«Να σταθούμε στην επίδραση, που έχουν στην ψυχολογία των παιδιών», εφαρμογές όπως «το tik tok, οι ιστορίες του instagram, του YouTube», καλεί μέσω του AnatropiNews ο Ευστράτιος Παπάνης, Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Όπως λέει χαρακτηριστικά «εκεί οι στιχομυθίες και τα αλισβερίσια ατόμων μεγάλης ηλικίας με παιδιά είναι χαρακτηριστικές και μπορεί να τις παρακολουθήσει ο καθένας».
Όπως εξηγεί ο κ. Παπάνης «η προφύλαξη των παιδιών απαιτεί οι γονείς να αφιερώσουν πολύ χρόνο, να εμπλακούν στις δραστηριότητες των μικρών, να μάθουν να παίζουν μαζί τους, να βλέπουν τα βίντεο, να καταλάβουν τον ψηφιακό εαυτό και τη σημασία της παρέας».
Συνέντευξη στον Χρόνη Διαμαντόπουλο
-Κύριε καθηγητά, από την έρευνα που κάνατε το 2008 με θέμα «Παιδοφιλία και Διαδίκτυο», προκύπτει ότι 16% των ανθρώπων που εμφανίστηκαν στο διαδίκτυο να συνομιλούν με ανήλικους είχαν «παιδοφιλικά χαρακτηριστικά». Οπότε αυτό που βλέπουμε σήμερα με την υπόθεση της 12χρονης από τον Κολωνό και όχι μόνο δεν πρέπει να μας προκαλούν εντύπωση. Ή μήπως όχι;
Η έρευνα του 2008 ήταν ένα πολύ πρώιμο εγχείρημα καταγραφής του φαινομένου της παιδοφιλίας, τόσο για την Ελλάδα, όσο και για την κοινωνιολογία του Διαδικτύου ευρύτερα.
Επομένως, τα ποσοστά προφανώς θα έχουν αλλάξει, εφόσον η πρόσβαση σε αυτό έχει γιγαντωθεί και οι εμπλεκόμενες ηλικίες διαρκώς μεταβάλλονται και προς τα πάνω (χρήστες 65+ )και προς τα κάτω (χρήστες 10-).
-Τα ΜΜΕ τι ρόλο παίζουν; Η δημοσιότητα σε υποθέσεις παιδοφιλίας βοηθούν ή είναι θέμα χειρισμού από τους δημοσιογράφους και τα Μέσα που προβάλουν ένα θέμα αυτού του είδους;
Στα ΜΜΕ προβάλλονται ηχηρές περιπτώσεις παιδοφιλίας ή παιδεραστίας, και μάλιστα ο λεπτομερής τρόπος παρουσίασης και έκθεσης του θύματος αποτελεί άλλη μια διαπόμπευση και εκπόρνευση. Η εξαντλητική προβολή των διαλόγων και των πιο ανούσιων εκφάνσεων γίνεται για να προκαλέσει, να διεγείρει, να εξοργίσει κι όχι για να ερμηνεύσει ή να παραδειγματίσει.
Όμως θα προτιμούσα να σταθούμε στην επίδραση, που έχουν στην ψυχολογία των παιδιών, πολύ πιο αθώες εφαρμογές, όπως το τικ τοκ, οι ιστορίες του instagram, του YouTube κλπ. Και αναφέρομαι όχι μόνο στην αδιανόητη κυριαρχία του γυμνού και του πρόστυχου στις εικόνες από άτομα κάθε ηλικίας, αλλά και στο τι συμβαίνει στα μεταμεσονύκτια “live”, τις ζωντανές δηλαδή συνδέσεις, όπου οι διάλογοι πολλές φορές ξεφεύγουν και φτάνουν σε κολάσιμες συμπεριφορές. Εκεί οι στιχομυθίες και τα αλισβερίσια ατόμων μεγάλης ηλικίας με παιδιά είναι χαρακτηριστικές και μπορεί να τις παρακολουθήσει ο καθένας.
Οι μυριάδες των ψεύτικων προφίλ και οι ψευδείς πληροφορίες, που διασπείρονται είναι η μάστιγα του Διαδικτύου.
-Μπορούμε να πούμε ότι η παιδοφιλία έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια ή το διαδίκτυο και τα ΜΜΕ λόγω της προβολής τέτοιου είδους θεμάτων δίνουν αυτή την εντύπωση; Μήπως δηλαδή τα ΜΜΕ και το διαδίκτυο λειτουργούν ως μεγεθυντικός φακός;
Τα υψηλά ποσοστά παιδόφιλων, που προσπαθούν με κάθε τρόπο να αποσπάσουν στιγμιότυπα, επικοινωνίες, αλληλεπιδράσεις με ανηλίκους είναι δεδομένα. Δεν αυξάνονται ή μειώνονται ανάλογα με τις δεκαετίες, αλλά είτε φαίνονται είτε αποκρύπτονται περισσότερο. Είναι ζήτημα δημοσιότητας αλλά και βελτίωσης του έργου της δίωξης ηλεκτρονικού εγκλήματος, που μπορεί πολύ πιο άρτια να εντοπίζει περιπτώσεις.
Αυτό που κάνει εντύπωση όμως είναι πως οι θεματοφύλακες των παιδιών, όπως οι γονείς, ακόμα και τώρα 14 χρόνια μετά την έρευνα, δεν έχουν μάθει να προφυλάσσουν, να ελέγχουν, να καλλιεργούν κουλτούρες ορθής χρήσης του Διαδικτύου, αλλά εφαρμόζουν σπασμωδικά μέτρα (απαγόρευση χρήσης κινητών, δαιμονοποίηση του Ιντερνετ κλπ) και όχι παιδαγωγικά: Η προφύλαξη των παιδιών απαιτεί οι γονείς να αφιερώσουν πολύ χρόνο, να εμπλακούν στις δραστηριότητες των μικρών, να μάθουν να παίζουν μαζί τους, να βλέπουν τα βίντεο, να καταλάβουν τον ψηφιακό εαυτό και τη σημασία της παρέας.