ΧΑΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ Το παρακάτω άρθρο δημιουργήθηκε με την βοήθεια του ChatGPT. Τα τελευταία χρόνια, οι εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη έχουν οδηγήσει στη δημιουργία γλωσσικών μοντέλων όπως το ChatGPT. Αυτά τα μοντέλα είναι ικανά να δημιουργούν κείμενο που μοιάζει ανθρώπινο, με βάση τα δεδομένα που έχουν λάβει στην «φάση εκπαίδευσης» τους.
Καθώς η τεχνητή νοημοσύνη συνεχίζει να προοδεύει, το ChatGPT και άλλα παρόμοια μοντέλα χρησιμοποιούνται σε διάφορους επιστημονικούς ή καλλιτεχνικούς κλάδους, συμπεριλαμβανομένης και της δημοσιογραφίας.
Με αυτή τη λογική ρώτησα το ίδιο το σύστημα να μας πει τη «γνώμη» του για τον ρόλο του ChatGPT και άλλων AI στη δημοσιογραφία, συμπεριλαμβανομένων των πιθανών πλεονεκτημάτων και προκλήσεων που έρχονται μαζί τους. Επιπλέον, το σύστημα θίγει παρακάτω την ηθική και σωστή χρήση αυτών των τεχνολογιών και πως μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προώθηση της υπεύθυνης δημοσιογραφίας.
Για αρχή παρέθεσα στο σύστημα το εξής αίτημα:
«Δημιούργησε ένα κείμενο σχετικά με τη σωστή και ηθική χρήση του ChatGPT και άλλων τεχνητών συστημάτων νοημοσύνης στη δημοσιογραφία»
Στη συνέχεια το Chat δημιούργησε ένα τέτοιο κείμενο και έπειτα παρέθεσα άλλο ένα αίτημα για ένα δεύτερο, το οποίο ήταν παρόμοιο σε περιεχόμενο αλλά με διαφορές, αρκετές ώστε να αλληλοσυμπληρώνονται. Το παρακάτω κείμενο είναι η σύνθεση των δύο αυτών κειμένων.
«Η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) έχει σημειώσει σημαντικές προόδους τα τελευταία χρόνια και πλέον χρησιμοποιείται ευρέως σε πολλούς κλάδους, συμπεριλαμβανομένης της δημοσιογραφίας. Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στη δημοσιογραφία μπορεί να επιφέρει πολλά οφέλη, όπως αυξημένη ταχύτητα και αποτελεσματικότητα, αλλά θίγει επίσης σημαντικά ηθικά ερωτήματα. Σε αυτό το άρθρο, θα εξερευνήσουμε τη σωστή και ηθική χρήση του ChatGPT και άλλων AI στη δημοσιογραφία.»
«Η άνοδος της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) οδηγεί τη δημοσιογραφία σε μια νέα εποχή, προσφέροντας νέες δυνατότητες για ανάλυση δεδομένων, δημιουργία περιεχομένου και τη διάδοση αυτού. Ωστόσο, με την αυξανόμενη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στη δημοσιογραφία, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι η τεχνολογία χρησιμοποιείται με ηθικό και υπεύθυνο τρόπο.»
«Πρώτα και κύρια, η τεχνητή νοημοσύνη θα πρέπει να χρησιμοποιείται για να ενισχύσει και να υποστηρίξει δημοσιογράφους, όχι να τους αντικαταστήσει. Οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να επεξεργάζονται γρήγορα μεγάλες ποσότητες δεδομένων, να αναγνωρίζουν μοτίβα και να κάνουν προβλέψεις. Ωστόσο, τους λείπει η ανθρώπινη επαφή που είναι τόσο σημαντική στη δημοσιογραφία, συμπεριλαμβανομένης της ενσυναίσθησης, της κρίσης και της διαίσθησης. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν πρέπει ποτέ να βασίζεται στη λήψη αποφάσεων σχετικά με το ποιες ειδήσεις δημοσιεύονται ή όχι, ή πώς πλαισιώνονται. Αυτές οι αποφάσεις θα πρέπει να λαμβάνονται από δημοσιογράφους που κατανοούν το κοινωνικό και πολιτιστικό πλαίσιο των ειδήσεων, καθώς και τον πιθανό αντίκτυπό τους στην κοινωνία.»
«Μια άλλη σημαντική παράμετρος είναι η ακρίβεια και ο κίνδυνος της προκατάληψης. Οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης είναι τόσο αποτελεσματικοί όσο τα δεδομένα στα οποία έχουν εκπαιδευτεί και εάν αυτά τα δεδομένα περιέχουν προκαταλήψεις, ο αλγόριθμος θα τις αναπαράγει. Για παράδειγμα, εάν ένας αλγόριθμος τεχνητής νοημοσύνης εκπαιδεύεται σε άρθρα ειδήσεων της περασμένης δεκαετίας, μπορεί να περιέχει προκαταλήψεις εναντίον συγκεκριμένων ομάδων, ανθρώπων ή θεμάτων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό για τους δημοσιογράφους να ελέγχουν διεξοδικά τα δεδομένα στα οποία εκπαιδεύονται οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης, για να διασφαλίσουν ότι είναι αντιπροσωπευτικά και χωρίς προκατάληψη.»
