Ρεπορτάζ των New York Times εκθέτει πλήρως την ελληνική κυβέρνηση, με βίντεο και πλούσιο αποδεικτικό υλικό από επιχείρηση επαναπροώθησης του ελληνικού Λιμενικού σε 12 αιτούντες άσυλο από τη Σομαλία, μεταξύ των οποίων παιδιά και ένα βρέφος.
Το ρεπορτάζ, με τίτλο «Η ελληνική κυβέρνηση λέει πως δεν παρατά μετανάστες στη θάλασσα. Πιάστηκε στα πράσα», αφορά περιστατικό που συνέβη στις 11 Απριλίου 2023 στο νησί της Λέσβου. Οι δημοσιογράφοι των New York Times παρουσιάζουν βίντεο από ολόκληρη της διαδικασία της επαναπροώθησης, με τους 12 αιτούντες άσυλο πρώτα να αποβιβάζονται από λευκό βαν χωρίς διακριτικά, έπειτα να μεταφέρονται σε ταχύπλοο το οποίο τους οδηγεί σε σκάφος του ελληνικού Λιμενικού Σώματος. Στη συνέχεια το Λιμενικό τους οδηγεί στα ανοιχτά και τους παρατά εκεί, μέσα σε μία φουσκωτή σχεδία έκτακτης ανάγκης.
Πρόκειται για πρόσφυγες που είχαν φτάσει μία ημέρα πριν σε ελληνικό έδαφος και είχαν διανυκτερεύσει κρυμμένοι σε θάμνους, μέχρι που εντοπίστηκαν και συνελήφθηκαν από κουκουλοφόρους, όπως κατήγγειλαν αργότερα. Είχαν ξεκινήσει από την Σομαλία και τις περιοχές που ελέγχει η Αλ Σαμπάμπ, ισλαμιστική ένοπλη ομάδα που σχετίζεται με την Αλ Κάιντα.
Στο σημείο που τους έβγαλαν από το βαν, βρίσκεται μικρή ξύλινη προβλήτα όπου περιμένουν δύο άτομα με τα πρόσωπα καλυμένα, σε ένα φουσκωτό ταχύπλοο. Οδηγούν τους πρόσφυγες στο ταχύπλοο και ανοίγονται στη θάλασσα. Όπως γράφουν οι New York Times, για τον απλό παρατηρητή, από μακριά μοιάζουν σαν τουρίστες που απολαμβάνουν το Αιγαίο.
Τρία λεπτά αργότερα, το φουσκωτό προσεγγίζει το σκάφος 617 της Ελληνικής Ακτοφυλακής, που όπως σημειώνεται έχει πληρωθεί κυρίως από ευρωπαϊκά κονδύλια. Οι πρόσφυγες επιβιβάζονται στο σκάφος της Ακτοφυλακής και οδηγούνται στην πρύμη. Εκεί, τους επιτηρούν έξι άτομα χωρίς καλυμένα πρόσωπα που φαίνεται να φορούν την τυπική σκούρα μπλε στολή του πληρώματος.
Στη συνέχεια, το σκάφος της Ακτοφυλακής πλέει νότια προς την Τουρκία. Κοντά στα όρια των ελληνικών χωρικών υδάτων, επιβιβάζει τους πρόσφυγες σε φουσκωτή λέμβο χωρίς κινητήρα και φαίνεται να τους αφήνει πίσω, εγκαταλείποντάς τους στο έλεος των ρευμάτων, του ανέμου και των κυμάτων.
Περίπου μία ώρα μετά, δύο σκάφη της τουρκικής Ακτοφυλακής εντόπισαν και συνέλεξαν τους πρόσφυγες. Όπως σημειώνει το δημοσίευμα, η ελληνική πλευρά συνηθίζει να ειδοποιεί την άλλη πλευρά με fax.
Αργότερα, από την Τουρκία ανακοινώθηκε η διάσωση 12 ατόμων μετά από ελληνική επαναπροώθηση, απέναντι από την Λέσβο.
Οι New York Times επιβεβαίωσαν το βίντεο «κάνοντας ανάλυση καρέ-καρέ για να ταυτοποιήσουν τα άτομα στο βίντεο, να εντοπίσουν γεωγραφικά βασικά γεγονότα και να επιβεβαιώσουν την ώρα και την ημέρα χρησιμοποιώντας δεδομένα θαλάσσιας κυκλοφορίας, καθώς και μια ανάλυση της θέσης του ήλιου και των ορατών σκιών».
Κατάφεραν να βρουν και να μιλήσουν με 11 εκ των αιτούντων άσυλο, οι οποίοι βρίσκονται σε κέντρο κράτησης στη Σμύρνη, πολλοί εκ των οποίων φορούσαν ακόμα τα ίδια ρούχα με αυτά στο βίντεο.
«Δεν περιμέναμε να επιβιώσουμε εκείνη την ημέρα. Όταν μας έβαζαν στη φουσκωτή σχεδία, το έκαναν χωρίς κανένα έλεος», ήταν τα λόγια της 27χρονης Άντεν, μιας εκ των αιτούντων άσυλο.
Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ, η ελληνική κυβέρνηση αρνείται σταθερά πως παραβιάζει τα δικαιώματα προσφύγων και μεταναστών, όμως αντιμέτωπη με το ρεπορτάζ δεν απάντησε σε επανειλημμένες ερωτήσεις της εφημερίδας.
Οι δημοσιογράφοι σχολιάζουν μάλιστα, πως σε πρόσφατη ομιλία του στη Λέσβο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης «υπεραμύνθηκε των “σκληρών μα δίκαιων” μεταναστευτικών πολιτικών της κυβέρνησής του και καυχήθηκε για μια μείωση 90% στις αφίξεις “παράνομων μεταναστών”».
Τα βίντεο και πληροφορίες αποτελούν πιθανώς τα πιο καταδικαστικά για την Ελλάδα τεκμήρια για το πώς οι ελληνικές Αρχές παραβιάζουν την διεθνή νομοθεσία και τους κανόνες της ΕΕ για την διαδικασία αντιμετώπισης όσων ζητούν άσυλο δημοσιεύει σήμερα η αμερικανική εφημερίδα New York Times.
Σημειώνει παράλληλα ότι το Μαξίμου αρνήθηκε να σχολιάσει τις αποκαλύψεις και οι ελληνικές Αρχές αρνήθηκαν ακόμη και να τους παρουσιαστεί επισήμως το υλικό που καταγράφηκε.