Κάθε μέρα, χιλιάδες εργαζόμενοι πάνω σε ποδήλατα, μοτοποδήλατα και ταξί διασχίζουν την πολυσύχναστη πόλη του Ανόι, στο Βιετνάμ. Ένας από αυτούς είναι ο Φονγκ, 42 ετών, ο οποίος ξεκινά τη βάρδια του στις 5 το πρωί για να αποφύγει τις ώρες αιχμής και οδηγεί το ποδήλατό του πάνω από 12 ώρες την ημέρα.
Αλλά ένα πρωτοφανές κύμα καύσωνα που έπληξε τη χώρα του τους τελευταίους δύο μήνες έχει κάνει τη δουλειά του ακόμη πιο επίπονη. Για να αντέξει τη ζέστη της ημέρας, εξοπλίστηκε με καπέλο, βρεγμένα μαντήλια και πολλά μπουκάλια νερό – προφυλάξεις που παρείχαν ελάχιστη ανακούφιση καθώς οι καταγεγραμμένες ημερήσιες θερμοκρασίες εκτοξεύτηκαν σε πάνω από 40 βαθμούς Κελσίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μέση θερμοκρασία του Μαΐου στο Ανόι είναι 32 βαθμοί Κελσίου.
«Αν πάθω θερμοπληξία, θα αναγκαστώ να σταματήσω να οδηγώ για να συνέλθω», δήλωσε στο CNN. «Αλλά δεν μπορώ να το αντέξω οικονομικά».
Ο Φονγκ έχει μαζί του μια μικροσκοπική ομπρέλα για να προστατεύει το τηλέφωνό του, το κύριο εργαλείο που χρησιμοποιεί για την εργασία του ως οδηγός ποδηλάτου για την πλατφόρμα Grab. Αν πάθει κάτι το τηλέφωνό του, θα χάσει το εισόδημά του. «Ανησυχούσα ότι η μπαταρία θα υπερθερμανθεί μόλις εκτεθεί στον ήλιο», είπε.
Ο Φονγκ είναι ένας από τους εκατομμύρια οδηγούς, πλανόδιους πωλητές, καθαριστές, οικοδόμους, αγρότες και άλλους εργαζόμενους σε υπαίθριους χώρους σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ασία, οι οποίοι επλήγησαν περισσότερο κατά τη διάρκεια του «σκληρότερου καύσωνα που έχει καταγραφεί ποτέ στην περιοχή», όπως τον χαρακτήρισαν οι ειδικοί.
Εργαζόμενοι όπως αυτοί αποτελούν τη ραχοκοκαλιά πολλών κοινωνιών, αλλά πλήττονται δυσανάλογα από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, με τις επικίνδυνα υψηλές θερμοκρασίες να επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την υγεία τους και την ήδη επισφαλή φύση των επαγγελμάτων τους.
Ο Απρίλιος και ο Μάιος είναι συνήθως οι θερμότεροι μήνες του έτους στη Νοτιοανατολική Ασία, καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται πριν οι βροχές των μουσώνων φέρουν κάποια ανακούφιση. Αλλά φέτος, έφτασαν σε επίπεδα που δεν είχαν ξαναζήσει ποτέ οι περισσότερες χώρες της περιοχής, συμπεριλαμβανομένων των τουριστικών προορισμών όπως η Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ.
Η Ταϊλάνδη κατέγραψε την πιο ζεστή ημέρα στην ιστορία της με 45,4 βαθμούς Κελσίου στις 15 Απριλίου, ενώ στο γειτονικό Λάος η θερμοκρασία ξεπέρασε τους 43,5 βαθμούς Κελσίου για δύο συνεχόμενες ημέρες τον Μάιο. Το ρεκόρ υψηλής θερμοκρασίας το έσπασε το Βιετνάμ στις αρχές Μαΐου με 44,2 βαθμούς Κελσίου, σύμφωνα με την ανάλυση των δεδομένων των τοπικών μετεωρολογικών σταθμών.
Σε μια πρόσφατη έκθεσή του, ο διεθνής συνασπισμός επιστημόνων World Weather Attribution (WWA) ανέφερε ότι το κύμα καύσωνα του Απριλίου στη Νοτιοανατολική Ασία ήταν ένα γεγονός που συμβαίνει μία φορά στα 200 χρόνια και θα ήταν «πρακτικά αδύνατο» χωρίς την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή. Η καυτή ζέστη στη Νοτιοανατολική Ασία έγινε ακόμη πιο ανυπόφορη και επικίνδυνη λόγω της υψηλής υγρασίας – ένας θανατηφόρος συνδυασμός.
