NewsEdit Ποια ιστορικά γεγονότα οδήγησαν στην εισβολή της πανίσχυρης Ρωσίας του Βλαντίμιρ Πούτιν στην αδύναμη στρατιωτικά, αλλά με πολλούς συμμάχους σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, Ουκρανία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που αντιστέκεται σθεναρά;
Το χρονικό της σύγκρουσης μεταξύ Ανατολής και Δύσης, με φόντο την Ουκρανία, μέσα από άρθρα και αναλύσεις Ελλήνων και ξένων πολιτικών, δημοσιογράφων και ειδικών.
Ζήτημα αντιπαράθεσης μεταξύ Δύσης και Ανατολής το Ουκρανικό
Ο Χένρι Κίσινγκερ (Henry Kissinger), κορυφαίος Αμερικανός διπλωμάτης με άρθρο του “To settle the Ukraine crisis, start at the end” (Washington Post, Μάρτιος, 2014) ανέφερε ότι το ουκρανικό ζήτημα αποτελούσε ανέκαθεν ζήτημα αντιπαράθεσης μεταξύ Ανατολής και Δύσης, ως προς το σε ποια πλευρά θα ενταχθεί η χώρα.
Ο Κίσινγκερ διατύπωνε την άποψη ότι η Ρωσία θα πρέπει να απέχει από την προσπάθεια να εξαναγκάσει την Ουκρανία σε καθεστώς δορυφόρου, ενώ η Ουκρανία δεν θα έπρεπε να ενταχθεί σε καμία από τις δυο πλευρές, εφόσον θέλει να επιβιώσει. Αντίθετα, θα έπρεπε να λειτουργεί ως γέφυρα μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Επισήμανε, επίσης, ότι στόχος θα έπρεπε να είναι η συμφιλίωση και όχι η κυριαρχία μίας παράταξης. «Ο καθένας έχει κάνει την κατάσταση χειρότερη. Η Ρωσία δεν θα ήταν σε θέση να επιβάλλει μία στρατιωτική κυριαρχία χωρίς να απομονωθεί σε μια εποχή που πολλά από τα σύνορά της είναι ήδη επισφαλή. Για τη Δύση, η δαιμονοποίηση του Πούτιν δεν είναι πολιτική, είναι άλλοθι για την απουσία της», τόνιζε το 2014 ο Αμερικανός πολιτικός.
Για να φτάσουμε στον Φεβρουάριο του 2022, όταν η πολύμηνη ένταση στις σχέσεις Ρωσίας – Ουκρανίας κορυφώθηκε με αποκορύφωμα την έκκληση των ηγετών των ρωσόφωνων αυτονομιστών στις περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάσκ, στην Ανατολική Ουκρανία, για να αναγνωρίσει επισήμως ο Πούτιν ως ανεξάρτητες τις περιοχές.
Γ. Κακλίνης: Οι νέες χώρες της ΕΕ δεν θέλουν ούτε να ακούσουν για προσέγγιση με τη Ρωσία
Ο πρέσβης επί τιμή και σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ, Γιώργος Κακλίκης μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 κι 105,8 και σχολιάζοντας τα έως τότε δεδομένα στη διπλωματική σκακιέρα έκανε λόγο για «Μεθόδευση της Δύσης για συνεννόηση με τη Ρωσία έναντι της Κίνας» (Γ. Κακλίκης/Πρώτο, 16/2).
«Βρισκόμαστε σε έναν δρόμο, ο οποίος δεν οδηγούσε εξαρχής σε σύγκρουση των δυο πλευρών, αλλά είναι μια μεθόδευση από τη Δύση και κυρίως από την πλευρά της Ουάσιγκτον– μετά τα “σύννεφα” που μαζεύτηκαν και προμήνυαν μια “καταιγίδα”- να υπάρξουν ορισμένες προσεγγίσεις των δυο πλευρών. Δηλαδή, η Δύση και η Ρωσία να έρθουν τελικά σε μια φάση συνεννόησης, ώστε – χωρίς να γίνει συνασπισμός μεταξύ τους- να είναι σε ένα ιδεατό δυτικό στρατόπεδο και οι δυο, έναντι της απειλής της Κίνας, την οποία εμφανίζει πλέον η Ουάσιγκτον ως πρωταρχικό της στόχο», υπογράμμιζε ο Έλληνας διπλωμάτης. Και όπως επισήμανε, «οι νέες χώρες της Ευρώπης δεν θέλουν ούτε να ακούσουν για προσέγγιση με τη Ρωσία και έτσι δημιουργούνται διάφοροι κύκλοι, τομείς συμφερόντων και διαθέσεων έναντι της Μόσχας».
