Πολλά είναι τα αναπάντητα ερωτήματα για τις αιτίες του ναυαγίου που οδήγησαν στο θάνατο ανεξακρίβωτο, μέχρι στιγμής, αριθμό μεταναστών.
Η οργάνωση για τους πρόσφυγες, Alarm Phone αφήνει σοβαρές αιχμές για τη στάση της Ελλάδας και της ΕΕ στο πολύνεκρο ναυάγιο της Πύλου. 750 άνθρωποι σε ένα σαπιοκάραβο να «αρνούνται» βοήθεια και κανείς να μην αναρωτιέται γιατί; Η οργάνωση κάνει λόγο για 750 επιβαίνοντες (κάτι που επιβεβαιώνεται από μήνυμα επιζώντα που δημοσίευσε η ΕΡΤ).
Το νέο πολύνεκρο ναυάγιο έφερε με τον πιο τραγικό τρόπο ξανά στο προσκήνιο το τεράστιο διεθνές – όσο και αν κάποιοι θέλουν να μην το βλέπουν ως τέτοιο, κυρίως για να μην το αντιμετωπίσουν όπως πρέπει – ζήτημα του προσφυγικού και του μεταναστευτικού και την υποκρισία της Ευρώπης, που κομπάζει για τους φράχτες και τους αυστηρούς κανονισμούς στη θάλασσα και μετά θρηνεί για τους νεκρούς πρόσφυγες και μετανάστες.
Τα ιταλικά Μέσα εγείρουν ερωτήματα για τα αίτια της πολύνεκρης τραγωδίας που παραμένουν θολά, αναλύοντας τις κινήσεις τόσο της Frontex όσο και των ελληνικών αρχών όταν εντόπισαν για πρώτη φορά το «πλωτό νεκροταφείο». Σχολιάζουν δε τη μη επέμβαση των δύο Αρχών, ενώ έβλεπαν την κατάσταση, αλλά και για τους λόγους που ίσως να «μην ζήτησαν βοήθεια», όπως επικαλέστηκε τόσο το ελληνικό Λιμενικό όσο και η Frontex.
Υπενθυμίζεται πως σε σχετικό δελτίο Τύπου του Λιμενικού, αναφέρεται ότι «αρκετές διαδοχικές τηλεφωνικές κλήσεις από τον θάλαμο επιχειρήσεων προς το πλοίο για να προσφέρουν βοήθεια έλαβαν αρνητική απάντηση».
«Ο χρήστης του δορυφορικού τηλεφώνου που επέβαινε στο σκάφος, ο οποίος μιλούσε αγγλικά, απάντησε ότι το σκάφος δεν κινδυνεύει, δεν επιθυμούν βοήθεια πλην τροφίμων και νερού και ότι επιθυμούν να συνεχίσουν με προορισμό την Ιταλία», αναφέρεται σε ένα σημείο του Δελτίου Τύπου του Ελληνικού Λιμενικού Σώματος.
Τα δημοσιεύματα σχολιάζουν πως η άρνηση βοήθειας από την πλευρά των μεταναστών σχετίζεται με την αλλαγή τακτικής της Ελλάδας στο θέμα του μεταναστευτικού.
Η La Repubblica σε ένα από τα άρθρα της που αφορούν το ναυάγιο κάνει λόγο για ένα «μπαλάκι» ευθυνών ανάμεσα σε Frontex, Αθήνα και Ρώμη, λέγοντας πως πρόκειται για «έργο χιλιοπαιγμένο»: το αεροπλάνο της Frontex εντοπίζει το σκάφος, ενημερώνει τις αρμόδιες αρχές, όμως όλοι περιμένουν να περάσει το συντομότερο δυνατόν τα ιταλικά σύνορα και να πέσει στην ευθύνη κάποιου άλλου, με τη δικαιολογία πως «κανείς δεν ζήτησε βοήθεια».
Για τη «βοήθεια» που φέρεται να μην ζήτησαν από τις ελληνικές αρχές, στο άρθρο της ανταποκρίτριας της εφημερίδας, Tonia Mastrobuoni, το οποίο φιλοξενεί δηλώσεις του Στέλιου Κούλογλου, αναφέρεται πως αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς η μεταναστευτική πολιτική της κυβέρνησης της Ελλάδας «φέρει δυσάρεστα αποτελέσματα».
«Το «σκληρό πρόσωπο» του απερχόμενου συντηρητικού πρωθυπουργού, ο οποίος ετοιμάζεται για τον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών στις 25 Ιούνιου, αλλάζει δραματικά τη δυναμική των μεταναστευτικών ταξιδιών στη Μεσόγειο. Ακόμα και όταν φτάνουν από την Τουρκία, οι βάρκες κατευθύνονται πλέον κατευθείαν στην Ιταλία», αναφέρει στο άρθρο της η αρθρογράφος.
«Ελλάδα, η σκληρή γροθιά του Μητσοτάκη που καθυστερεί τη διάσωση των μεταναστών στη θάλασσα», ο τίτλος του άρθρου.
