Ποιά είναι η λέξη της χρονιάς σύμφωνα με το «ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και… όλα τα άλλα»;
Χτες το βράδι έληξε η ψηφοφορία για τη λέξη της χρονιάς, που είχε αρχίσει από τις 15 Δεκεμβρίου πάνω σε λέξεις που εσείς είχατε προτείνει με τα σχόλιά σας σε προηγούμενο άρθρο. Δεν μας χρειάζεται σασπένς, γι’ αυτό και ο τίτλος φανερώνει αμέσως την ετυμηγορία σας: λέξη της χρονιάς, λέξη του 2022, είναι η ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ. Τη βλέπετε άλλωστε να φιγουράρει σε περίοπτη θέση στο υπέροχο λεξοσύννεφο που έφτιαξε ο φίλος μας ο Στάζιμπος, που είναι άλλωστε κάθε χρόνο ο μάγος που στήνει όλον τον μηχανισμό της Λέξης της χρονιάς και που χωρίς τη δική του υλικοτεχνική υποστήριξη δεν θα γινόταν τίποτα.
Να προσέξουμε ότι η Λέξη της χρονιάς δεν είναι η λέξη «δικαιοσύνη» ή «Δικαιοσύνη», αλλά ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ, γραμμένη με κεφαλαία γράμματα, να φωνάζει, όπως είχε αποτυπωθεί στο πανό της οικογένειας Σαμπάνη μετά την εκτέλεση του γιου τους από αστυνομικό πέρυσι, κι όπως επανήλθε τραγικά στην επικαιρότητα κι έγινε πρωτοσέλιδο μετά την εκτέλεση φέτος του Κώστα Φραγκούλη στη Θεσσαλονίκη, οπότε ο όρος, έτσι γραμμένος, έγινε πρωτοσέλιδο σε εφημερίδες και κυριάρχησε στα σόσιαλ (το ιστορικό και φωτογραφίες π.χ. εδώ).
Έτσι, ο όρος ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ δεν έχει ενδιαφέρον μόνο πραγματολογικό, αλλά και λεξικογραφικό, αφού, από μια άποψη, είναι νεολογισμός. Είναι επίσης μονολεκτικός όρος, κι έτσι αρχίζει να δημιουργείται ένα σερί τετραετίας όπου στην πρώτη θέση έχουμε μονολεκτικούς όρους (2021: γυναικοκτονία, 2020: κορονοϊός, 2019: κανονικότητα). Στη δεύτερη θέση είχαμε τον όρο επισύνδεση, που είχε προβάδισμα τις πρώτες μέρες και στην τρίτη τις υποκλοπές, δηλαδή δυο λέξεις από το σκάνδαλο που συγκλόνισε την πολιτική ζωή της χώρας (το νεότερο σκάνδαλο, το Καταργκέιτ, δεν πρόλαβε να αποτυπωθεί στην ψηφοφορία). Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ήταν λάθος που είχαμε δύο συναφείς όρους, κι ότι αν έλειπε ο ένας τότε θα έπαιρνε περισσότερες ψήφους ο άλλος, αλλά μας φάνηκε σωστό να έχουμε και τον νεολογισμό και τον γενικότερο όρο, κάτι που έχουμε επανειλημμένα ξανακάνει -άλλωστε, πολλοί ψήφισαν και τους δύο όρους.
Στην τέταρτη θέση είχαμε το ακρώνυμο ΤΨΡΜ, στην πέμπτη τον παιδοβιαστή, στην έκτη τη ρήτρα αναπροσαρμογής, στην έβδομη τα πουτινάκια (η διεκδίκηση της 6ης θέσης είχε σασπένς έως το τέλος), στην όγδοη ήταν ο πόλεμος, ένατη η ενεργειακή κρίση και η δεκάδα κλείνει με το καλάθι του νοικοκυριού. Εύλογα, μετά από δύο πανδημικές χρονιές, φέτος δεν είχαμε πανδημική λέξη στην πρώτη δεκάδα.
Να θυμηθούμε όμως τους νικητές των προηγουμενων διαγωνισμών: πέρυσι η γυναικοκτονία, πρόπερσι ο κορονοϊός, πρόπερσι η κανονικότητα, το 2018 η Συμφωνία των Πρεσπών, το 2017 τα φέικ νιουζ, το 2016 το Μπρέξιτ, το 2015 τα κάπιταλ κοντρόλς, το 2014 ο ΕΝΦΙΑ, το 2013 το σαξές στόρι, το 2012 η επαναδιαπραγμάτευση, το 2011 οι αγανακτισμένοι και το 2010 το μνημόνιο. Το 2009 δεν είχαμε κάνει διαγωνισμό.
