NewsEdit Ο πόλεμος, η πανδημία και η ενεργειακή κρίση, δυστυχώς δεν πτοούν τις τράπεζες και τα funds από την επίσπευση πλειστηριασμών, ακόμη και πρώτης κατοικίας!
Γεώργιος Νικολακόπουλος – δικηγόρος στον Άρειο Πάγο & ΣτΕ
Οι τροποποιήσεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας περιόρισαν περαιτέρω τις δυνατότητες άμυνας των δανειοληπτών και την προστασία της κατοικίας του. Οι Δικαστικές Αποφάσεις για τις χρεώσεις των τραπεζών και για την ορθή εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας των τραπεζών, ενισχύουν το οπλοστάσιο μας σχετικά με την προστασία των καταναλωτών κυρίως από τις καταχρηστικές ρήτρες των τραπεζικών συμβάσεων. Ειδικότερα, όπως επισημαίνει η Απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαικής Ένωσης ECLI:EU:C:2021:1045 του έκτου τμήματος της 21ης Δεκεμβρίου 2021, “έχει σημασία εν προκειμένω να δοθεί στα κράτη η δυνατότητα, τηρουμένης της συνθήκης, να παρέχουν υψηλότερο επίπεδο προστασίας στον καταναλωτή μέσω εθνικών διατάξεων αυστηρότερων από τις διατάξεις της παρούσας οδηγίας”. Επίσης, η ανωτέρω Δικαστική Απόφαση, επισημαίνει ότι το Ελληνικό Δίκαιο προβλέπει, σύμφωνα με το άρθρο 2, παράγραφος 6, του νόμου 2251/1994 (εναρμόνιση με την οδηγία 93/13 της Ευρωπαϊκής Ένωσης): «Γενικοί όροι συναλλαγών που έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική διατάραξη της ισορροπίας των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλομένων σε βάρος του καταναλωτή απαγορεύονται και είναι άκυροι. Ο καταχρηστικός χαρακτήρας γενικού όρου ενσωματωμένου σε σύμβαση κρίνεται αφού ληφθούν υπόψη η φύση των αγαθών ή υπηρεσιών που αφορά η σύμβαση, ο σκοπός της, το σύνολο των ειδικών συνθηκών κατά τη σύναψή της και όλες οι υπόλοιπες ρήτρες της σύμβασης ή άλλης σύμβασης από την οποία αυτή εξαρτάται.»
Επίσης, η νομολογία των Δικαστηρίων μας, συνδράμει στην άμυνα των δανειοληπτών, και στην νομική βάση της καταχρηστικότητας, προσφέροντας μία δικαστική διέξοδο. Αξιοσημείωτη είναι και η κρίση της Δικαστικής Απόφασης του Πρωτοδικείου Πειραιώς (άρθρο 281 Α.Κ.), σύμφωνα με την οποία: «Κατά την έννοια της διάταξης αυτής, για να θεωρηθεί η άσκηση του δικαιώματος ως καταχρηστική, θα πρέπει η προφανής υπέρβαση των ορίων που επιβάλλουν η καλή πίστη ή τα χρηστά ήθη ή ο οικονομικός ή κοινωνικός σκοπός του δικαιώματος να προκύπτει από την προηγηθείσα συμπεριφορά του δικαιούχου ή από την πραγματική κατάσταση που δημιουργήθηκε ή τις περιστάσεις που μεσολάβησαν ή από άλλα περιστατικά, τα οποία, χωρίς κατά νόμο να εμποδίζουν τη γέννηση ή να επάγονται την απόσβεση του δικαιώματος, καθιστούν μη ανεκτή την άσκησή του κατά τις περί δικαίου και ηθικής αντιλήψεις του μέσου κοινωνικού ανθρώπου (ΟλΑΠ 17/1995, ΑΠ 893/2008 ΤΝΠ Νόμος).» και συνεχίζει η ίδια Απόφαση: «Εξάλλου, η αντίθεση της από μέρους του δανειστή επισπευδομένης αναγκαστικής εκτέλεσης στην καλή πίστη και τα χρηστά ήθη αποτελεί ουσιαστικό ελάττωμα του εκτελεστού τίτλου, το οποίο είναι δυνατό να οδηγήσει σε ακύρωση αυτού (ΕφΠειρ 172/2021, ΤΝΠ Νόμος).»
Συνεπώς, οι δανειολήπτες δύνανται, παρά την έλλειψη πλέον της προσφυγής στο ν.3869/10 (Νόμος Κατσέλη) και της συρρίκνωσης των δικαιωμάτων τους μετά τις τροποποιήσεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, να προστατευτούν δικαστικώς από καταχρηστικούς όρους των συμβάσεων και από καταχρηστικές συμπεριφορές των τραπεζών και των νέων ιδιοκτητών των δανειακών τους συμβάσεων.