Ε. Βενέτης: Στον Ρουβίκωνα της Ουκρανίας αντιπαρατίθενται η Νέα Τάξη Πραγμάτων και ο ρωσικός αναθεωρητισμός του Πούτιν
Η πολύμηνη αμερικανο-ρωσική κρίση στην Ουκρανία έχει πολλά στάδια και μορφές ασύμμετρης και κανονική ισχύος, στο πλαίσιο της αντιπαράθεσης Ανατολής-Δύσης στην Ανατολική Ευρώπη. Σε αυτά συμπεριλαμβάνεται η προσφυγική κρίση στα σύνορα Λευκορωσίας-Πολωνίας, το ενεργειακό καταχείμωνο της Ευρώπης, η απειλή στρατιωτικής εμπλοκής στην Ουκρανία, δήλωσε στην ΕΡΤ ο Δρ. Ευάγγελος Βενέτης. Με το άρθρο του (Ανάλυση – Κρίση στην Ουκρανία: Προς νέα Γιάλτα… (ertnews.gr, 17/2) ο ειδικός σε θέματα Ισλάμ και Μέσης Ανατολής ανέφερε ότι «στον Ρουβίκωνα της Ουκρανίας αντιπαρατίθενται η Νέα Τάξη Πραγμάτων κι ο ρωσικός αναθεωρητισμός του Πούτιν, ο οποίος επιθυμεί να επιστρέψει στο status quo ante του 2007 στην Ουκρανία και κυρίως του 1990 παγκοσμίως.
Διαβλέποντας τα όσα άσχημα θα ζούσε εκ νέου η Ευρώπη ο κ. Βενέτης τόνιζε στις 17 Φεβρουαρίου: «Ο Πούτιν ανέπτυξε τον στρατό του στα ουκρανικά σύνορα για να μην ενταχθεί η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ. Δεν θα αποσύρει τον στρατό του εάν δεν πάρει αυτό που θέλει: την στρατηγική υποχώρηση των ΗΠΑ από την Ουκρανία και την Αν. Ευρώπη. Θέλει να επαναφέρει την Ουκρανία πολιτικά στην σφαίρα επιρροής της, αίροντας το αμερικανικό βελούδινο πραξικόπημα κατά το Ρωσόφιλου Γιανουκόβιτς το 2007».
Κ. Φίλης: Επιθυμία του Πούτιν να διορθώσει την Ιστορία
Ο αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας, Κωνσταντίνος Φίλης, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα, δύο ημέρες πριν την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, έλεγε: Ο Πούτιν επιθυμεί να διορθώσει το λάθος του Λένιν ανοίγοντας το κουτί της Πανδώρας (Κ. Φίλης /Πρώτο, 22/2). Ούτε ο ίδιος ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων δεν μπορούσε να αποδεχθεί ότι ο Ρώσος πρόεδρος θα έκανε το αδιανόητο: να ξεκινήσει έναν πόλεμο στην Ευρώπη λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «εκτός εάν έχει χάσει τα λογικά του ο Πούτιν δεν θα πάει παραπέρα».
Κ. Υφαντής: Ο Πούτιν αδιαφορεί για τις κυρώσεις
Ένα εικοσιτετράωρο πριν από την έναρξη της ρωσικής στρατιωτικής επίθεσης στα εδάφη της Ουκρανίας ο πολιτικός επιστήμονας Κώστας Υφαντής, ανέλυσε στην ΕΡΤ ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν αδιαφορεί για τις κυρώσεις καθώς θέλει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, τον έλεγχό της.
«Η Ρωσία θέλει να επαναδιαπραγματευτεί την γεωπολιτική πραγματικότητα – Στόχος ο έλεγχος της Ουκρανίας (Κ. Υφαντής, 23/2) ανέφερε στην ΕΡΤ, επισημαίνοντας ότι ο Ρώσος πρόεδρος με τις ενέργειες του έχει καταφέρει να ενσταλάξει μεταξύ των Ουκρανών ένα ισχυρό εθνικιστικό και αντιρωσικό συναίσθημα.