Η υγρή ζέστη προκαλεί ακραία δυσφορία και η κλιματική αλλαγή μπορεί να την επιδεινώσει
Οι ασθένειες που σχετίζονται με τη ζέστη, όπως η θερμοπληξία και η θερμική εξάντληση, έχουν σοβαρά συμπτώματα και μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή, ιδίως για όσους πάσχουν από καρδιακές παθήσεις, νεφρικά προβλήματα ή διαβήτη.
«Όταν η περιβάλλουσα υγρασία είναι πολύ υψηλή, το σώμα θα συνεχίσει να ιδρώνει προσπαθώντας να απελευθερώσει υγρασία για να δροσιστεί, αλλά επειδή ο ιδρώτας δεν εξατμίζεται, τελικά θα οδηγήσει σε σοβαρή αφυδάτωση και σε οξείες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε θερμοπληξία και θάνατο», δήλωσε η Μαριάμ Ζακάρια, επιστημονική συνεργάτης στην πρωτοβουλία World Weather Attribution initiative στο Imperial College του Λονδίνου.
«Γι’ αυτό και ένας υγρός καύσωνας είναι πιο επικίνδυνος από έναν ξηρό», δήλωσε στο CNN.
Οι επιστήμονες συχνά υπολογίζουν την αντιληπτή θερμοκρασία η οποία είναι συνήθως αρκετούς βαθμούς υψηλότερη από την παρατηρούμενη και δίνει μια πιο ακριβή μέτρηση του τρόπου με τον οποίο η ζέστη επηρεάζει τους ανθρώπους.
Η ανάλυση του CNN των δεδομένων της υπηρεσίας κλιματικής αλλαγής Copernicus διαπίστωσε ότι από τις αρχές Απριλίου έως τα τέλη Μαΐου, η αντιληπτή θερμοκρασία στις έξι χώρες που βρίσκονται στο ηπειρωτικό τμήμα της Νοτιοανατολικής Ασίας, είχε φτάσει ή και ξεπεράσει τους 40 βαθμούς Κελσίου. Αυτό είναι πάνω από το όριο που θεωρείται επικίνδυνο, ιδίως για τα άτομα με προβλήματα υγείας ή για όσους δεν έχουν συνηθίσει στην ακραία ζέστη.
Το κύμα καύσωνα Απριλίου-Μαΐου στη Νοτιοανατολική Ασία προκάλεσε εκτεταμένες νοσηλείες, πυροδότησε πυρκαγιές κατέστρεψε δρόμους και οδήγησε σε κλείσιμο σχολείων. Ωστόσο ο αριθμός των θανάτων παραμένει άγνωστος, σύμφωνα με την έκθεση του World Weather Attribution.
Εάν η υπερθέρμανση του πλανήτη αυξηθεί στους 2 βαθμούς Κελσίου τέτοια υγρά κύματα καύσωνα θα μπορούσαν να συμβαίνουν δέκα φορές πιο συχνά, σύμφωνα με τη μελέτη. Και αν οι εκπομπές του θερμοκηπίου συνεχίσουν να αυξάνονται με τον ίδιο ρυθμό, τις επόμενες δύο δεκαετίες θα μπορούσαν ήδη να σημειωθούν 30 περισσότεροι θάνατοι ανά εκατομμύριο από τη ζέστη στην Ταϊλάνδη και 130 περισσότεροι θάνατοι ανά εκατομμύριο μέχρι το τέλος του αιώνα, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Human Climate Horizons του ΟΗΕ.
Οι ακραίες θερμοκρασίες πλήττουν περισσότερο τους φτωχούς και τους ευάλωτους
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα εντείνουν επίσης τις συστημικές ανισότητες.
«Το επάγγελμα, η ηλικία, οι συνθήκες υγείας και οι αναπηρίες, η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση, ακόμη και το φύλο – όλοι αυτοί είναι παράγοντες που μπορούν να καταστήσουν τους ανθρώπους περισσότερο ή λιγότερο ευάλωτους στους καύσωνες», δήλωσε η Chaya Vaddhanaphuti, συν-συγγραφέας της έκθεσης του WWA και λέκτορας στο τμήμα γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Chiang Mai στην Ταϊλάνδη.
Όσοι δεν έχουν επαρκή πρόσβαση σε συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και ψύξης και όσοι εργάζονται σε εξαιρετικά ζεστές και υγρές συνθήκες κινδυνεύουν περισσότερο από το θερμικό στρες.