«Επιπλέον, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι ευάλωτη σε χειραγώγηση και προπαγάνδα και είναι σημαντικό να υπάρχει προσοχή στην χρήση της τεχνητής νοημοσύνης για την ανάλυση ειδήσεων ή μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Για παράδειγμα, fake news και προπαγάνδα μπορούν να διαδοθούν μέσω της κοινωνικής δικτύωσης και οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης μπορούν εύκολα να ενισχύσουν αυτά τα μηνύματα, προσδιορίζοντάς τα ως «trending». Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να υπάρχουν εκπαιδευμένοι δημοσιογράφοι ώστε να αναγνωρίζουν τα fake news και την προπαγάνδα και να κατανοούν πώς μπορεί να χειραγωγηθεί η τεχνητή νοημοσύνη.»
«Μια άλλη σημαντική πτυχή είναι η διαφάνεια. Οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης θεωρούνται συχνά ως ένα «μαύρο κουτί» που παράγει αποτελέσματα χωρίς την ανάγκη ανθρώπινης συμβολής. Ωστόσο, αυτή η έλλειψη διαφάνειας καθιστά δύσκολο για τους δημοσιογράφους να κατανοήσουν πώς η τεχνητή νοημοσύνη καταλήγει στα συμπεράσματά της, γεγονός που μπορεί να εγείρει ανησυχίες σχετικά με τη λογοδοσία και την εμπιστοσύνη πίσω από αυτά.»
«Για να μετριαστούν αυτοί οι κίνδυνοι, είναι σημαντικό οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης να ελέγχονται διεξοδικά και να επικυρώνονται πριν χρησιμοποιηθούν στη δημοσιογραφία. Αυτό μπορεί να γίνει εκπαιδεύοντας το AI σε μια ποικιλία συνόλων δεδομένων και συγκρίνοντας τα αποτελέσματά του με αυτά των δημοσιογράφων. Επιπλέον, η τεχνητή νοημοσύνη θα πρέπει να ενημερώνεται τακτικά και να επανεκπαιδεύεται για να διασφαλίζεται ότι παραμένει ακριβής και ενημερωμένη.»
«Εκτός από τα τεχνικά, υπάρχουν επίσης ηθικά ζητήματα που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στη δημοσιογραφία. Για παράδειγμα, οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης έχουν τη δυνατότητα να αυτοματοποιήσουν τη διαδικασία δημιουργίας περιεχομένου, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια θέσεων εργασίας για δημοσιογράφους. Αυτό θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες για τον κλάδο της δημοσιογραφίας, καθώς και για τους ίδιους τους ανθρώπους που δουλεύουν σε αυτόν.»
«Επιπλέον, η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στη δημοσιογραφία πρέπει να γίνεται σύμφωνα με νόμους και κανονισμούς. Αυτό περιλαμβάνει νόμους περί απορρήτου, οι οποίοι μπορούν να περιορίσουν τον όγκο των προσωπικών πληροφοριών που μπορεί να συλλεχθούν και να χρησιμοποιηθούν από αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης. Για να διασφαλιστεί ότι η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στη δημοσιογραφία γίνεται με υπεύθυνο και ηθικό τρόπο, είναι σημαντικό οι δημοσιογράφοι, οι τεχνολόγοι και οι πολιτικοί να συνεργαστούν για να αναπτύξουν κατευθυντήριες γραμμές και βέλτιστες πρακτικές για τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στη δημοσιογραφία. Αυτό θα βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι η τεχνολογία χρησιμοποιείται στο μέγιστο των δυνατοτήτων της, ενώ παράλληλα θα μετριάσει τυχόν κινδύνους ή αρνητικές συνέπειες.»
«Συμπερασματικά, η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στη δημοσιογραφία έχει τη δυνατότητα να φέρει επανάσταση και πολλά οφέλη στους ίδιους τους εργαζόμενους και στο κοινό τους. Ωστόσο, είναι σημαντικό η τεχνολογία να χρησιμοποιείται με υπεύθυνο τρόπο, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τεχνικούς όσο και ηθικούς λόγους. Με τη σωστή προσέγγιση, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι ένα ισχυρό εργαλείο για τους δημοσιογράφους, βοηθώντας τους να αρθρογραφούν και να κατανοούν καλύτερα τον κόσμο γύρω μας.»