Μιλώντας στην εκπομπή «Από τις Έξι» ο καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πάντειο εξέφρασε την άποψη ότι ο Πούτιν επιθυμεί ένα φιλορωσικό καθεστώς στο Κίεβο, «το οποίο θα προσαρμόζεται απολύτως στα συμφέροντα και τις απαιτήσεις της Μόσχας».
CNN: Tι ζητάει ο Πούτιν – Η εξήγηση της σύγκρουσης
Ξημερώματα Πέμπτης, 24 Φεβρουαρίου. Μετά από μήνες συσσώρευσης στρατιωτικών δυνάμεων και έντασης στα ανατολικά σύνορα της Ουκρανίας, η Ρωσία εισέβαλε στη γείτονα χώρα, απειλώντας να αποσταθεροποιήσει την Ευρώπη και να προκαλέσει τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τo αμερικανικό ειδησεογραφικό δίκτυο με άρθρο του στο Διαδίκτυο, με τίτλο «Τι ζητάει ο Πούτιν στην Ουκρανία; – Η εξήγηση της σύγκρουσης» (CNN, 24/2) αναλύει το χρονικό που οδήγησε στην ρωσική εισβολή.
Θ. Τσίκας: Ο Πούτιν διατείνεται ότι δεν υπάρχει ουκρανικός λαός
«Οι δραματικές εξελίξεις με την ρωσική στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία, αποδεικνύουν ότι ο βασικός στόχος του αυταρχικού καθεστώτoς Πούτιν δεν είναι η μη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Ο Πούτιν προσπαθεί να ανατρέψει τις ευρωπαϊκές Συνθήκες για την Ασφάλεια της ηπείρου μας, που αποφασίστηκαν μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου», αναλύει σε άρθρο με τίτλο «Στόχος του Πούτιν, η ανατροπή των Συμφωνιών για την ασφάλεια στην Ευρώπη (ertnews, 24/2) ο Θόδωρος Τσίκας.
Σύμφωνα με το διεθνολόγο, ο Ρώσος πρόεδρος αποσκοπεί να κατοχυρώσει ότι οι γειτονικές προς την Ρωσία χώρες θα είναι κράτη «περιορισμένης κυριαρχίας». Να μπορεί, δηλαδή, η Ρωσία να καθορίζει την εξωτερική συμπεριφορά τους, ίσως και το εσωτερικό πολιτικό καθεστώς τους ώστε αυτό να είναι φιλικό προς την Ρωσία.
Α. Διαμαντοπούλου: Μπαίνουμε σε διαδικασία Β’ Παγκοσμίου Ψυχρού Πολέμου
Mε τη φράση «ζητείται ο Τσώρτσιλ του 21ου αιώνα», η Άννα Διαμαντοπούλου, πρόεδρος της Επιτροπής της ΕΕ σχολίασε το έλλειμμα ισχυρής πολιτικής ηγεσίας στην Ευρώπη. Μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στους Θάνο Σιαφάκα και Αλφόνσο Βιτάλη η πρώην επίτροπος στην Κομισιόν ανέφερε χαρακτηριστικά: Μπαίνουμε σε διαδικασία Β’ Παγκοσμίου Ψυχρού Πολέμου – Ζητείται ο Τσώρτσιλ του 21ου αιώνα (Πρώτο, 25/2).
«Υπάρχει σήμερα έστω και μια χώρα που θα δεχόταν να μπει ένα τάγμα ή ένας λόχος σε στρατιωτική δράση για να υποστηρίξει την Ουκρανία; Καμία. Έχουν αλλάξει τα δεδομένα, έχει αλλάξει το αίσθημα της υποστήριξης και της υπεράσπισης με στρατιωτικά μέσα. Έχουμε περάσει πολλές δεκαετίες ειρήνης, ευημερίας και χαλάρωσης», επισήμανε στο Πρώτο Πρόγραμμα η πρώην υπουργός.
