Να επεκτείνουμε ή όχι στα 12 ναυτικά μίλια τα χωρικά μας ύδατα στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου όπως έχουμε δικαίωμα βάσει του Δικαίου της Θάλασσας;
Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας λέει αναφανδόν ναι. Σε όλους τους τόνους, όπου βρεθεί και όπου σταθεί, ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες.
Το επανέλαβε μόλις το Σάββατο που μάς πέρασε με μαγνητοσκοπημένο μήνυμά του, που μεταδόθηκε στην Κύπρο σε εκδήλωση με θέμα “η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο: Νομικά ζητήματα και προκλήσεις”. Ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε μάλιστα για άμεση επέκταση.
Θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς ότι ο πρώην Πρωθυπουργός επιχειρεί απλά να υπερθεματίσει για λόγους στενά πολιτικούς και προεκλογικούς, καθώς φαίνεται ότι η κυβέρνηση διστάζει, προσώρας τουλάχιστον, να προχωρήσει στις σχετικές κινήσεις.
Ωστόσο στο δημόσιο διάλογο, ο ένας μετά τον άλλο σημαίνοντες διεθνολόγοι και άλλοι ειδικοί συνηγορούν υπέρ της πρότασης Τσίπρα. Απολύτως ως προς τον χρόνο (να γίνει, δηλαδή, άμεσα η επέκταση), πολύ ή αρκετά ως προς τον χώρο της επέκτασης.
Έχει, επίσης, σημασία να αναφερθεί ότι αυτοί που συμφωνούν με την πρόταση του επικεφαλής της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης δεν μπορεί να χαρακτηριστούν σε καμία περίπτωση στενοί πολιτικοί φίλοι του ΣΥΡΙΖΑ και του προέδρου του.
Ας μιλήσουμε, όμως, πιο συγκεκριμένα:
- Στις 7 Οκτωβρίου ο Διευθυντής Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων, Κωνσταντίνος Φίλης με άρθρο του στην εφημερίδα “Τα Νέα” υποστήριξε ότι “προκύπτει η ευκαιρία, και μάλιστα θεωρώ ότι έχουμε καθυστερήσει, να προβούμε στην επέκταση των χωρικών μας υδάτων νοτίως της Κρήτης. Αναφέρομαι σε ευκαιρία όχι ως ανταπόδοση στον οπορτουνισμό της Άγκυρας ή ως μία καιροσκοπική κίνηση ικανοποίησης του εγχώριου ακροατηρίου, αλλά ως αφύπνιση που θα οδηγήσει στην υιοθέτηση μίας ολοκληρωμένης στρατηγικής για την προάσπιση των συμφερόντων μας”.
- Ομοίως, ο καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Πειραιά Πέτρος Λιάκουρας σε συνέντευξή του στην Αυγή της Κυριακής υπογράμμισε ότι “νοτίως της Κρήτης πρέπει να γίνει η επέκταση, όχι με τη λογική να προκαλέσει την Τουρκία, αλλά στη λογική ότι πάει σε οριοθέτηση με τη Λιβύη. Η Τουρκία δεν έχει κανένα δικαίωμα να εμπλακεί, αλλά θα υποκινήσει τη Λιβύη να το πράξει”.
- Στην ίδια εφημερίδα, τέλος, η Μαριλένα Κοππά, αναπληρώτρια καθηγήτρια Συγκριτικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, υποστηρίζει πως “η Ελλάδα (μπορεί) να προχωρήσει σταδιακά στην άσκηση του αναφαίρετου δικαιώματός της: να ξεκινήσει άμεσα νοτίως της Κρήτης, καλώντας, παράλληλα, τα κράτη της ευρύτερης περιοχής και την Τουρκία σε διαλογο για τη χάραξη ΑΟΖ”.
Παρατηρούμε ότι και οι τρεις επί της ουσίας συμφωνούν με την πρόταση Τσίπρα για άμεση επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια, απλώς θεωρούν ότι η ενέργεια θα πρέπει να αρχίσει από την περιοχή νοτίως της Κρήτης και εν συνεχεία να επεκταθεί ανατολικότερα.
