Η ενεργειακή κρίση και η ακρίβεια είναι γεγονός ότι δεν έχουν αφήσει ανέγγιχτες πολλές γωνιές στον κόσμο. Ποια όμως είναι η πιο ακριβή γωνιά του πλανήτη;
Σε αυτό το ερώτημα φιλοδοξεί να απαντήσει η ετήσια έρευνα του Economist Intelligence Unit. Το κόστος ζωής σε 172 από τις μεγάλες πόλεις του κόσμου εκτοξεύτηκε κατά μέσο όρο 8,1% τον περασμένο χρόνο, λόγω παραγόντων όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία και τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, σημειώνει η έκθεση.
Η έρευνα δεν ακολουθεί μόνο τον υψηλό πληθωρισμό για να καταλήξει στα συμπεράσματά της. Έτσι συμπεριλαμβάνει και άλλους παράγοντες, όπως το ισχυρό εθνικό νόμισμα, οι συναλλαγματικές ισοτιμίες, διάφοροι διαρθρωτικοί παράγοντες (ανταγωνισμός ή υψηλή ζήτηση) και τα εισοδήματα.
Ο συνδυασμός των υψηλών εισοδημάτων και η ισχυρή συναλλαγματική ισοτιμία έστεψε βασίλισσα τη Νέα Υόρκη, η οποία αναδείχθηκε ως η πιο ακριβή πόλη του κόσμου για να ζει κανείς το 2022. Σε απόσταση αναπνοής, και για τους ίδιους λόγους, βρίσκεται η Σιγκαπούρη.
Οι δύο αυτές πόλεις κατάφεραν να εκθρονίσουν το Τελ Αβίβ που το 2021 βρέθηκε στην πρώτη θέση της κατάταξης, αλλά φέτος υποχώρησε στην τρίτη θέση. Ο λόγος που έπεσε είναι τα ισχυρότερα νομίσματα και ο υψηλότερος ρυθμός πληθωρισμού που ισχύουν για τη Νέα Υόρκη και τη Σιγκαπούρη. Την κορυφαία πεντάδα των ακριβότερων πόλεων συμπληρώνουν το Χονγκ Κονγκ και το Λος Άντζελες.
Οι πιο σημαντικές μετατοπίσεις
Η Νέα Υόρκη δεν είναι η μόνη πόλη των ΗΠΑ που έχει ανέβει στην κατάταξή ως αποτέλεσμα της ενίσχυσης του δολαρίου. Συνολικά οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν έξι πόλεις στην δεκάδα των πιο ακριβών τοποθεσιών.
Η Πόλη του Μεξικού ανέβηκε επίσης κατά 33 θέσεις, με το πέσο να υποστηρίζεται από τις αυξήσεις των επιτοκίων της χώρας.
Οι μεγαλύτερες ανοδικές κινήσεις, ωστόσο, αφορούν τις ρωσικές πόλεις Μόσχα και Αγία Πετρούπολη, οι οποίες ανέβηκαν στην κατάταξη κατά 88 και 70 θέσεις αντίστοιχα. Τα capital controls, οι περιορισμοί στις εισαγωγές και η μετατροπή των ευρωπαϊκών πληρωμών φυσικού αερίου σε ρούβλια υποστηρίζουν την αξία του τοπικού νομίσματος.
Εν τω μεταξύ, οι τοπικές τιμές έχουν αυξηθεί λόγω των δυτικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν μετά την εισβολή της Ρωσίας. Σύμφωνα με την έρευνά του Economist Intelligence Unit για τις τιμές, ο πληθωρισμός στη Μόσχα είναι στο 17,1% σε ετήσια βάση σε τοπικό νόμισμα, ενώ στην Αγία Πετρούπολη έφτασε το 19,4%.
Οι φθηνότερες πόλεις
Οι φθηνότερες πόλεις στην κατάταξη του Economist Intelligence Unit είναι η Δαμασκός, η Τρίπολη και η Τεχεράνη, κάτι που αντικατοπτρίζει τις αδύναμες οικονομίες και τα αδύναμα εθνικά νομίσματα.
Η Δαμασκός και η Τρίπολη, που συχνάζουν στην κατάταξη με τις πιο φθηνές πόλεις, κατέγραψαν μέτριο πληθωρισμό σε τοπικό νόμισμα το περασμένο έτος.
Η Τεχεράνη είναι πλέον η τρίτη φθηνότερη πόλη στη συγκριτική κατάταξη, ενώ πέρυσι βρέθηκε πολύ ψηλότερα.
Από τις δέκα πρώτες πόλεις με τις μεγαλύτερες πτώσης στην κατάταξη, οι ευρωπαϊκές πόλεις- μεταξύ των οποίων το Λουξεμβούργο και η Στοκχόλμη- καταλαμβάνουν πέντε θέσεις.
Ενώ ο πληθωρισμός στην Ευρώπη έχει αυξηθεί, η ενεργειακή κρίση που ακολούθησε την εισβολή της Ρωσίας της Ουκρανίας οδηγεί την ήπειρο σε ύφεση και υποτιμά τα νομίσματα έναντι του δολαρίου, μειώνοντας επομένως τους δείκτες για ορισμένες ευρωπαϊκές πόλεις, εξηγεί η ανάλυση. Στα τέλη Αυγούστου το ευρώ έπεσε κάτω από την ισοτιμία το δολάριο για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια.
