα ανθρώπους με πολιτική, επιστημονική, επαγγελματική και κοινωνική αναγνώριση και καταξίωση, για να μην καταφύγεις ξανά στην μουχλιασμένη κομματική επετηρίδα.
Με εξαίρεση καμιά δεκαριά στελέχη που αναδείχθηκαν στην προηγούμενη διακυβέρνηση και διαθέτουν ακόμα λάμψη και ουσία (Αχτσιόγλου, Χαρίτσης, Ζαχαριάδης, Λιάκος, Χουλιαράκης και άλλοι), κι αυτό το έρημο το thnik tank που κουράστηκε να παραμένει σε ετοιμότητα, η ανθρωπογεωγραφία του ΣΥΡΙΖΑ είναι προβληματική. Εξαιρετικά παιδιά (και μεσήλικες…), εξαιρετικοί σύντροφοι, που θα έλεγε και ο Τσίπρας, με μικρή αντιστοίχηση, όμως, πέραν των κομματικών τειχών.
Είτε το παραδέχονται, είτε όχι, οι κομματικοί γραφειοκράτες, το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ως κόμμα εξουσίας περνάει από τον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας, των τοπικών κοινωνιών, τους καταξιωμένους επαγγελματίες με πολιτικό dna, τα πανεπιστήμια, την επιχειρηματικότητα, την αγορά. Είναι τυχαίο, άραγε, πως από την ταμπέλα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, εκείνοι που παρουσιάζονται πιο παραγωγικοί, πιο επικοινωνιακοί, πιο αναγνωρίσιμοι είναι όσοι προέρχονται από το δεύτερο συνθετικό;
Αλλωστε, εξαιρετικά παιδιά υπάρχουν κι αλλού. Και οι πολιτικοί αντίπαλοι έχουν, και οι ιδεολογικοί γείτονες έχουν. Δεν είναι εξαιρετικοί και εξαιρετικές μόνο εκείνοι και εκείνες που έχουν γράψει χιλιόμετρα στις παλιές κομματικές παρέες.
Εν κατακλείδι, η ουσιαστική πολιτική ενηλικίωση του ΣΥΡΙΖΑ περνάει μέσα από την διεύρυνση προς την απλόχωρη κεντροαριστερά, το κέντρο, ακόμα και την ήπια, κοινωνική κεντροδεξιά. Όποιος δεν το καταλαβαίνει, θα ψάχνει μετεγγραφές αεροδρομίου την τελευταία στιγμή…
Η αποστροφή της ομιλίας Τσίπρα για τις αυτοδιοικητικές εκλογές:
…Νομίζω ότι είναι σαφές και ορθώς ειπώθηκε ότι ο βασικός μας στόχος είναι αυτό που έγινε ανάγκη σήμερα για την κοινωνία, για τον τόπο, η πολιτική αλλαγή, που θα έχει γίνει όταν θα γίνουν οι αυτοδιοικητικές εκλογές, να βαθύνει, να ριζώσει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Είναι κρίσιμη η Τοπική Αυτοδιοίκηση, ιδίως σε μια εποχή κρίσης για την κοινωνία και κοινωνικής αδικίας, κοινωνικών ανισοτήτων.
Άρα, ο στόχος μας πρέπει να είναι ένας. Ακούστηκε εδώ: Το βράδυ των αυτοδιοικητικών εκλογών, να μην είναι ο χάρτης μπλε όπως ήταν το ’19, αλλά να ο χάρτης κόκκινος, άντε κοκκινοπράσινος. Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος. Να μιλάμε ειλικρινά εδώ!
Άρα, στόχος είναι η πολιτική αλλαγή στην Αυτοδιοίκηση, άρα να φτιάξουμε ψηφοδέλτια από τώρα που θα κερδίσουν τους εκπροσώπους της Δεξιάς που έχουν ασκήσει μια τετραετία τώρα, αποτυχημένη πολιτική στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Δεν χρειάζεται να μιλήσω με παραδείγματα. Δείτε τι γίνεται εδώ στην Αττική τουλάχιστον και στην Αθήνα.
Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος. Καλώς ή κακώς, έχουμε ένα νομοθετικό πλαίσιο που λέει ότι με 43% την πρώτη Κυριακή βγαίνει ο Δήμαρχος. Άρα, πρέπει τα σχήματα τα οποία εμείς θα οικοδομήσουμε, να μπορούν να κερδίσουν από την πρώτη Κυριακή. Αυτό πρέπει να είναι ο στόχος.
Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι δε συνιστώ και δεν ενθαρρύνω στις οργανώσεις μας και στους ανθρώπους που θα δουλέψουν για να πετύχουμε αυτό τον στόχο, να κάνουν ούτε βήμα πίσω στο προγραμματικό πλαίσιο στις αρχές και στις αξίες μας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αλλά στο ζήτημα των προσώπων οφείλουμε να είμαστε πιο διαλλακτικοί.
Και οφείλουμε να είμαστε πιο διαλλακτικοί, γιατί έχουμε την εμπειρία του 2019 και του 2014. Και τι λέει αυτή η εμπειρία: Λέει ότι όλοι μαζί χειροκροτούσαμε τις αποφάσεις των οργάνων της Κεντρικής Επιτροπής, αλλά όταν πήγαινε να εφαρμοστεί στον τόπο μας, λέγαμε «όχι, εδώ υπάρχει ιδιαιτερότητα, να εφαρμοστεί στο διπλανό Δήμο, εδώ έχουμε ένα παιδί εξαιρετικό που θα πάει πάρα πολύ καλά».
Πράγματι, το παιδί ήταν εξαιρετικό, εξαιρετικός σύντροφος ή συντρόφισσα, αλλά δεν πήγαμε καλά ρε παιδιά…. Δεν πήγαμε. Θα το αξιολογήσουμε αυτό; Ή θα πούμε ότι έφταιγε η συγκυρία, ας πούμε, κάθε φορά;
Άρα λοιπόν, να κάνουμε δυο βήματα πίσω ενδεχομένως από φιλοδοξίες, θεμιτές θα πω εγώ, να ενισχύσουμε τα ψηφοδέλτια ώστε να έχουμε όσο το δυνατόν περισσότερους μέσα στα Δημοτικά Συμβούλια, τα Περιφερειακά Συμβούλια και να συγκροτήσουμε ψηφοδέλτια νίκης. Τι να κάνουμε τώρα; Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος, ψηφοδέλτια νίκης…