Η κόρη του δικτάτορα με τα ακίνητα των 240 εκατ. δολαρίων

Ποια είναι η Γκουλνάρα Καρίμοβα, κόρη του Ουζμπέκου δικτάτορα Ισλάμ Καρίμοφ, που βρέθηκε ξαφνικά με αμύθητη περιουσία σε πολλές χώρες του κόσμου και τελικά… στη φυλακή

Η κόρη ενός δικτάτορα που παράλληλα ήταν ποπ σταρ και διπλωμάτης ξόδεψε 240 εκατομμύρια δολάρια σε ακίνητα από το Λονδίνο μέχρι το Χονγκ Κονγκ, σύμφωνα με έκθεση που προδημοσιεύει το BBC.

Η Γκουλνάρα Καρίμοβα χρησιμοποίησε βρετανικές εταιρείες για να αγοράσει σπίτια και ένα τζετ με κεφάλαια που αποκτήθηκαν μέσω δωροδοκίας και διαφθοράς, αναφέρει η μελέτη του Freedom For Eurasia.

Προσθέτει ότι λογιστικά γραφεία στο Λονδίνο και στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους ενήργησαν για τις βρετανικές εταιρείες που συμμετείχαν στις συμφωνίες.

Η ιστορία, όπως γράφει το BBC, εγείρει νέες αμφιβολίες σχετικά με τις προσπάθειες του Ηνωμένου Βασιλείου να αντιμετωπίσει τον παράνομο πλούτο.

Οι βρετανικές αρχές κατηγορούνται εδώ και καιρό ότι δεν κάνουν αρκετά για να εμποδίσουν εγκληματίες από το εξωτερικό να χρησιμοποιούν βρετανικές περιουσίες για ξέπλυμα χρήματος, λέει το ρεπορτάζ.

Η έκθεση αναφέρει ότι η ευκολία με την οποία η Καρίμοβα απέκτησε βρετανική περιουσία ήταν «ανησυχητική».

Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι όσοι ενεργούσαν για τις εταιρείες που συνδέονται μαζί της γνώριζαν ότι υπήρχε οποιαδήποτε σχέση μαζί της ούτε γνώριζαν ότι η πηγή των κεφαλαίων θα μπορούσε να είναι ύποπτη. Κανείς που παρείχε τις υπηρεσίες αυτές στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχει ερευνηθεί ή του έχει επιβληθεί πρόστιμο, λέει το BBC.

Για ένα διάστημα, η Γκουλνάρα Καρίμοβα ήταν υποψήφια διάδοχος τον πατέρα της, Ισλάμ Καρίμοφ, ο οποίος κυβέρνησε το Ουζμπεκιστάν ως πρόεδρος του κράτους της κεντρικής Ασίας από το 1989 έως τον θάνατό του το 2016. Εμφανίστηκε σε ποπ βίντεο με το καλλιτεχνικό όνομα Googoosha, διηύθυνε εταιρεία κοσμημάτων και διετέλεσε πρέσβειρα στην Ισπανία.

Στη συνέχεια, όμως, το 2014, εξαφανίστηκε από τη δημοσιότητα. Αργότερα προέκυψε ότι είχε συλληφθεί για κατηγορίες διαφθοράς όταν ο πατέρας της ήταν ακόμα στην εξουσία και καταδικάστηκε τον Δεκέμβριο του 2017. Το 2019 οδηγήθηκε στη φυλακή για παραβίαση των όρων τού κατ’ οίκον περιορισμού της, όπως αναφέρει το BBC.