Τime: Πώς ο Πούτιν γκρέμισε τα όνειρα της Ευρώπης
«Είναι η μεγαλύτερη κρίση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην καρδιά της Ευρώπης και θα έχει τεράστιες συνέπειες», δήλωσε στο TIME ο πρώην πρόεδρος της Μογγολίας, Tsakhiagiin Elbegdorj. Η δημοσιογράφος της ΕΡΤ, Έυη Τσιριγωτάκη γράφει στο άρθρο της «Πώς η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία θα μπορούσε να αλλάξει για πάντα την παγκόσμια τάξη» (E. Tσιριγωτάκη, 25/2) για τις πρώτες αντιδράσεις του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, που αποκάλεσε την ρωσική στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία ως την πιο θλιβερή στιγμή της θητείας του. Παράλληλα, παρουσιάζει την ανάλυση του περιοδικού ΤΙΜΕ, το οποίο αποδίδει μερική ευθύνη και στην ύβρη των ΗΠΑ, οι οποίες ποτέ δεν ενίσχυσαν τους διεθνείς θεσμούς στα χρόνια που ήταν η μόνη κυρίαρχη δύναμη.
Σε ένα άλλο άρθρο, με τίτλο: «Ο Πούτιν δεν ζητά εκδίκηση μόνο από την Ουκρανία αλλά και από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους» (Τime, 25/2) το αμερικανικό περιοδικό αναλύει το διάγγελμα του Ρώσου προέδρου. Ο Ρώσος ηγέτης εστίασε στις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, τοποθετώντας τους στο επίκεντρο του τηλεοπτικού του διαγγέλματος που έδωσε το σύνθημα για τη νυχτερινή εισβολή στην Ουκρανία. Ήταν η Δύση, είπε, δημιούργησε τις «θεμελιώδεις απειλές» για τη Ρωσία γεγονός που τον παρακίνησε να επιτεθεί στην Ουκρανία, και είναι η Δύση, είπε, που η Ρωσία θα επιδιώξει να ταπεινώσει στον πόλεμο που ακολούθησε.
Ο Πούτιν λέει ότι θα «αποναζιστοποιήσει» την Ουκρανία
Η Miriam Berger στην ανάλυσή της με τίτλο «Ο Πούτιν λέει ότι θα «αποναζιστοποιήσει» την Ουκρανία – Η ιστορία πίσω από αυτόν τον ισχυρισμό (Washigton Post, 25/2) εστιάζει στην τοποθέτηση του Πούτιν ότι ένας από τους στόχους της επίθεσης ήταν να «αποναζιστοποιήσει» τη χώρα. Μια μακροχρόνια προσπάθεια του Πούτιν να απονομιμοποιήσει τον ουκρανικό εθνικισμό (το πλέον γνωστό είναι το Τάγμα Αζόφ, μια νεοναζιστική μονάδα του ουκρανικού στρατού) και να «πουλήσει» την στρατιωτική επιχείρηση στη γειτονική χώρα, στο εκλογικό του σώμα στο εσωτερικό.
Η ρητορική γύρω από την καταπολέμηση του φασισμού έχει βαθιά απήχηση στη Ρωσία, η οποία έκανε τεράστιες θυσίες πολεμώντας τη ναζιστική Γερμανία στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι επικριτές του Πούτιν του προσάπτουν ότι εκμεταλλεύεται το τραύμα του πολέμου και διαστρεβλώνει την ιστορία για τα δικά του συμφέροντα.
Σ. Σέρμπος: Γεωπολιτικό το θέμα για τους Ρώσους
«Αφήστε τα εδάφη. Το θέμα είναι το γεωπολιτικό, που αφορά στην επόμενη ημέρα στη Μαύρη Θάλασσα», δήλωνε στις 26 Φεβρουαρίου στην ΕΡΤ και στην εκπομπή «ΕΡΤ Σαββατοκύριακο», o Σωτήρης Σέρμπος, Έλληνας καθηγητής διεθνούς Πολιτικής. «Γεωπολιτικό το θέμα για τους Ρώσους – Δεν ενδιαφέρονται για προσάρτηση εδαφών (Σ. Σέρμπος, 26/2), λέγοντας χαρακτηριστικά: «Υπάρχει η αλαζονεία αλλά υπάρχει και η αυτοκρατορική ύβρις» σχολιάζοντας ταυτόχρονα σκωπτικά ότι «πολλές φορές μπορεί να δαγκώσεις περισσότερα από όσα μπορείς να μασήσεις».