Ο πυρήνας της πρότασης έτσι και αλλιώς δεν αλλάζει, ούτε φυσικά το τάιμινγκ. Για τον Αλέξη Τσίπρα στην προκειμένη περίπτωση το γοργόν και χάριν έχει. Και απολύτως συγκεκριμένο μήνυμα στην Τουρκία δίνεται και τα δικαιώματα της χώρας ασκούνται στο μέγιστο βαθμό, πάντα στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου.
Υπάρχει, άλλωστε, τον τελευταίο καιρό ένα δεδομένο που κανέναν δεν μπορεί να αφήσει αδιάφορο. Η συμφωνία του Λιβάνου με το Ισραήλ (χώρες εμπόλεμες επί χρόνια) για τη χάραξη των μεταξύ τους θαλασσίων ζωνών. Μία τέτοια εξέλιξη στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου διαμορφώνει δυναμικές που η Ελλάδα μπορεί να εκμεταλλευτεί με τον καλύτερο τρόπο.
Προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται η πρόταση Τσίπρα την οποία στηρίζουν οι βαθείς γνώστες του θέματος.
Για την κλιμακούμενη τουρκική προκλητικότητα μίλησαν στην ΕΡΤ ο Βασίλης Πολίτης, υποναύαρχος ε.α. και ο Αντώνης Κλάψης, επίπουρος καθηγητής Διπλωματίας αναφορικά με την παρεμπόδιση του Απόστολου Τζιτζικώστα, την παρενόχληση του Έλληνα παραολυμπιονίκη Χαράλαμπου Ταϊγιανίδη καθώς και τις κόκκινες γραμμές της ελληνικής διπλωματίας.
«Κάθε μέρα κάνει προληπτικές ενέργειες» ανέφερε για την Τουρκία ο κ. Πολίτης σχολιάζοντας την πρόσφατη παρενόχληση από τουρκικό σκάφος του παραπολυμπιονίκη, Χαράλαμπου Ταϊγιανίδη στη Σύμη, o οποίος μετά από παρέμβαση των τοπικών αρχών έφτασε κολυμπώντας στον Πανορμίτη.
Μιλώντας για τις εκδηλώσεις που γίνονται στην Ιερά Μονή Ταξίαρχη Πανορμίτη, στη Σύμη που εορτάζει αύριο, αποκάλυψε ότι οι Τούρκοι, από την απέναντι πλευρά, έρχονται με σκάφη για να προσκυνήσουν. Γεγονός που αποδεικνύει, όπως είπε, ότι οι δύο λαοί δεν έχουν προβλήματα μεταξύ τους, αλλά οι πολιτικοί.
Αναφερόμενος στην τουρκική πρόκληση απέναντι στον Περιφερειάρχη Θεσσαλονίκης, Απόστολο Τζιτζικώστα στον οποίο απαγορεύτηκε αδικαιολόγητα η είσοδος στη χώρα, εξήγησε ότι από τη μια πλευρά θέλουν να είναι καλά με την Ευρωπαϊκή Ένωση και από την άλλη δημιουργούν συνεχώς προβλήματα. «Νομίζω ότι ο Ερντογάν έχει ανοίξει το φιτίλι στη βόμβα. Πολύ καλά είπε ο πρωθυπουργός ό,τι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να απαντάμε καθημερινά στις προκλητικές του δηλώσεις. Θα πρέπει να δούμε μέχρι που φτάνει τη διπλωματική αβρότητα από την πλευρά τη δική μας, γιατί δυστυχώς οι προκλητικές του ενέργειες είναι καθημερινώς όλο και περισσότερες», πρόσθεσε ο κ. Πολίτης.
Περιγράφοντας τις παράνομες ενέργειες των Τούρκων, καθ΄υπόδειξη του Τούρκου προέδρου, τόνισε ότι «δεν είναι μόνο ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου αλλά και δήμαρχος της Σμύρνης, ο οποίος επανειλημμένως έχει κάνει δηλώσεις κατά του Ερντογάν. Υπάρχει λοιπόν ένα κύμα αντίδρασης».
Σύμφωνα με τον υποναύαρχο ε.α., το ανησυχητικό είναι ότι ακόμη και τα κόμματα της αντιπολίτευσης συνεχώς πιέζουν τον Ερντογάν να κάνει κάτι εναντίον της Ελλάδος.
