NewsEdit Το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι μια επικείμενη τραπεζική κρίση αυτή τη στιγμή, αλλά ήταν και παραμένει το πρόβλημα του παραγωγικού της ελλείμματος, είναι η άποψη που εξέφρασε μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Το GPS της Επικαιρότητας» με τον Θάνο Σιαφάκα, η Λούκα Κατσέλη, Ομότιμη καθηγήτρια Οικονομικών του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην υπουργός.
« Όταν έχουμε ρυθμούς μεγέθυνσης όπως το 2022, που ήταν ικανοποιητικοί και αυτό “χτυπάει” αμέσως στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και στέλνει ένα μήνυμα στις αγορές ότι δεν έχεις ανταγωνιστική παραγωγική βάση, δηλαδή οι επενδύσεις που κάνεις δεν είναι αρκετές για να σου διευρύνουν τις εξαγωγές σου και να σου μειώσουν τις εισαγωγές σου, γρήγορα ή αργά, μπορεί ένας διαχειριστής κεφαλαίου διεθνώς, όπως έγινε το 2009 και 2010, να ποντάρει ότι δεν θα μπορέσεις στο μέλλον να αποπληρώσεις τα χρέη σου. Αν αυτό συνδυαστεί με μια αύξηση του ιδιωτικού χρέους, όπως γίνεται και τώρα, ελλοχεύει αυτός ο κίνδυνος, δηλαδή να ξαναγίνουμε ευάλωτοι στις ορέξεις των αγορών» εξήγησε η κ. Κατσέλη.
Ως εκ τούτου, διαχρονική θέση της κ. Κατσέλη, είναι ότι βασικό στοίχημα της Ελλάδας είναι η διεύρυνση της παραγωγικής βάσης και όχι οι υψηλοί ρυθμοί μεγέθυνσης του εισοδήματος, όταν αυτοί χτυπάνε στο εμπορικό ισοζύγιο.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα, έτσι όπως έχει δομηθεί τις τελευταίες δεκαετίες, είναι επιρρεπές σε κρίσεις. Υπάρχει έντονη κινητικότητα κεφαλαίων, υπάρχει μια αβεβαιότητα και υπάρχει χαλάρωση της εποπτείας, ιδιαίτερα στην Αμερική και ιδιαίτερα στις μικρές τράπεζες, με αποτέλεσμα να έχουμε όλη αυτή την αναταραχή» ανέφερε η κ. Κατσέλη, σημειώνοντας ότι στην Ευρώπη είναι διαφορετικό το εποπτικό πλαίσιο σε σχέση με των ΗΠΑ.
«Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ως απόρροια της κρίσης της δεκαετίας και μετά από την εμπειρία της Ελλάδας, της Ιταλίας και ούτω καθεξής, έχει αυστηροποιήσει πολύ τους εποπτικούς κανόνες, με αποτέλεσμα οι μεγαλύτερες και συστημικές τράπεζες στην Ευρώπη να είναι και κεφαλαιακά οχυρωμένες και να έχουν τη ρευστότητα που απαιτείται και να υπάρχει μια Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που παρεμβαίνει στις αγορές. Άρα δεν βλέπω, εκτός αν γίνει κρίση πανικού που αυτό πάντοτε υπάρχει στη διεθνή οικονομία να υπάρχουν παράμετροι που να μας οδηγούν ότι θα υπάρχει μια κρίση στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Δεν το βλέπω μπροστά. Νομίζω ότι οι τράπεζες, ιδιαίτερα οι συστημικές τράπεζες, είναι ασφαλείς» προσέθεσε η κ. Κατσέλη.
Ωστόσο πάντοτε ελλοχεύει ο κίνδυνος της κρίσης πανικού, τόνισε. «Εάν μέσα στην εποχή που ζούμε, της διακίνησης πληροφοριών, του πανικού, της διασποράς κινδύνων, πάντοτε μπορεί, ιδιαίτερα κάποιοι διαχειριστές κεφαλαίων να οργανώσουν μία κερδοσκοπική επίθεση με τον έναν ή τον δεύτερο στόχο και εκεί πέρα τα πάντα μπορούν να συμβούν. Γι’ αυτό πρέπει οι χώρες να προστατεύουν τον εαυτό τους ώστε να μη γίνουν ευάλωτοι σε τέτοιους στόχους» ανέφερε.
https://www.ert.gr/webtv/live-uni/vod/dt-uni-audio-mp3.php?f=proto/21-03-23-katseli.mp3&bgimg=https://www.ert.gr/themata/photos/2021/RADIO-prwto.jpg
Όσο αφορά στην απόφαση της ΕΚΤ να αυξήσει τα επιτόκια, η κ. Κατσέλη, κατανοώντας γιατί ενήργησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με αυτό τον τρόπο, ωστόσο, εξέφρασε την διαφωνία της, η οποία έγκειται στο γεγονός ότι ο πληθωρισμός δεν οφείλεται σε αυξημένη ζήτηση, αλλά στο αυξημένο κόστος.
«Η ΕΚΤ έπρεπε να διαλέξει μεταξύ δύο στόχων. Από τη μία μεριά, να στείλει ένα μήνυμα στις αγορές ότι δεν φοβάται ότι θα υπάρχει κρίση στο τραπεζικό σύστημα, άρα εξακολουθώ την πολιτική που είχα προαναγγείλει, έχοντας ως στόχο τον πληθωρισμό και από την άλλη μεριά, έλεγε πώς θα προφυλάξω τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα με το να μην αυξήσω τα επιτόκια έτσι ώστε να μην προκαλέσω μεγαλύτερο κίνδυνο αστάθειας. Άρα είχε να διαλέξει ανάμεσα στους δύο στόχους. Η δική μου άποψη ήταν ότι δεν έπρεπε να αυξηθούν τα επιτόκια για δύο λόγους. Πρώτον, διότι ειλικρινά πιστεύω ότι η αύξηση των επιτοκίων σήμερα δεν θα είναι αποτελεσματική στην καταπολέμηση του πληθωρισμού. Ο πληθωρισμός δεν είναι πληθωρισμός ζήτησης, δεν είναι δηλαδή ένας πληθωρισμός ο οποίος προκύπτει από την αύξηση της κατανάλωσης, των επενδύσεων. Η Ευρώπη και πολλές χώρες βρίσκονται αν όχι σε ύφεση, σε μία στασιμότητα οικονομική, επομένως, η αύξηση των επιτοκίων δεν είναι αναγκαία λόγω αύξησης της ζήτησης. Ο πληθωρισμός που έχουμε στην Ευρώπη είναι πληθωρισμός κόστους» ανέφερε χαρακτηριστικά η πρώην υπουργός.