Τρ. Καραντράντος στο ertnews.gr: Ποια είναι η ευθύνη της Δύσης
Ο Δρ. Ευρωπαϊκής ασφάλειας και νέων απειλών και Ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ. Τριαντάφυλλος Καραντράντος με το άρθρο του στο ertnews, «η Εισβολή στην Ουκρανία και η Ευθύνη της Δύσης (Tρ. Καραντράντος, ertnews, 27/2) εξηγεί πώς η στρατιωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία γύρισε την Ευρώπη και τον κόσμο στην εποχή πριν το 1945, όταν και δημιουργήθηκε το παγκόσμιο συλλογικό σύστημα ασφάλειας με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών στο κέντρο του.
Όπως αναφέρει, «το επιχείρημα περί ευθύνης της Δύσης για την στρατιωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει άμεση σχέση με το πώς βλέπουμε τον κόσμο. Εάν θεωρούμε πως ο κόσμος είναι μόνο υπόγεια συμφέροντα και παρεμβάσεις της Δύσης, τότε αναγνωρίζουμε ευθύνη και δικαίωμα άμυνας στη Ρωσία. Εάν θεωρούμε πως τα κράτη και οι πολίτες έχουν το δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής στο πως θα αναζητήσουν τις συμμαχίες τους και θα εκλέξουν τις κυβερνήσεις τους δεν μπορούμε να δούμε τίποτε άλλο παρά μία απρόκλητη εισβολή εναντίον ενός κυρίαρχου κράτους.
Η Δύση έχει σίγουρα μία άλλη μορφή ευθύνης. Ευθύνη που δεν έχει ακόμη καταλήξει στον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπίζει τους αυταρχικούς ηγέτες που απειλούν τη δημοκρατία, την ελευθερία και τελικά την εθνική κυριαρχία των κρατών. Από το 2014 και την πρώτη υβριδική επίθεση στην Ουκρανία το ΝΑΤΟ (Βορειοατλαντική Συμμαχία) και η Ε.Ε. ψάχνουν την κατάλληλη απάντηση για την απειλή της Ρωσίας του Πούτιν. Η στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία πρέπει να οδηγήσει σε μία σημαντική αλλαγή στο παγκόσμιο σύστημα ασφάλειας, αλλά και στον τρόπο που η Δύση θα αντιμετωπίσει τους αυταρχικούς και αναθεωρητικούς ηγέτες».
Η μεγαλύτερη κρίση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
«Βρισκόμαστε στη μεγαλύτερη κρίση που γνωρίσαμε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ποτέ δεν πιστεύαμε ότι θα ξανασυμβεί στην ευρωπαϊκή ήπειρο μία ωμή παραβίαση της εδαφικής κυριαρχίας ενός ανεξάρτητου κράτους», δήλωσε στην εκπομπή «Συνδέσεις» ο Kώστας Αρβανιτόπουλος. Με τη φράση «Βρισκόμαστε στη μεγαλύτερη κρίση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο» (Κ. Αρβανιτόπουλος, 28/2) ο πολιτικός επιστήμονας εξήγησε στην ότι «μιλάμε για μια βαριά κρίση που δεν αφορά μόνο την Ουκρανία, η οποία είναι ένα πιόνι στην σκακιέρα του Πούτιν».
Ρωσία-Γερμανία: Η μεγάλη διαρραγή
O ανταποκριτής της ΕΡΤ στο Βερολίνο Γιώργος Παππάς και Προέδρος της Ένωσης Ξένων Ανταποκριτών στη Γερμανία αναλύει τη «μεγάλη διαρραγή στις σχέσεις Ρωσίας Γερμανίας (ertnews,28/2). Το κατά πόσον αυτή η εξέλιξη οδηγεί έως και σε μόνιμη διαρραγή των ενισχυμένων δεσμών των δύο χωρών, το τι αυτό σημαίνει για τη Γερμανία, αλλά τελικά ποιες συνέπειες θα υπάρχουν και για την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν τα θέματα που εξετάστηκαν στην εκπομπή του Πολυδεύκη Παπαδόπουλου «Με το Πρώτο στην Ευρώπη και τον Κόσμο», με τη συμμετοχή του ανταποκριτή της ΕΡΤ.