Οι εισαγγελείς την κατηγόρησαν ότι συμμετείχε σε εγκληματική ομάδα που ήλεγχε περιουσιακά στοιχεία άνω του 1 δισ. δολαρίων σε 12 χώρες, μεταξύ των οποίων το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ρωσία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. «Η υπόθεση “Καρίμοβα” είναι μία από τις μεγαλύτερες υποθέσεις δωροδοκίας και διαφθοράς όλων των εποχών», λέει στο βρετανικό δίκτυο ο Τομ Μέιν, ένας από τους ερευνητές της έκθεσης του Freedom For Eurasia και ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

Ωστόσο, η Καρίμοβα και οι συνεργάτες της είχαν ήδη πουλήσει κάποια από τα ακίνητα που φέρεται να απέκτησαν με ύποπτα κεφάλαια.

Το Freedom For Eurasia ερεύνησε τα αρχεία ακινήτων και του κτηματολογίου για να εντοπίσει τουλάχιστον 14 ακίνητα που θεωρεί ότι αγοράστηκαν πριν από τη σύλληψή της, με φερόμενα ως ύποπτα κεφάλαια, σε διάφορες χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ελβετία, η Γαλλία, το Ντουμπάι και το Χονγκ Κονγκ.

Η έκθεση που θα δημοσιευθεί την Τρίτη 14 Μαρτίου, με τίτλο «Ποιος διευκόλυνε στην Ουζμπέκα πριγκίπισσα;», επικεντρώνεται, όπως λέει το BBC, σε πέντε ακίνητα που αγοράστηκαν στο Λονδίνο και γύρω από αυτό, τα οποία σήμερα εκτιμάται ότι αξίζουν περίπου 50 εκατομμύρια λίρες – συμπεριλαμβανομένων τριών διαμερισμάτων στην Μπελγρέιβια, δυτικά του Μπάκιγχαμ, ενός σπιτιού στο Μέιφεαρ και ενός αρχοντικού στο Σάρεϊ αξίας 18 εκατομμυρίων λιρών με ιδιωτική λίμνη.

Δύο από τα διαμερίσματα της Μπελγκρέιβια πωλήθηκαν το 2013 πριν από τη σύλληψη της Καρίμοβα. Το 2017, το σπίτι στο Μέιφεαρ, το αρχοντικό στο Σάρεϊ και ένα τρίτο διαμέρισμα στην Μπελγκρέιβια δεσμεύτηκαν από αρχές κατά της διαφθοράς.

Η έκθεση του Freedom For Eurasia κατονομάζει επίσης εταιρείες στο Λονδίνο και στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους, τις οποίες ισχυρίζεται ότι χρησιμοποίησε η Καρίμοβα ή συνεργάτες της για να μπορέσουν να επενδύσουν τα χρήματα για τα ακίνητα και το ιδιωτικό τζετ.

Ο φίλος της Καρίμοβα, Ρουστάμ Μαντουμάροφ, και άλλοι που τώρα φέρονται ως συνεργάτες της αναφέρονταν σε επίσημα έγγραφα ως «πραγματικοί δικαιούχοι» –νομικός όρος για το πρόσωπο που έχει τελικά τον έλεγχο– εταιρειών με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, το Γιβραλτάρ και τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους. Η έκθεση όμως αναφέρει ότι ήταν απλώς πληρεξούσιοι της Καρίμοβα, η οποία χρησιμοποίησε τις εταιρείες για να ξεπλύνει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια.

Οι λογιστικές υπηρεσίες για δύο εταιρείες του Ηνωμένου Βασιλείου που συνδέονται με την Καρίμοβα –Panally Ltd και Odenton Management Ltd– παρασχέθηκαν από την SH Landes LLP, μια εταιρεία που προηγουμένως βρισκόταν στη New Oxford Street στο Λονδίνο, αναφέρει το BBC.

Στα τέλη Ιουλίου 2010, η SH Landes προσπάθησε να καταχωρίσει ή να αποκτήσει άλλη μία εταιρεία. Στόχος ήταν η αγορά ενός ιδιωτικού τζετ για περίπου 40 εκατ. δολάρια, με τον Μαντουμάροφ να κατονομάζεται ως ο πραγματικός δικαιούχος. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με την έκθεση, η Καρίμοβα βρισκόταν πραγματικά πίσω από την αγορά.