H διπλωματική αβρότητα έχει όρια
«Πολύ φοβάμαι ότι δεν θα το κάνει μόνο εναντίον της Ελλάδος. Θα το κάνει εναντίον του Ελληνισμού, το οποίο συμπεριλαμβάνει και την Κύπρο. Δεν πιστεύω ότι ο Ερντογάν είναι χαζός να ξεκινήσει οποιαδήποτε θερμό επεισόδιο εναντίον της Ελλάδος, μια χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά θα το κάνει στην Κύπρο και θα είναι πιο εύκολο γι’ αυτόν» εκτίμησε ο υποναύαρχος εν αποστρατεία.
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών δήλωσε ότι «η διπλωματική αβρότητα από την πλευρά μας έχει νομίζω κάποια όρια. Κάποια στιγμή θα πρέπει και εμείς να φτάσουμε σε κάποια κόκκινα όρια, να σταματήσουμε αυτές τις προκλητικές ενέργειες».
Τουρκική απαγόρευση σε Έλληνα είναι απαγόρευση σε ευρωπαίο πολίτη
Από την πλευρά του ο επίκουρος καθηγητής Διπλωματίας, Αντώνης Κλάψης, εστίασε ότι η απαγόρευση εισόδου στον κ. Τζιτζικώστα δεν τον αφορά μόνο ως Έλληνα πολίτη και αξιωματούζο της Ευρώπης αλλά ως ευρωπαίο πολίτη.
«Οποιαδήποτε απαγόρευση εις βάρος ενός Έλληνα πολίτη είναι ταυτόχρονα και απαγόρευση εις βάρος ενός Ευρωπαίου πολίτη. Πολύ περισσότερο που στην περίπτωση του κ. Τζιτζικώστα συνοδεύεται η προσωπικότητά του και από έναν θεσμικό ρόλο. Δεν είναι μόνο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, αλλά είναι και αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Περιφερειών και με αυτή την ιδιότητα πήγαινε στη Σμύρνη. Πράγματι εδώ έχουμε μία ενέργεια η οποία προφανώς είχε ως στόχο την Ελλάδα και την αξιοπρέπειά της», υποστήριξε ο κ. Κλάψης.
Μιλώντας για την αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης, που έθεσε το ζήτημα και ενώπιον των αρμόδιων ευρωπαϊκών οργάνων, δήλωσε ότι έπραξε σωστά.
«Δεν ωφελεί την Τουρκία και μάλλον περισσότερο την εκθέτει παρά τη διευκολύνει σε οτιδήποτε» πρόσθεσε ο κ. Κλάψης χαρακτηρίζοντας την τουρκική στάση ως αψυχολόγητη, αλλά ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί στην τουρκική πλευρά.
Και όπως τόνισε ο κ. Κλάψης, το ιδανικό θα ήταν να ακυρωνόταν η Ευρωμεσογειακή Συνέλευση (ARLEM).« Ήταν μια απόφαση που έπρεπε να ληφθεί συλλογικά. Νομίζω ότι και η αντίδραση που υπήρξε από ευρωπαϊκής πλευράς δεν ήταν η καταλληλότερη για να είμαι απολύτως ειλικρινής», εκτίμησε ο καθηγητής Διπλωματίας.
Σαφείς οι ελληνικές «κόκκινες» γραμμές
Μιλώντας για τις «κόκκινες» γραμμές της ελληνικής διπλωματίας ο επίπουρος καθηγητής Διπλωματίας δήλωσε ότι είναι σαφείς και είναι ανεξάρτητες από αυτό που συνέβη στον κ. Τζιτζικώστα. «Είναι οι γραμμές της διαφύλαξης της κυριαρχίας μας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και η απόλυτη αποφασιστικότητά μας να υπερασπιστούμε όλα αυτά απέναντι σε οποιονδήποτε τα αμφισβητεί», ανέφερε ο κ. Κλάψης.
