ΝΙΚΟΛ ΛΕΙΒΑΔΑΡΗ Στις εκλογές της 21ης Μαΐου κονταροχτυπήθηκαν η «σταθερότητα» και η «αλλαγή». Παραδόξως, η «αλλαγή» είχε πολλή μιζέρια και (ακόμη πιο) πολύ θόρυβο και η «σταθερότητα» είχε – επίπλαστη έστω – υπόσχεση ευημερίας και άφθονο χρήμα.
Της Νικόλ Λειβαδάρη
Στις εκλογές της 21ης Μαΐου κονταροχτυπήθηκαν επίσης δύο κόσμοι: Ο ένας ήταν ο κόσμος των social media και ο άλλος ήταν ο πραγματικός κόσμος. Στον κόσμο των social media η «αλλαγή» έδινε κάθε μέρα τον υπέρ πάντων ανένδοτο υπέρ των κατατρεγμένων και αδυνάτων, υπέρ του κράτους δικαίου, της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, της (υπαρκτής ή ανύπαρκτης) Μαρίας του Εβρου και κατά των «πάτσηδων», του φράχτη και των κοινωνικών αποκλεισμών.
Παραπλεύρως, μοιρολογούσε την Ελλάδα της φτώχειας και της ανέχειας, μοίραζε ποινές και ιστορικές ευθύνες σε όσους δεν έβλεπαν το φως της απλής αναλογικής και, όπου έβρισκε τα σκούρα, φώναζε «Μητσοτάκη γ@@@…».
Το σύνθημα ήταν ανοίκειο, οι στόχοι όμως ήταν ευγενείς και οι υποθέσεις δίκαιες. Μόνον που στον άλλον, τον πραγματικό κόσμο, υπήρχαν 1.800.000 ελεύθεροι επαγγελματίες και μικροί επιχειρηματίες που, με βάση τις φορολογικές τους δηλώσεις διαβιούν στα όρια της απόλυτης φτώχειας. Πάνω από το 50% δηλώνει ετήσιο εισόδημα έως 5.000 ευρώ και το 90% δηλώνει έως 10.000 ευρώ. Είχε επίσης 367 χιλιάδες αυτοαπασχολούμενους που (δηλώνουν ότι) ζουν με κάτι περισσότερο από 700 ευρώ τον μήνα. Και είχε και περίπου 500.000 μισθωτούς και συνταξιούχους που, με βάση τα στοιχεία της Grant Thorton, συμπλήρωναν το (όντως χαμηλό) εισόδημά τους μέσα από τo Ελντοράντο του AirBnB.
Ετσι κι αλλιώς όμως, ο πραγματικός κόσμος είναι άδικος. Κι εάν θέλεις να τον αλλάξεις και να τον κάνεις πιο δίκαιο, μάλλον πρέπει πρώτα να τον διαβάσεις και να τον κατανοήσεις.
Σ’ αυτόν τον κόσμο η «σταθερότητα» είχε μοιράσει ήδη 50 δις ρίχνοντας χρήμα από το ελικόπτερο. Είτε το ελικόπτερο είχε απογειωθεί με ευρωπαϊκό καύσιμο, είτε είχε εφοδιαστεί από το μαξιλάρι του Τσακαλώτου, είχε ρίξει στην πιάτσα της πανδημίας (και της μεσαίας τάξης και φοροδιαφυγής) 8,3 δις σε (μη) επιστρεπτέες προκαταβολές. Είχε επίσης μειώσει τους φόρους, τις εισφορές, είχε αυξήσει τον κατώτατο μισθό και κατά βαθιά ειρωνεία, όπως όντως προέβλεπε ο νόμος Κατρούγκαλου, είχε δώσει τις πρώτες αυξήσεις στις συντάξεις μετά τα Μνημόνια. Παραπλεύρως, είχε μοιράσει περισσότερα pass και επιδόματα απ’ όσα θα χωρούσε η πιο προωθημένη αριστερή ουτοπία. Αρκούσε να υποσχεθεί «ακόμη καλύτερες μέρες» για να κλέψει και την δόξα, και την ταυτότητα της «αλλαγής».
Οι υποσχέσεις της «αλλαγής», άλλωστε, μύριζαν μούχλα από eighties, είχαν overdose Ανδρέα Παπανδρέου κι αγκομαχούσαν ενοχικά ανάμεσα στον ριζοσπαστικό σοσιαλισμό του Αλέξη και το αριστερόμετρο του Ευκλείδη. Οι υποσχέσεις της «σταθερότητας» είχαν Google, Microsoft και brain gain μαζί με άφθονο Κυριάκο Πιερρακάκη. Και είχαν και μια σταγόνα εκσυγχρονιστικής ανεμελιάς από τα «καλύτερά μας χρόνια» που μπορεί και να ξανάρθουν.
Δεν είναι σίγουρο πως ήταν αυθεντικές, όπως δεν ήταν και όλα λάθος στην «αλλαγή» και στην αριστερά. Ακούστηκαν όμως όλα λάθος. Είτε γιατί η αριστερά ήταν αλλού κι αλλού η κοινωνία, είτε γιατί η φωνή της αδικήθηκε – και από την ίδια, και από τους άλλους.
Ετσι κι αλλιώς όμως, ο πραγματικός κόσμος είναι άδικος. Κι εάν θέλεις να τον αλλάξεις και να τον κάνεις πιο δίκαιο, μάλλον πρέπει πρώτα να τον διαβάσεις και να τον κατανοήσεις.
Η πενθούσα (από το 2019) αριστερά άργησε δραματικά να τον καταλάβει. ‘Η, απλώς, αρνήθηκε πεισματικά να το κάνει…
(Jean-Paul Laurens – Study of a grieving woman)