H μια όψη της χώρας ήταν οι “γιαγιάδες της Λέσβου” το 2015, η άλλη το 2020 ο “Έλληνας πατριώτης” που κλώτσαγε το σκάφος με την έγκυο κοπέλα να μην δέσει στο λιμάνι του νησιού διότι “δεν σε γκαστρώσαμε εμείς”.
Του Δημήτρη Χριστόπουλου
Η αιχμή του εκφασισμού των ευρωπαϊκών κοινωνιών σήμερα είναι οι αντιμεταναστευτικές πολιτικές. Όπως στο μεσοπόλεμο, ο κατεξοχήν εχθρός ήταν ο Εβραίος και ο κομμουνιστής για το ναζισμό και τον φασισμό, σήμερα για τους πολιτικούς τους επιγόνους είναι ο μετανάστης και ο πρόσφυγας.
Απέναντι στην πρόσληψη του μετανάστη ως πολέμιο θα κριθεί η δύναμη των ηθικών και πολιτικών φραγμών που θα μπορέσουμε να ορθώσουμε σαν κοινωνία στην απειλή της Άκρας Δεξιάς.
Αν απολογούμαστε για όσο ίχνος ανθρωπιάς μας έχει απομείνει, θεωρώντας το θέμα “αντιδημοφιλές”, τότε σκάβουμε το λάκκο μας πριν τον αντίπαλο. Διότι απλώς τον δικαιώνουμε.
Η μόνη λύση είναι η συγκρότηση ενός συνεκτικού λόγου ευθύνης: η μετανάστευση δεν θα φύγει επειδή σε κάποιους απλώς δεν αρέσει. Η δύναμη των μεταναστευτικών ροών είναι τεράστια. Οι μετακινήσεις πληθυσμών σχηματίζουν και μετασχηματίζουν κοινωνίες.
Μόνη λοιπόν βιώσιμη και ανθρώπινη προοπτική είναι η συμπερίληψη όσων ανθρώπων θέλουνε να μείνουν εδώ στην κοινωνία μας.
Λέω “ευθύνη” και όχι άλλη λέξη. Μη συμπερίληψη σημαίνει κοινωνικός αποκλεισμός. Σημαίνει φτώχια, αρρώστια, πείνα και αμορφωσιά. Σημαίνει απειλη για μια ούτως ή άλλως δοκιμαζόμενη κοινωνική συνοχή σήμερα.
Οι αντιμεταναστευτικές πολιτικές δεν δοκιμάζουν μόνο τους ηθικούς φραγμούς απέναντι στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Δοκιμάζουν και την αντοχή μας απέναντι στη διάλυση της κοινωνικής συνοχής.
Ο αντίπαλος όλων των παραπάνω δεν είναι οι μετανάστες, αλλά οι φασίστες και οι απολογητές των πολιτικών τους. Δεν είναι μόνο ο “λόγος του μίσους” από το άκρο το πρόβλημα. Το κυρίως πρόβλημα είναι η απολογία του μίσους από το “μη άκρο”, το κέντρο, ας πούμε.
Η ανθρωπότητα δεν έχει ποτέ υποφέρει από μετανάστες και πρόσφυγες. Από φασίστες έχει υποφέρει.
Γι’αυτό σήμερα τιμούμε τη μνήμη της Αιμιλίας Καμβύση, της τελευταίας “γιαγιάς της Λέσβου” που μας άφησε.
Διότι έστειλε έμπρακτα αυτό το ανθρώπινο μήνυμα. Το μόνο ανθρώπινο μήνυμα.
Υπάρχει κι αυτή η Ελλάδα.
Όχι τόσο μακρυά μας αν το σκεφτεί κανείς με ελπίδα.
Πρώτη δημοσίευση στο Facebook