«Είναι σημαντικό να μιλήσουμε για το ποιοι μπορούν να προσαρμοστούν, ποιοι μπορούν να ανταπεξέλθουν και ποιοι έχουν τους πόρους να το κάνουν αυτό», δήλωσε ο Εμάνουελ Ρατζού, διευθυντής του Κέντρου Έρευνας Καταστροφών της Κοπεγχάγης, σε συνέντευξη Τύπου.
Στα τέλη Απριλίου, οι υγειονομικές αρχές της Ταϊλάνδης εξέδωσαν προειδοποίηση ακραίας ζέστης για την πρωτεύουσα, το Μπανγκόκ, καθώς και για πολλά άλλα μέρη της χώρας, προειδοποιώντας τους ανθρώπους για τους κινδύνους θερμοπληξίας.
Μια μελέτη του 2021 διαπίστωσε ότι οι εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους στις αναπτυσσόμενες χώρες έχουν υψηλότερη θερμοκρασία του πυρήνα του σώματος σε σχέση με όσους εργάζονται σε εσωτερικούς χώρους, και διατρέχουν δύο έως τρεις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο αφυδάτωσης, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα μειωμένης νεφρικής λειτουργίας και άλλων συναφών καταστάσεων υγείας.
Οι κοινότητες προσαρμόζονται για να προστατεύσουν τα μέσα διαβίωσης
Οι εντεινόμενοι καύσωνες δεν επηρεάζουν μόνο την υγεία των ατόμων, αλλά απειλούν το περιβάλλον και τα μέσα διαβίωσης των ανθρώπων, επιδεινώνουν την ποιότητα του αέρα, καταστρέφουν τις καλλιέργειες, αυξάνουν τον κίνδυνο πυρκαγιών και καταστρέφουν τις υποδομές – επομένως η ανάγκη για κυβερνητικά σχέδια δράσης για τους καύσωνες είναι ζωτικής σημασίας.
Στα χωριά Yotpieng και Phon στο βορειοανατολικό Λάος, τα μέσα διαβίωσης των ανθρώπων είναι στενά συνδεδεμένα με τις καιρικές συνθήκες. Η ζωή των χωρικών εδώ περιστρέφεται γύρω από το τσάι. Για αιώνες, κάθε μέρα στις 7 π.μ. οι τευτλοπαραγωγοί ξεκινούσαν να μαζεύουν τα φύλλα, μέχρι τις 11 π.μ. που έφερναν τη σοδειά στο σπίτι. Η επιβίωση αυτών των κοινοτήτων εξαρτάται από τη συλλογή φύλλων τσαγιού. Ωστόσο η φετινή ακραία ζέστη έχει διαταράξει το πρόγραμμά τους και οι παραγωγοί ανησυχούν ότι θα επηρεαστεί η ποιότητα και η ποσότητα των φύλλων τσαγιού, δήλωσαν μέλη της τοπικής κοινότητας στο CNN. Η διευθύντρια ενός εργοστασίου επεξεργασίας τσαγιού ηλικίας 1.000 ετών, Vieng Samai Lobia Yaw, δήλωσε ότι ανησυχεί ότι φέτος τα φύλλα τσαγιού δεν έχουν αναπτυχθεί αρκετά, γεγονός που μειώνει τη συγκομιδή σχεδόν κατά 50% καθημερινά.
Προς το παρόν, οι αγρότες τσαγιού στο Λάος έχουν εφεύρει λύσεις για να προστατεύσουν τα δέντρα τους. Ορισμένοι έχουν φυτέψει μεγάλα οπωροφόρα δέντρα, όπως ροδακινιές ή δαμασκηνιές, για να παρέχουν σκιά στις φυτείες τσαγιού, ενώ άλλοι έχουν προσθέσει περισσότερο λίπασμα για να θρέψουν τα φυτά τους.
«Τα δέντρα τσαγιού στη σκιά θα έχουν ωραία πράσινα φύλλα, αλλά αυτά χωρίς σκιά θα έχουν κίτρινα», εξήγησε ένας αγρότης. «Εισπράττουμε επίσης πρόσθετο εισόδημα από την πώληση φρούτων».
Αλλά δεν μπορούν να τα καταφέρουν μόνοι τους.
Χωρίς μια ολοκληρωμένη διεθνή στρατηγική για την ταχεία μείωση της ρύπανσης που υπερθερμαίνει τον πλανήτη και την αντιμετώπιση των αλληλένδετων επιπτώσεων των ακραίων καιρικών φαινομένων στα άτομα, τις κοινότητες και το περιβάλλον, το υγειονομικό και οικονομικό κόστος των καυσώνων θα επιδεινωθεί καθώς εντείνεται η κλιματική κρίση.
ΠΗΓΗ: CNN