Η Νυχτερινή Περίπολος του Ρεμπράντ είναι ο μεγαλύτερος πίνακας του Ολλανδού ζωγράφου, με ύψος 3.63 μέτρα και 4.37 μέτρα πλάτος. Αιώνες μετά τη δημιουργία του, χάρη στις εξελίξεις της τεχνολογίας, ανακαλύπτουμε ακόμα λεπτομέρειες οι οποίες δεν ήταν έως τώρα γνωστές.
Μία ομάδα ερευνητών λοιπόν από όλη την Ευρώπη βρήκαν προς έκπληξή τους μία χημική ένωση την οποία δεν περίμεναν να βρουν. Αν και δισδιάστατοι, οι πίνακες έχουν μία περίπλοκη τρισδιάστατη δομή που αποτελείται από στρώματα χρωμάτων, διαλυτικών και άλλων χημικών ενώσεων. Η τελική έκδοση δηλαδή της Νυχτερινής Περιπόλου δεν είναι και η αρχική της, καθώς έγιναν αρκετές διορθώσεις και συμπληρώσεις από το ζωγράφο.
Ακτινοβολώντας τον πίνακα με ακτίνες Χ, οι ερευνητές αναγκάζουν τα χρώματα να απορροφήσουν και έπειτα να ακτινοβολήσουν μήκη κύματος που αποκαλύπτουν τη διαφορετική κατανομή των στοιχείων στα διαφορετικά στρώματα. Με αυτήν την τεχνική, κατάφεραν να αποκαλύψουν πολλές μικρές λεπτομέρειες οι οποίες άλλαξαν από το αρχικό σχέδιο σε αυτό που βλέπουμε με τα μάτια μας σήμερα.
Αυτό που εντυπωσίασε τους ερευνητές όμως ήταν ο εντοπισμός μιας σπάνιας μορφής μολύβδου, Pb(HCOO)2, αφού έχει ανιχνευτεί έως τώρα στις μελέτες που μοντελοποιούν τη γήρανση παλιών έργων τέχνης και όχι στα ίδια τα έργα τέχνης.
Δεν ανιχνεύσαμε απλά μόλυβδο, τον εντοπίσαμε σε περιοχές όπου δεν υπάρχει χρώμα που περιέχει μόλυβδο, λευκό ή κίτρινο. Θεωρούμε πως εξαφανίζονται γρήγορα για αυτό δεν τα έχουμε εντοπίσει σε παλιά έργα τέχνης έως τώρα.
Η κατανομή του μολύβδου υποδεικνύει πως ήταν πιο συγκεντρωμένος σε ορισμένα στρώματα χρώματος και σχετιζόταν με ελαφρύτερα, φωτεινά χρώματα.
Τα αποτελέσματα αποκαλύπτουν πως ο Ρεμπράντ αναμίγνυε οξείδια μολύβδου στο λινέλαιο για να βοηθήσει στο στέγνωμα των πιο φωτεινών χρωμάτων. Η αλληλεπίδραση των μορίων με τα χρόνια δημιούργησε αυτές τις μοναδικές ενώσεις. Φαίνεται λοιπόν πως ακόμα και κορυφαίοι ζωγράφοι του επιπέδου του Ρεμπράντ γινόντουσαν ανυπόμονοι με το αργό στέγνωμα των χρωμάτων.
Πέρα από το ότι προσφέρει πληροφορίες για τις τεχνικές του Ρεμπράντ, αυτή η έρευνα ανοίγει νέες οδούς στις πληροφορίες των ιστορικών χρωμάτων και ως εκ τούτου στη διατήρηση της κληρονομιάς. Πραγματικά δίνει στο πίνακα μία άλλη δυναμική. Και αυτό που μας έμαθε είναι πως ο Ρεμπράντ δεν κάνει ποτέ αυτό που περιμένεις.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο Angewandte Chemie International Edition.