Οταν ρωτήθηκε τότε για την πηγή των κεφαλαίων του Μαντουμάροφ, η SH Landes απάντησε: «Πιστεύουμε ότι το ερώτημα για την προσωπική του περιουσία δεν είναι σχετικό εν προκειμένω». Αυτό έγινε προφανώς επειδή τα χρήματα για την αγορά του τζετ δεν δόθηκαν από τα προσωπικά του κεφάλαια του Μαντουμάροφ.

Η εταιρεία με έδρα το Λονδίνο δήλωσε αργότερα ότι ο πλούτος του Μαντουμάροφ προερχόταν εν μέρει από εταιρεία κινητής τηλεφωνίας με έδρα το Ουζμπεκιστάν, την Uzdonrobita. Είχαν ήδη εγερθεί ερωτήματα σχετικά με τις πιθανές σχέσεις της εταιρείας με την Καρίμοβα. Ηδη από το 2004, ένα άρθρο των Moscow Times είχε ισχυριστεί ότι η Καρίμοβα απέσπασε περίπου 20 εκατομμύρια δολάρια από την Uzdunrobita χρησιμοποιώντας πλαστά τιμολόγια. Ενας πρώην σύμβουλος είχε επίσης κατηγορήσει την Καρίμοβα για «εκβιασμό».

Επειδή επρόκειτο για μια συναλλαγή υψηλής αξίας που συνδεόταν με το Ουζμπεκιστάν, κράτος υψηλού ρίσκου, η έκθεση υποστηρίζει ότι η SH Landes θα έπρεπε να είχε ενεργήσει με «ιδιαίτερη επιμέλεια» – δηλαδή, ενδελεχείς ελέγχους ιστορικού για να διασφαλιστεί ότι η πηγή των κεφαλαίων ήταν νόμιμη και δεν προερχόταν από εγκληματική δραστηριότητα.

Η SH Landes υπέβαλε επίσης τις οικονομικές καταστάσεις του 2012 για την Panally Ltd. Η έκθεση αναφέρει ότι τον Σεπτέμβριο του 2013 υπογράφηκαν από στενό συνεργάτη της Καρίμοβα, ονόματι Γκαγιάν Αβακιάν, ηλικίας –τότε– 30 ετών.

Το προηγούμενο έτος, το BBC είχε δημοσιεύσει ισχυρισμούς ότι ο Αβακιάν ήταν ο εγγεγραμμένος πραγματικός δικαιούχος της Takilant, μιας εταιρείας εγγεγραμμένης στο Γιβραλτάρ που βρίσκεται στο επίκεντρο «ενός υψηλού επιπέδου σκανδάλου απάτης και διαφθοράς πολλών εκατομμυρίων δολαρίων στο Ουζμπεκιστάν».

Σε δήλωσή του προς το BBC, ο επικεφαλής της λογιστικής εταιρείας δήλωσε: «Η SH Landes LLP δεν προσλήφθηκε ποτέ από την Γκουλνάρα Καρίμοβα. Η SH Landes LLP ενήργησε για λογαριασμό του Ρουστάμ Μαντουμάροφ. Η SH Landes LLP προβαίνει στη δέουσα επιμέλεια για όλους τους πελάτες της και οι σχετικές ρυθμιστικές αρχές ειδοποιήθηκαν και ενημερώθηκαν».

Ο Τομ Μέιν του Freedom For Eurasia δήλωσε ότι η προφανής ευκολία με την οποία η Καρίμοβα κατάφερε να αγοράσει τόσο πολλά ακίνητα στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν ανησυχητική.

«Χρειάστηκε να φτάσει το 2017 για να κάνουν κάτι οι αρχές – χρόνια αφότου άλλες χώρες είχαν ήδη παγώσει τραπεζικούς λογαριασμούς και ακίνητα που της ανήκαν», πρόσθεσε.

Πηγή: BBC