Με τις εικόνες από τον σεισμό στην Τουρκία και τη Συρία να έχουν «παγώσει» όλο τον πλανήτη και ενώ ακόμα τα διασωστικά συνεργεία εργάζονται στα χαλάσματα, επιτήδειοι πατούν πάνω στον ανθρώπινο πόνο και προσπαθούν να εκμεταλλευτούν το κύμα αλληλεγγύης προς τις δύο χώρες για να βγάλουν χρήματα.
Μάλιστα, για τον σκοπό αυτό επιστράτευσαν μέχρι και την – ψηφιακά φτιαγμένη – εικόνα που δείχνει έναν Έλληνα πυροσβέστη να κρατάει στα χέρια του ένα παιδί. Η εικόνα αυτή φέρεται να κατασκευάστηκε με τη χρήση του προγράμματος τεχνητής νοημοσύνης «Midjourney» από τον υποστράτηγο ε.α. του Πυροσβεστικού Σώματος, Παναγιώτη Κοτρίδη.
Και μπορεί πολλοί να νόμισαν ότι πρόκειται για αληθινή εικόνα (παραβλέποντας τα έξι δάχτυλα του πυροσβέστη), κάποιοι όμως το πήγαν ένα βήμα παραπάνω.
«Φίλοι, ξεκινήσαμε μια εκστρατεία βοήθειας για ανθρώπους που επλήγησαν από τον καταστροφικό σεισμό στην Τουρκία», γράφει ένας επιτήδειος χρήστης του Twitter, ζητώντας δωρεές σε Bitcoin και Ethereum.
O συγκεκριμένος χρήστης έκανε την ίδια δημοσίευση οκτώ φορές μέσα σε 12 ώρες. Ο ένας από τους δύο λογαριασμούς για «δωρεές» έχει χρησιμοποιηθεί ξανά για απάτες και ο άλλος έχει εμφανιστεί με πορνογραφικό περιεχόμενο στο ρωσικό μέσο κοινωνικής δικτύωσης VK.
«Στόχος μου είναι να βοηθήσω όσους επηρεάστηκαν από τον σεισμό αν καταφέρω να μαζέψω χρήματα. Οι άνθρωποι κρυώνουν στα συντρίμμια, ειδικά τα μωρά δεν έχουν φαγητό», απάντησε στο BBC ο χρήστης πίσω από τον λογαριασμό, αν και μετά – όταν του ζητήθηκαν αποδείξεις – προφασίστηκε ότι έχει «κακή σύνδεση στο Ίντερνετ».
Προσοχή στις δωρεές μέσω PayPal
Δεν είναι η μόνη απάτη που ξεπήδησε αμέσως μετά τον σεισμό που στοίχισε τη ζωή σε πάνω από 35.000 άτομα σε Συρία και Τουρκία. Για την ακρίβεια, με τη βοήθεια προγραμμάτων τεχνητής νοημοσύνης, είναι πολύ εύκολο να δημιουργήσει κάποιον εικόνες «με έναν πυροσβέστη που φοράει κράνος με την ελληνική σημαία να σώζει ένα παιδί από τα συντρίμμια μετά από έναν σεισμό».
Όσον αφορά στο modus operandi των απατεώνων στο Twitter, συνήθως κάνουν retweet ειδησεογραφικά άρθρα ή απαντάνε σε tweets διασήμων και εταιρειών για να αποκτήσουν περισσότερη ορατότητα. Είναι προφανώς ότι οι λογαριασμοί αυτοί είναι ψεύτικοι και τα χρήματα καταλήγουν στην τσέπη τους.
Για παράδειγμα, ο λογαριασμός @TurkeyRelief (ο οποίος διαγράφηκε από το Twitter) δημιουργήθηκε μόλις τον περασμένο Ιανουάριο, έχει 31 ακολούθους και ζητούσε δωρεές μέσω PayPal. Έχει καταφέρει να μαζέψει, μάλιστα, τουλάχιστον 900 δολάρια.
Υπάρχουν πάνω από 100 τέτοιοι λογαριασμοί για δωρεές προς τους σεισμοπαθείς στο PayPal. Oι ειδικοί συνιστούν προσοχή σε όσους εμφανίζονται ότι μένουν στην Τουρκία, καθώς το PayPal εχει σταματήσει τη λειτουργία του στη χώρα από το 2016.
Aπατεώνες και στο TikTok
Στο TikTok, χρήστες δημοσιεύουν φωτογραφίες και βίντεο με τα συντρίμμια, τα οποία συνοδεύονται με φράσεις όπως «Προσευχηθείτε για την Τουρκία» και «Ας βοηθήσουμε την Τουρκία», ζητώντας φυσικά χρήματα είτε μέσω Paypal είτε σε κρυπτονομίσματα.
Ένας λογαριασμός έκανε τρίωρο live δείχνοντας κακής ποιότητας αεροφωτογραφίες από κατεστραμμένα κτίρια, υπό τον ήχο εκρήξεων. Κάποια στιγμή ακούγεται ένα γέλιο και μια φωνή που μιλάει… κινέζικα.
Σε ένα άλλο βίντεο στο TikTok, φαίνεται ένα παιδί να τρέχει να ξεφύγει από μια έκρηξη. Η ίδια εικόνα χρησιμοποιήθηκε και το 2018 όταν οι τουρκικές δυνάμεις και οι σύμμαχοί τους κατέλαβαν από τους Κούρδους την πόλη Αφρίν, στη βορειοδυτική Συρία.
Πέρα από το γεγονός ότι τα χρήματα από τέτοιες δωρεές δεν καταλήγουν σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, σημειώνεται ότι το TikTok κρατάει προμήθεια έως 70%.
Eιδικοί σε θέματα ασφαλείας στο Διαδίκτυο συνιστούν προσοχή, ειδικά σε ανώνυμους λογαριασμούς που ζητούν μικρά ποσά, καθώς συνήθως οι μεγαλύτερες οργανώσεις έχουν καμπάνιες και ζητούν μεγάλα ποσά για να ανταποκριθούν στις ανάγκες των σεισμοπαθών.