Η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα είδαν επίσης υποτίμηση του νομίσματος, ενώ ο πληθωρισμός σε τοπικό νόμισμα σε αυτές τις χώρες είναι αρκετά υποτονικός. Αυτό έχει ωθήσει προς τα κάτω τους δείκτες για Τόκιο και Σεούλ σε σύγκριση με τη Νέα Υόρκη.
Ο πληθωρισμός
Η κρίση του κόστους ζωής επηρεάζει το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου, διαπιστώνει η φετινή έρευνα του Economist Intelligence Unit.
Στην Κωνσταντινούπολη, οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά 86% σε όρους τοπικού νομίσματος από πέρυσι, ενώ αυξήθηκαν κατά 64% στο Μπουένος Άιρες και 57% στην Τεχεράνη.
Ο υψηλότερος ρυθμός πληθωρισμού βρίσκεται στο Καράκας, όπου οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά 132% σε τοπικό νόμισμα από πέρυσι. Ενώ αυτό είναι μια τεράστια βελτίωση σε σχέση με τον υπερπληθωρισμό του 2019 του 25.504%, η Βενεζουέλα αποκλείεται από τη σύγκριση για τους παγκόσμιους μέσους όρους ώστε να αποφευχθεί η παραμόρφωση των υπολογισμών, σημειώνεται.
Το προϊόν που επηρεάζεται περισσότερο είναι η βενζίνη, οι τιμές της οποίας έχουν αυξηθεί κατά μέσο όρο σε τοπικό νόμισμα κατά 22%. Με το πετρέλαιο να κοστολογείται σε δολάρια, μέρος του πληθωρισμού προέρχεται από την αδυναμία του νομίσματος: η μέση ετήσια άνοδος των τιμών σε δολάρια είναι ένα συγκριτικά μέτριο ποσοστό 11%. Αυτή η δραματική άνοδος στις τοπικές τιμές της βενζίνης έχουν προκαλέσει δημόσιες διαμαρτυρίες σε πολλές πόλεις σε όλο τον κόσμο φέτος, από τη Σρι Λάνκα έως Ισπανία.
Η διακύμανση στις αυξήσεις των τιμών της βενζίνης είναι τεράστια στη φετινή έρευνα, ανάλογα με την ισχύ του κάθε νομίσματος και την έκταση των κρατικών επιδοτήσεων. Στην Κωνσταντινούπολη και στο Κολόμπο, όπου οι συναλλαγματικές κρίσεις έχουν καταστήσει το εισαγόμενο πετρέλαιο πολύ ακριβό, οι τιμές της βενζίνης έχουν εκτοξευθεί στα ύψη, σε 148% και 189% αντίστοιχα σε τοπικό νόμισμα. Στις πόλεις της Βραζιλίας, που παράγει το δικό της πετρέλαιο, οι τιμές της βενζίνης έχουν μειωθεί από πέρυσι.
Η έρευνα διαπιστώνει επίσης αυξήσεις τιμών σε άλλα προϊόντα. Οι υψηλές τιμές της ενέργειας σημαίνουν ότι οι λογαριασμοί κοινής ωφελείας για ηλεκτρική ενέργεια και φυσικό αέριο αυξάνονται κατά μέσο όρο κατά 11% σε τοπικό νόμισμα όρους στις 172 πόλεις της έρευνας. Στη Δυτική Ευρώπη, οι τιμές έχουν αυξηθεί κατά μέσο όρο κατά 29% εν μέσω ενεργειακής κρίσης που πυροδοτήθηκε από τις προσπάθειες απογαλακτισμού της περιοχής από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Οι τιμές των αυτοκινήτων παγκοσμίως έχουν επίσης αυξηθεί κατά 9,5% κατά μέσο όρο σε τοπικό νόμισμα, καθώς τα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας έχουν περιορίσει την παραγωγή, δημιουργώντας μάλιστα λίστες αναμονής σε ορισμένες πόλεις. Εν τω μεταξύ, οι τιμές για τρόφιμα και τα είδη οικιακής χρήσης έχουν
αυξηθεί ταχύτερα από τις τιμές για ρούχα και προϊόντα προσωπικής περιποίησης. Αντίθετα, η τιμή αυξάνεται υποτονικά για υπηρεσίες οικιακής βοήθειας και ψυχαγωγικά αγαθά- υπηρεσίες.
Αισιοδοξία για το 2023
- «Τα καλά νέα είναι ότι οι τιμές μπορεί να αρχίσουν να μειώνονται σε ορισμένες χώρες καθώς τα επιτόκια αυξάνονται και η παγκόσμια οικονομία επιβραδύνεται. Τα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας θα πρέπει επίσης να αρχίσουν να χαλαρώνουν καθώς οι ναύλοι μειώνονται, όπως και η ζήτηση.
- Αν δεν κλιμακωθεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, προβλέπουμε ότι οι τιμές των εμπορευμάτων για ενέργεια, τρόφιμα και προμήθειες όπως τα μέταλλα είναι πιθανό να μειωθούν απότομα το 2023 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2022, αν και είναι πιθανό να παραμείνουν υψηλότερα από τα προηγούμενα επίπεδα».