Και να δουμε τα στατιστικά του διαγωνισμού, οπως τα ετοιμασε η EuroStaz.
Φέτος είχαμε ρεκόρ συμμετοχής, για μια ακόμα φορά. Σκεφτόμουν πως το περυσινό (3215) θα ήταν δύσκολο να καταρριφθεί αλλά τελικά έπεσα έξω αφού φέτος ξεπεράσαμε τις 4000 συμμετοχές, φυσικά συντρίβοντας το προηγούμενο ρεκόρ. Για την ιστορία, η τρίτη καλύτερη χρονιά ήταν το 2020 με 2817 συμμετοχές και τέταρτη το 2018 με 2387 συμμετοχές.
Το ρεκόρ συμμετοχής καταρρίφθηκε αρκετά νωρίς, από ανώνυμη ψήφο, στις 11:21 της δεύτερης μέρας των Χριστουγέννων. Όπως και πέρυσι, αλλά και το 2020, φρόντιζα σχεδόν καθημερινά να κάνω υπενθυμίσεις στο Φέισμπουκ και στο Τουίτερ, και αυτή η μέθοδος ενίσχυσης (με… αναμνηστικές δόσεις για να θυμηθούμε τον κόβιντ) αποδείχτηκε πιο αποτελεσματική από την εμφάνιση στην τηλεόραση (όπως το 2018) ή την αναδημοσίευση από δημοφιλείς ιστότοπους (παλιότερα).
Αλλά φέτος σημειώθηκαν και άλλα ρεκόρ:
Παρόλο που το ιστορικό 1.509 της γυναικοκτονίας, από πέρσι, έμεινε αλώβητο, όπως και το ποσοστό του (46,94%), οι δύο πρώτες λέξεις φέτος, η ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ με 1352 και η επισύνδεση με 1150, έσπασαν το φράγμα των χιλίων προτιμήσεων, και μαζί με τη γυναικοκτονία αποτελούν σε απόλυτους αριθμούς τις διαχρονικά πιο ψηφισμένες Λέξεις της Χρονιάς, κάτι που κάνει περήφανο μεν, αλλά όχι και χαρούμενο, το ιστολόγιο.
Το φράγμα των χιλίων έσπασαν φέτος και οι επώνυμες ψήφοι (απόλυτος αριθμός): 1147, ξεπερνώντας τις 989 πέρσι.
Ρεκόρ είχαμε και στα μονοκούκια μιας λέξης. Η ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ ψηφίστηκε μόνη της 335 φορές.
Για λόγους που ακόμη εξετάζονται, το Σάββατο 17/12, κόντεψε να φρακάρει το εκλογικό μας τμήμα. Ψηφίσατε 870 εκείνη τη μέρα, συντρίβοντας τις 473 ψήφους των περσινών Χριστουγέννων. (Κι έτσι αμφισβητείται έντονα η άποψη ότι καλύτερες μέρες για ψηφοφορία είναι οι εργάσιμες, επειδή υπάρχει κόσμος στα γραφεία).
Μετά την πρώτη ώρα ψηφοφορίας, η ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ, έδωσε την πρωτιά στην επισύνδεση για δύο μέρες, μέχρι το μεσημέρι περίπου του Σαββάτου 17/12. Τότε, στις 11:38, ξαναπήρε κεφάλι, μεγαλώνοντας σταδιακά την ψαλίδα από την επισύνδεση. Σχεδόν ταυτόχρονα ξεχώρισαν και οι υποκλοπές στην τρίτη θέση, αφήνοντας τέταρτο το ΤΨΡΜ. Την πεντάδα των λέξεων που ξεχώρισαν ακριβώς από το ίδιο σαββατιάτικο μεσημέρι συμπλήρωσε ο παιδοβιαστής. Έτσι η εφορευτική έμεινε να παρακολουθεί τη μάχη για την έκτη θέση ανάμεσα στη ρήτρα αναπροσαρμογής και τα πουτινάκια.