Τ. Πατρίκιος: Η ιστορία επαναλαμβάνεται ως κωμωδία
Ο ποιητής και πεζογράφος Τίτος Πατρίκιος σχολίασε στην εκπομπή «Συνδέσεις» τις δραματικές εξελίξεις μετά την στρατιωτική επίθεση που εξαπέλυσε η Ρωσία εναντίον της Ουκρανίας, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη με άγνωστες συνέπειες για τόσο για τους Ουκρανούς, την Ευρώπη και ολόκληρο τον κόσμο, δηλώνοντας συγκλονισμένος με όσα φρικτά συμβαίνουν. «Η ιστορία επαναλαμβάνεται ως κωμωδία – Ο Πούτιν κάνει ότι θέλει και το επιβάλλει (Τ. Πατρίκιος, ertnews, 01/3) ανέφερε, ενώ σχολιάζοντας τη
τη στάση του Βλαντίμιρ Πούτιν είπε ότι «όπως ο Χίτλερ και ο Στάλιν, έτσι και ο Πούτιν έχοντας απόλυτη κυριαρχία έχει τη δυνατότητα να δημιουργεί ανεξέλεγκτα όποιον πόλεμο θέλει».
Α. Δοξιάδης: 70 χρόνια είχε να γίνει διακρατικός πόλεμος στην Ευρώπη
Για την ηρωική αντίσταση των Ουκρανών, οι οποίοι διαψεύδουν όλες τις προβλέψεις στον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας μίλησε ο Απόστολος Δοξιάδης. Ο γνωστός συγγραφέας, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα και στην εκπομπή «Καθρέφτης» είπε χαρακτηριστικά: «70 χρόνια είχε να γίνει διακρατικός πόλεμος στην Ευρώπη – Ηρωική η αντίσταση των Ουκρανών (Α. Δοξιάδης, Πρώτο, 01/3).
Αναφερόμενος στον Βολόντιμιρ Ζελένσκι και τον απλό κόσμου στην Ουκρανία ο κ. Δοξιάδης ανέφερε: «Η ηρωική αντίσταση του ουκρανικού λαού κατέπληξε τους πάντες με το υπόδειγμα θάρρους, ήθους και ηγεσίας που έδωσαν όλοι και ο πρόεδρός τους. Δεν έχουμε δει τελευταία χρόνια πολιτικό που να εμπνέει έτσι διεθνώς, με το ηθικό του παράδειγμα, με το θάρρος του. Ο άνθρωπος αυτός ξέρουμε καλά ότι μετράει μέρες ζωής μάλλον και το ξέρει καλά και ο ίδιος. Είπε στους ευρωπαίους ηγέτες όταν μίλησε με τηλεσύνδεση στη Σύνοδο Κορυφής, ότι “είναι μάλλον η τελευταία φορά που με βλέπετε ζωντανό”. Αν μπουν οι Ρώσοι στο Κίεβο, που είναι πάρα πολύ πιθανό αν και ευχόμαστε να μη γίνει, ή θα τον σκοτώσουν, ή θα τον φυλακίσουν. Αυτός ο ηρωικός άνθρωπος που βγάζει τον ηρωισμό του με μια απλότητα και μια καθημερινότητα, εμπνέει όλους μας και αυτό είναι κάτι που στην Ευρώπη το είχαμε ξεχάσει ως ψυχική διαδικασία. Είχαμε ξεχάσει ότι μπορεί κάτι να μας εμπνέει και να μας δίνει έναν ηρωικό μύθο όχι στα παραμύθια, όχι στη ρητορική, όχι σε ακραίες εθνικιστικές κορώνες, αλλά στην ανθρώπινη πράξη, και αυτό είναι που αλλάζει τα πράγματα. Βλέπετε πως αλλάζουν από ώρα σε ώρα».
Kαι όπως ανέφερε, «εδώ έχουμε όχι απλά διακρατικό πόλεμο, αλλά για πρώτη φορά έναν κατακτητικό πόλεμο, ύστερα από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Από το 1939, σήμερα, το 2022, είναι η πρώτη φορά που 2 χώρες οι οποίες είχαν εμπλακεί στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, επιτίθεται η μια για να κατακτήσει την άλλη, και όχι βέβαια για να την απελευθερώσει όπως υποστηρίζει ψευδώς η Ρωσική προπαγάνδα».