ΧΑΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ Οι επιστήμονες πασχίζουν εδώ και καιρό να εξηγήσουν γιατί τα οστεώδη ψάρια είναι τόσο μικρά: Το βαρύτερο – το φεγγαρόψαρο – είναι μόλις 2,3 μετρικούς τόνους, αλλά τα χόνδρινα ψάρια όπως οι φαλαινοκαρχαρίες μπορούν να ζυγίζουν έως και 34 μετρικούς τόνους. Τώρα, μια νέα μελέτη ενός αρχαίου γίγαντα δείχνει ότι αυτή η σύγχρονη διαφορά είναι απλώς ένα εξελικτικό ατύχημα.
Τα οστεώδη ψάρια, τα οποία αποτελούν περίπου το 95% όλων των ειδών των ψαριών, ενδέχεται να περιορίζονται από τον μεταβολισμό τους σύμφωνα με ένα θεώρημα. Τα μεγαλύτερα ζώα γενικά πρέπει να αρκούνται με λιγότερο οξυγόνο ανά γραμμάριο οργανικού ιστού. Επειδή τα οστεώδη ψάρια φαίνεται να έχουν υψηλότερες μεταβολικές απαιτήσεις από τους καρχαρίες, μπορεί απλώς να είναι αδύνατο για αυτά να μεγαλώσουν πολύ περισσότερο από τα φεγγαρόψαρα.
Εδώ μπαίνει το φαινόμενο του Λιντσιχθύ. Το εξαφανισμένο ψάρι – που πιστεύεται ότι είναι το μεγαλύτερο που έχει καταγραφεί – ζούσε πριν από περίπου 165 εκατομμύρια χρόνια στην Ευρώπη και τη Νότια Αμερική. Έφτανε σε μεγέθη τουλάχιστον 16,5 μέτρων σε μήκος και μπορεί να ζύγιζε 45 μετρικούς τόνους, πράγμα που σημαίνει ότι ήταν μεγαλύτερο ακόμη και από τον σημερινό φαλαινοκαρχαρία.
Συνειδητοποιώντας ότι οι σύγχρονοι βιολόγοι είχαν αφήσει τα αρχαία ψάρια έξω από την εξίσωσή τους, επιστήμονες αποφάσισαν να υπολογίσουν τις μεταβολικές απαιτήσεις του Λιντσιχθύ. Χρησιμοποίησαν δεδομένα από ζωντανά οστεώδη ψάρια ως οδηγό και διαπίστωσαν ότι όχι μόνο θα μπορούσε να επιβιώσει, αλλά και να ευδοκιμήσει στην σήμερον ημέρα. Θεωρητικά, το γιγάντιο ψάρι μπορούσε να ταξιδεύει με ταχύτητες 17,8 χιλιομέτρων την ώρα, διατηρώντας παράλληλα τους οργανικούς ιστούς του επαρκώς οξυγονωμένους, αναφέρει άρθρο. Συγκριτικά, τα πιο γρήγορα ζωντανά ψάρια πιθανότατα δεν κολυμπούν ταχύτερα από 30 χιλιόμετρα την ώρα.
Είναι ακόμα μυστήριο γιατί δεν υπάρχουν γιγάντια οστεώδη ψάρια σήμερα, αλλά μεταβολικά μιλώντας δεν υπάρχει λόγος να μην υπάρχουν, καταλήγουν οι ερευνητές.
Μετάφραση από Science: Χάρης Παναγόπουλος (IkarosAsteras)