Η κατάταξη των 42 λέξεων ως κείμενο παραγράφου:
ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ (1352), επισύνδεση (1150), υποκλοπές (657), ΤΨΡΜ (569), παιδοβιαστής (503), ρήτρα αναπροσαρμογής (406), πουτινάκια (404), πόλεμος (339), ενεργειακή κρίση (324), καλάθι του νοικοκυριού (267), ακρίβεια (258), αδιευκρίνιστος (246), θέση 108 (215), και τα πόμολα (204), σωστή πλευρά της ιστορίας (187), βάουτσερ (163), κεταμίνη (155), τοξικότητα (141), επαναπροωθήσεις (134), πληθωρισμός (133), Long Covid (132), ενεργειακή φτώχεια (131), ακροκεντρώος (127), Power Pass (125), ανεμβολίαστοι υγειονομικοί (100), κακοποιητικός (94), θεσμική εκτροπή (91), κακόβουλο λογισμικό (90), ακαταδίωκτο (71), πάτερ (71), αναθεωρητισμός (67), καταραμένο Μουντιάλ (64), ολιστική θεώρηση (62), χρηματιστήριο ενέργειας (59), ολιγάρχες (46), ανατιμήσεις (43), Wordle (36), επίδομα θέρμανσης (36), ανιψιός (31), προσωπικός γιατρός (24), ρευματοκοπή (12), μολυσμένο μήνυμα (4).
Το σερί συμμετοχής με το ίδιο παρανόμι βαστάει καλά για τους aerosol (ανώνυμα το 2011), Alexis, Silent Bob, voulagx και την εφορευτική επιτροπή (ο Νικοκύρης με διάφορα χρηστώνυμα), για 13η χρονιά. Το σερί για Το Ρεμάλι της Φωκίωνος Νέγρη, τον spikon, την Κασσάνδρα και τον ΚΑΒ (με άλλα χρηστώνυμα τις 2 πρώτες χρονιές) είναι κατά μια χρονιά μικρότερο. 12 χρόνια, αλλά όχι σερί, ψηφίζουν και ο δύτης με τον LandS. Τα υπόλοιπα σερί και τις πολύχρονες συμμετοχές πρέπει να μας τις επιβεβαιώσετε εσείς, αφού δεν είστε σταθεροί στο παρανόμι σας. Μιλώντας για συμμετοχές, θυμόμαστε και αυτούς που φύγανε μέσα στη χρονιά, τον αξέχαστο φίλο μας και στυλοβάτη του ιστολογίου, τον Γιάννη Ιατρού. Ας αφιερώσουμε στη μνήμη του το σημερινό άρθρο.
Από τις 42 λέξεις του ψηφοδελτίου, οι 40 ψηφίστηκαν 1.260 φορές μονοκούκι· πιο συχνά, ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ 335, επισύνδεση 179, ΤΨΡΜ 125. Δεν ψηφίστηκαν μονοκούκι ο προσωπικός γιατρός και η ρευματοκοπή.
Από τα 861 πιθανά ζευγάρια, ψηφίστηκαν τα 131, συνολικά 241 φορές, πιο συχνά, τα δίδυμα [ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ, επισύνδεση] 32 φορές και [επισύνδεση, πουτινάκια] 13 φορές.
Από τις 11.480 πιθανές τριάδες, ψηφίστηκαν οι 1.301, συνολικά από 2.527 από εσάς, πιο συχνές, η [ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ, επισύνδεση, ΤΨΡΜ], 37 φορές, η [ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ, επισύνδεση, πουτινάκια], 36 φορές, η [ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ, επισύνδεση, παιδοβιαστής], 27 φορές και η [ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ, ΤΨΡΜ, υποκλοπές], 24 φορές. Ακολούθησε η νικήτρια τριάδα με 21 φορές. Κατά μέσο όρο, ψηφίσατε 2,32 λέξεις ο καθένας, λίγο λιγότερες από πέρσι.
Η νικήτρια τριάδα ψηφίστηκε νωρίς-νωρίς, μόλις στην 2η ψήφο στις 9:47:05 το πρωί που ξεκίνησε η ψηφοφορία, ανώνυμα, όπως και στην 51η αργότερα. Στη συνέχεια, όμως, χρειάστηκαν δυο μέρες, ως την 1089η ψήφο, για να εμφανιστεί ξανά.
πηγή: sarantakos.wordpress.com