Χρόνης Διαμαντόπουλος Πέρα από την καθαρά νομική πτυχή -ως προς την οποία ελάχιστη αμφιβολία υπάρχει ότι ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου υπέπεσε σε σειρά θεσμικών και νομικών σφαλμάτων-, ενδιαφέρουσες, αλλά όχι ευχάριστες, είναι οι πολιτικές προεκτάσεις της πρόσφατης γνωμοδότησης-παρέμβασης στην “υπόθεση των υποκλοπών”.
Του Κώστα Μποτόπουλου
Πρώτη πιθανή συνέπεια, η ενδυνάμωση του “αφηγήματος” περί συγκάλυψης, που πλέον διεκδικεί να αναβαθμιστεί σε σχεδόν έγκυρη εκδοχή. Παρά το εξόφθαλμα αστήρικτό της -πρώτη ίσως φορά ομονοεί σε τέτοιο βαθμό η κοινότητα των συνταγματολόγων-, η γνωμοδότηση οδηγεί σε αμφισβήτηση των αρμοδιοτήτων της ανεξάρτητης Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών, ενώ εκκρεμεί η εκ μέρους της έρευνα για τις υποκλοπές. Αυτό το “ροκάνισμα”, έστω και μόνο ως εντύπωση, αφενός οδηγεί σε ερωτήματα περί της σκοπιμότητάς του και αφετέρου προσφέρει επιχειρήματα σε όσους ισχυρίζονται ότι ορισμένα κέντρα εξουσίας -κυβερνητικής και δικαστικής- δεν “καίγονται” να διαλευκανθούν σε όλο τους το βάθος οι αποδεδειγμένες πλέον παρανομίες. Η ενίσχυση της υποψίας “παραθεσμικότητας” δεν κάνει κακό μόνο στη δημοκρατία αλλά και στην εξουσία.
Κάτι που αβίαστα οδηγεί στη δεύτερη πιθανή συνέπεια, την επιρροή στο αποτέλεσμα των επερχόμενων εκλογών. Αν κρίνουμε από την επιρροή που φαίνεται να είχε, ως τώρα, η αποκάλυψη των τηλεφωνικών υποκλοπών, θα τείναμε να σκεφτούμε ότι τίποτα που σχετίζεται με αυτές -πόσο μάλλον μια νομική ενέργεια και μάλιστα μη προερχόμενη από την ίδια την κυβέρνηση- δεν μπορεί να έχει καθοριστική σημασία. Σε αυτό συνηγορεί και η μάλλον αδιάφορη, ή κουτσομπολίστικη, αντίδραση του κοινωνικού σώματος σε “σκάνδαλα” που αφορούν αμιγώς την πολιτική τάξη, με την εξαίρεση των οικονομικών, στα οποία δεν ανήκουν οι υποκλοπές. Ας μην υποτιμηθεί πάντως η πιθανή λειτουργία, και των υποκλοπών και της αίσθησης μη διαλεύκανσής τους, ως τελευταίας σταγόνας σε ένα ποτήρι που εσχάτως γεμίζει με διάχυτη δυσαρέσκεια.
Ίσως τελικά η συνέπεια με τη μεγαλύτερη διάρκεια και το μεγαλύτερο πολιτικό βάθος να αποδειχθεί η απαξίωση των θεσμών γενικώς. Εισαγγελείς που παρεμβαίνουν, πολιτικοί που φωνάζουν, νομικοί που για μια φορά δεν διαφωνούν αλλά δεν μπορούν να αλλάξουν τίποτα, σκάνδαλα και κάμψεις δικαιωμάτων που διαιωνίζονται –όλα αυτά πριονίζουν λίγο ακόμα το κλαδί πάνω στο οποίο όλοι καθόμαστε.
Το κλαδί αυτό λέγεται δημοκρατία και δεν πρέπει να το θυμόμαστε μόνο στις εκλογές. Αλλά αν το τραντάζουμε μόλις πριν τις εκλογές , δεν δικαιούμαστε ούτε να εκπλησσόμαστε ούτε να παραπονιόμαστε για τις συνέπειες.
Κώστας Μποτόπουλος, Συνταγματολόγος, πρ. Eυρωβουλευτής