Στη συνέχεια ρώτησα το σύστημα το εξής:
«Θα πρέπει να αναφέρουμε τα AI ως συνδημιουργοί στην διαδικασία της αρθρογραφίας;»
«Υπάρχει συζήτηση σχετικά με τον βαθμό στον οποίο η τεχνητή νοημοσύνη πρέπει να αναφέρεται στη δημιουργία ειδησεογραφικών άρθρων και άλλων μορφών δημοσιογραφίας. Από τη μία πλευρά, οι αλγόριθμοι και τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης έχουν τη δυνατότητα να επεξεργάζονται τεράστιες ποσότητες δεδομένων και να δημιουργούν πληροφορίες, κάτι δύσκολο ή χρονοβόρο για έναν δημοσιογράφο. Ως εκ τούτου, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα πρέπει να αναγνωρίζεται ως συνδημιουργός στη δημοσιογραφική διαδικασία. Από την άλλη πλευρά, τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης δεν έχουν την ικανότητα για αυτόνομη σκέψη ή δημιουργικότητα και τα αποτελέσματα που παράγουν είναι τόσο αποτελεσματικά όσο τα δεδομένα και οι αλγόριθμοι στους οποίους έχουν εκπαιδευτεί. Ως εκ τούτου, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν πρέπει να αναφέρεται ως πρωταρχικός συνεισφέρων στη δημοσιογραφία, αλλά μάλλον ως εργαλείο που χρησιμοποιείται για την υποστήριξη του έργου.»
«Εν τέλει, ο βαθμός στον οποίο η τεχνητή νοημοσύνη θα πρέπει να αναφέρεται στη δημοσιογραφία θα εξαρτηθεί από τον ρόλο που διαδραματίζει στην παραγωγή συγκεκριμένων άρθρων ή εκθέσεων. Εάν η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται για την αυτοματοποίηση εργασιών ρουτίνας ή για την ανάλυση μεγάλων συνόλων δεδομένων, μπορεί να μην είναι απαραίτητο να της δοθεί σημαντική αναφορά. Ωστόσο, εάν χρησιμοποιείται για τη δημιουργία νέων πληροφοριών ή για την παραγωγή πρωτότυπου περιεχομένου, τότε ίσως είναι σκόπιμο να αναγνωριστεί η συμβολή της.»
Τέλος έκανα στο σύστημα την εξής ερώτηση:
«Θα μπορούσε να υπάρχει πραγματικά ένας αμερόληπτος δημοσιογράφος;»
«Είναι απίθανο ένας δημοσιογράφος να είναι εντελώς αμερόληπτος, καθώς κάθε άτομο έχει τις δικές του απόψεις, πεποιθήσεις, εμπειρίες και αξίες που επηρεάζουν την οπτική του. Ωστόσο, είναι σημαντικό για τους δημοσιογράφους να επιδιώκουν την αμεροληψία και την αντικειμενικότητα στο ρεπορτάζ τους και να αποφεύγουν τυχόν συγκρούσεις συμφερόντων που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο το έργο τους. Στην περίπτωση της τεχνητής νοημοσύνης, υπάρχει μια συνεχής συζήτηση σχετικά με την κατάλληλη χρήση της και πώς αυτή επηρεάζει την αξιοπιστία των ειδήσεων. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει τους δημοσιογράφους να ελέγχουν τα γεγονότα και να επαληθεύουν τις πληροφορίες πιο γρήγορα και αποτελεσματικά, ενώ άλλοι προειδοποιούν να μην βασίζονται πολύ στην τεχνητή νοημοσύνη και προτείνουν ότι η ανθρώπινη επίβλεψη είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της ακρίβειας και την αποφυγή πιθανών προκαταλήψεων.»
«Τελικά, η ηθική και σωστή χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στη δημοσιογραφία θα εξαρτηθεί από την προσεκτική εξέταση των πιθανών πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων και την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών και προτύπων που θα διέπουν τη χρήση της.»
Από την δημοσιοποίηση της εφαρμογής του ChatGPT και άλλων μορφών ΑΙ είναι εύκολο να φανταστούμε και να δούμε πως υπάρχουν πολλές απόψεις όσο αφορά το θέμα. Αυτές μπορούν να ποικίλλουν από τις πιο ενθουσιώδεις μέχρι τις πιο αρνητικές και μπορούν να αναφέρονται είτε γενικά στην ύπαρξη ενός τέτοιου συστήματος, είτε στο πως λειτουργεί και τι υποστηρίζει.
Το σημαντικό και αυτό που πρέπει να κρατήσουμε όσο αφορά τουλάχιστον τη δημοσιογραφία και τους δημοσιογράφους, είναι πως πρέπει να επιδιώκεται η ισορροπία μεταξύ του να είναι υποκειμενικοί και αντικειμενικοί στην δουλειά τους. Η αντικειμενικότητα είναι σημαντική για την παρουσίαση τεκμηριωμένων πληροφοριών, ενώ η υποκειμενικότητα μπορεί να παρέχει εικόνα για τις οπτικές και τις απόψεις του δημοσιογράφου.
Η ιδανική προσέγγιση είναι να επιδιώκει κανείς την αμεροληψία, αναγνωρίζοντας παράλληλα τις απόψεις του και να καταβάλλει συνειδητή προσπάθεια να τις καταλάβει και να τις κάνει κατανοητές στους άλλους. Το κλειδί είναι να γνωρίζουμε για τυχόν συγκρούσεις συμφερόντων και να παρέχουμε προοπτικές, προκειμένου να σχηματιστούν καλά ενημερωμένες, πολύπλευρες απόψεις.
Συντάκτης: Χάρης Παναγόπουλος (ikarosasteras)