Αναφερόμενος στην επέκταση της ελληνικής ΑΟΖ στα 12 ναυτικά μίλια στην Ανατολίκή Μεσόγειο, με αφορμή δήλωση του Αλέξη Τσίπρα, τόνισε ότι η Ελλάδα δικαιούται να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα παντού. «Το αν θα επιλέξει να το κάνει πρώτα στην Ανατολική Μεσόγειο κι αργότερα στο Αιγαίο ή δεν ξέρω με ποιον τρόπο αυτό είναι φυσικά απόφαση της εκάστοτε κυβέρνησης, η οποία πρέπει να σταθμίσει με ψυχραιμία τα δεδομένα. Νομίζω ότι έχουμε ήδη κάνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, δυτικότερα δηλαδή στο Ιόνιο Πέλαγος και δεν αποκλείεται καθόλου να δούμε και μια αντίστοιχη ενέργεια προς την κατεύθυνση της Ανατολικής Μεσογείου», είπε.
Αντικείμενο στρατηγικής προετοιμασίας η επέκταση της ελληνικής ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο
Και όπως τόνισε «αυτό δεν είναι αντικείμενο τόσο δημόσιας συζήτησης όσο στρατηγικής προετοιμασίας από την ελληνική πλευρά» για να προσθέσει έπειτα ότι δεν έχει να κάνει με το ποια είναι η κυβέρνηση που βρίσκεται στην εξουσία, αλλά με το ποιο είναι το εθνικό συμφέρον, το οποίο η εκάστοτε κυβέρνηση είναι η αρμόδια για να το σταθμίσει.
Ως προς τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων φυσικού αερίου, ο κ. Κλάψης συμφώνησε με τη άποψη του τέως πρωθυπουργού, Γιώργου Παπανδρέου ότι θα λειτουργούσαν ως καταλύτης για την καλυτέρευση των σχέσεων ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία και ανάμεσα στην Τουρκία και στην κυπριακή ΑΟΖ.
«Για να γίνει όμως αυτό, θα πρέπει να υπάρξει μια μετακίνηση της τουρκικής πλευράς από τις θέσεις που έχει σήμερα. Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει καν την ύπαρξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και έχει καταλάβει παραπάνω από το ένα τρίτο του εδάφους της. Δηλαδή, για να υπάρξει διευθέτηση του Κυπριακού στη βάση της νομιμότητας των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών, θα πρέπει πρώτα απ όλα η ίδια η Τουρκία να μετακινηθεί από αυτές τις ανελαστικές θέσεις που έχει εδώ και σχεδόν 50 χρόνια και με κορυφαίο παράδειγμα τη συνεχιζόμενη κατοχή, τον εποικισμό του βόρειου κομματιού της Κύπρου» δήλωσε ο κ. Κλάψης. Ταυτόχρονα υποστήριξε ότι το φυσικό αέριο από μόνο του δεν είναι τόσο αποφασιστικός παράγοντας για τη διευθέτηση του Κυπριακού.
Οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Λιβάνου
Από την πλευρά του ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ, Φάνης Παπαθανασίου, αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Λιβάνου.
«Είναι πολύ σημαντική η συμφωνία που υπήρξε μεταξύ του Λιβάνου και του Ισραήλ για την διευθέτηση της δικής τους διαφοράς, η οποία μπορεί να είναι και καταλύτης άλλων εξελίξεων και οπωσδήποτε διευκολύνει και τις συζητήσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας με τον Λίβανο. Γιατί εφόσον υπήρχε προηγουμένως μια διαφορά μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου, καταλαβαίνετε ότι αυτό δημιουργούσε ένα επιπλέον πρόσκομμα. Εάν όντως προχωρήσουν οι συζητήσεις αυτές, δεν ξέρω κατά πόσον η ελληνική και η κυπριακή πλευρά είναι έτοιμες να χαράξουν, να ορίσουν μάλλον μεταξύ τους Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη» δήλωσε.
Ολοκληρώνοντάς την τοποθέτησή του στην ΕΡΤ ο κ. Κλάψης τόνισε ότι «δεν είναι τόσο εύκολο να οριστεί πλήρως η ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, γιατί πρέπει παράλληλα να διευθετηθεί και το ζήτημα της υπόλοιπης χάραξης με την Αίγυπτο, η οποία παρεμβαίνει και εκείνη στο ίδιο σημείο νοτίως».
Πηγή: News247.gr – ΕΤ