NewsEdit Η Τουρκία πια βρίσκεται στην επόμενη φάση της διακυβέρνησης της μετά το πέρας του δευτέρου γύρου των προεδρικών εκλογών στις 28η Μαΐου.
Του Δημήτρη Τριανταφύλλου*
Στο κυβερνητικό στρατόπεδο ήδη ετοιμάζονται οι επόμενες πολιτικές μάχες με τον ίδιο το Πρόεδρο Ερντογάν να δηλώνει το ίδιο το βράδυ της νίκης του ότι ο στόχος του και της παράταξης του είναι οι δημοτικές εκλογές της άνοιξης του 2024 με σκοπό να κερδίσει η κυβερνητική παράταξη τα μεγάλα αστικά κέντρα της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας. Αν μην τι άλλο, ο Ταγίπ Ερντογάν είναι τρομερά οργανωμένος και οραματικός, μη αφήνοντας τίποτα στην τύχη. Αυτό φάνηκε από την επομένη του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών στις 14 Μαΐου που προσδοκούσε να κερδίσει. Σχεδόν άμεσα εξελίχθηκε η προεκλογική καμπάνια για το δεύτερο γύρο σε αντίθεση με το στρατόπεδο του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου που πίστευε στην νίκη στις 14 Μαΐου και χρειάστηκε περίπου πέντε μέρες να ξαναβρεί το βηματισμό της για να διεκδικήσει εκ του την ετυμηγορία του λαού.
Το μήνυμα του Τούρκου προέδρου ότι είναι ο απόλυτος κυρίαρχος του πολιτικού σκηνικού της χώρας του εστάλη το ίδιο το βράδυ των εκλογών όταν έκανε την νικήτρια ομιλία του από το προεδρικό Μέγαρο του οποίου αντί από το μπαλκόνι του γραφείου του κυβερνώντος κόμματος στην Άγκυρα όπως είναι η συνήθης πρακτική. Σημειολογικά, η πρόσοψη του προεδρικού Μεγάρου είχε καλυφθεί από δύο γιγάντια πανό με τις φωτογραφίες του Ατατούρκ και του Ερντογάν αντιστοίχως. Με άλλα λόγια, ο κύριος Ερντογάν βασικά είπε: «Το κράτος είμαι εγώ.» Ένα μήνυμα ιδιαίτερα σημαντικό εν έτη 2023, μια χρονιά που η Τουρκική Δημοκρατία γιορτάζει τα πρώτα εκατό χρόνια από την ίδρυση της.
Παντοδύναμος δε προς το παρόν, αλλά με πολύ πιο δύσκολο έργο διακυβέρνησης της χώρας δεδομένου ότι έχει να αντιμετωπίσει μια σειρά από άμεσες προκλήσεις, με πρώτο αυτό της κατάστασης της οικονομίας.
Ανάμεσα στα διλήμματα που αντιμετωπίζει ο Ερντογάν για να ξεπεράσει την οικονομική κρίση είναι η δύσκολη εξίσωση να εφαρμόσει γρήγορα τις απαραίτητες και απαιτούμενες πολιτικές λιτότητας που απεχθάνεται χωρίς να επηρεάσουν αρνητικά την προσπάθεια του να κερδίσει τις επικείμενες δημοτικές εκλογές σε δέκα μήνες. Δηλαδή, η χώρα έχει ανάγκη από πόρους για να εξισορροπήσει μεταξύ την σταθερότητα της συναλλαγματικής ισοτιμίας, τα επιτόκια και τον πληθωρισμό από τη μια πλευρά και τους πόρους που απαιτούνται για την διεύρυνση των παροχών για να εξασφαλίσει την επόμενη εκλογική του νίκη από την άλλη. Δεδομένου ότι οι πόροι από τις χώρες του Κόλπου και την Ρωσία δεν είναι απεριόριστα, ο Ερντογάν έχει ανάγκη από την εμπιστοσύνη των αγορών και των θεσμικών επενδυτών που προέρχονται βασικά από την Δύση. Γνωρίζει ότι το έργο της διακυβέρνησης θα είναι ακόμα πιο δύσκολο εάν δεν μπορέσει να πάρει τον έλεγχο των μητροπολιτικών δήμων της Κωνσταντινουπόλεως και της Άγκυρας από το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι περιοχές της χώρας όπου βγήκε πρώτη η αντιπολίτευση παράγουν το 70-75% του ΑΕΠ της Τουρκίας.
Άλλες άμεσες προτεραιότητες περιλαμβάνουν την παροχή στέγασης στους σεισμόπληκτους και την ανοικοδόμηση των πληγέντων περιοχών, όπως και την επιστροφή τουλάχιστον ένα εκατομμυρίων Σύριων προσφύγων υπό συνθήκες ασφάλειας σε περιοχές της Συρίας υπό τουρκικό έλεγχο. Και οι δύο αυτές περιπτώσεις προϋποθέτουν την εύρεση πόρων που δεν μπορεί από μόνη της να συγκεντρώσει η Τουρκική κυβέρνηση. Aν και είναι αυτονόητη η ανάγκη εύρεσης πιστώσεων για την ανοικοδόμηση των πληγέντων περιοχών, η αντιμετώπιση του αντί μεταναστευτικού κλίματος είναι επίσης δαπανηρή υπόθεση δεδομένου ότι η Τουρκία χτίζει κατοικίες για να τους φιλοξενήσει σε περιοχές της Συρίας τις οποίες ελέγχει.
Εν ολίγοις, η εσωτερική ατζέντα της επερχόμενης Τουρκικής κυβέρνησης είναι ήδη πλούσια και γεμάτη. Δεδομένου ότι ο Ταγίπ Ερντογάν δεν ήταν ποτέ ένας απλός διαχειριστής, αλλά ένας πολιτικός που προάγει και προβάλλει πολιτικές και οράματα, η θεματολογία προβλέπεται να διευρυνθεί στο άμεσο μέλλον.
*Δημήτρης Τριανταφύλλου, Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Kadir Has της Κωνσταντινούπολης και εξωτερικός επιστημονικός συνεργάτης του ΙΔΙΣ. Είναι επίσης συν παρουσιαστής της εκπομπής «Edo Tourkia» στο YouTube όπου αναλύονται σε εβδομαδιαία βάση οι κύριες εξελίξεις στην Τουρκία.