«Από την Αθήνα, πηγές προσκείμενες στον Μητσοτάκη περιορίζονται στο να επισημάνουν πως αυτή τη στιγμή υπάρχει μεταβατικό εκτελεστικό όργανο και πως ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας δεν μπορεί να επέμβει», συνεχίζει η αρθρογράφος.
Για τη νέα τακτική αυτή, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, σχολιάζει πως «πολλοί μετανάστες απορρίπτονται βάναυσα από τις ελληνικές αρχές, ενώ χιλιάδες είναι αυτοί που έχουν καταλήξει στη φυλακή, με την κατηγορία των λαθροδιακινητών».
Και η Corriere «βλέπει» ευθύνες των Ελληνικών αρχών, παραθέτοντας την καταγγελία της ΜΚΟ Alarm Phone, η οποία βρισκόταν σε συνεχή συνεννοήση με τους μετανάστες που επέβαιναν στη μοιραία βάρκα. Όπως αναφέρει η ΜΚΟ, είχε προειδοποιήσει πολλές ώρες πριν τις ελληνικές αρχές για την επικίνδυνη κατάσταση του πλοίου, «από τις πρώτες κιόλας ώρες της τραγωδίας, το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα άρχισε να δικαιολογεί την έλλειψη βοήθειας, αιτιολογώντας την πως οι άνθρωποι που αντιμετώπιζαν πρόβλημα δεν ήθελαν να διασωθούν στην Ελλάδα. Αναρωτιόμαστε: γιατί υπάρχουν άνθρωποι στη θάλασσα που φοβούνται τόσο πολύ να συναντήσουν τις ελληνικές δυνάμεις; Αυτό οφείλεται στις συστηματικές πρακτικές επαναπροώθησης που εφαρμόζουν οι ελληνικές αρχές».
Το ιταλικό πρακτορείο ANSA αναφέρει πως το ναυάγιο αυτό ίσως εξελιχθεί σε μία από τις χειρότερες σφαγές στη Μεσόγειο και πως η Αθήνα είναι αποδέκτης ευθυνών από τις ΜΚΟ για καθυστέρηση στις διαδικασίες διάσωσης.
«Γνώριζαν πολύ καλά ότι πρόκειται για ένα υπερπλήρες και ακατάλληλο σκάφος, αλλά δεν ξεκίνησαν επιχείρηση διάσωσης, η Ελληνική Ακτοφυλακή άρχισε να δικαιολογεί τη μη διάσωση, ισχυριζόμενοι ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται σε κίνδυνο δεν ήθελαν να διασωθούν από την Ελλάδα», ανέφερε η ΜΚΟ, με το ιταλικό πρακτορείο να σχολιάζει πως χάθηκαν κρίσιμες ώρες.
Εκτός όμως από τα ιταλικά μέσα τα οποία επιρρίπτουν ευθύνες στις ελληνικές Αρχές και την Frontex και η Le Monde επικαλούμενη τον Vincent Cochetel, ειδικό απεσταλμένο της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR) για τη Δύση και τη Κεντρική Μεσόγειο αναφέρει πως τα ελληνικά διασωστικά σκάφη συνοδεύουν τα δουλεμπορικά μέχρι να σιγουρευτούν ότι θα βρεθούν έξω από τα όρια της δικής τους ζώνης ευθύνης διάσωσης.
Frontex για ναυάγιο: Όλες οι ερωτήσεις να τεθούν στις ελληνικές Αρχές
Σχεδόν ένα 24ωρο πριν βυθιστεί παρασύροντας στο θάνατο εκατοντάδες ανθρώπους, το μοιραίο αλιευτικό που είχε ξεκινήσει από το Τομπρούκ της Λιβύης είχε ήδη εντοπιστεί από αεροσκάφος της Frontex, όπως αποκάλυψε η ίδια η υπηρεσία με ανακοίνωσή της.
Σε αυτήν μάλιστα η Frontex προχωρά σε μία «περίεργη» διευκρίνιση, καθώς υποδεικνύει ως μόνο αρμόδιο να ενημερώσει για το τι συνέβη τις ελληνικές Αρχές, παρότι ελληνικό πλωτό μέσο έφτασε στο σημείο πολλές ώρες αργότερα.
«Το αεροσκάφος παρακολούθησης της Frontex εντόπισε το σκάφος την Τρίτη 13 Ιουνίου στις 09:47 UTC και ενημέρωσε αμέσως τις αρμόδιες ελληνικές και ιταλικές Αρχές.
Όλες οι ερωτήσεις θα πρέπει να απευθύνονται στο Ελληνικό Κέντρο Συντονισμού Διάσωσης.
Επιπλέον, σε σχέση με άλλη παρατήρηση σκάφους σε κίνδυνο νότια της Κρήτης, ξεκίνησε επιχείρηση SAR και 80 μετανάστες διασώθηκαν και μεταφέρθηκαν με ασφάλεια στους Καλούς Λιμένες», καταλήγει η ανακοίνωση.
Η δημιουργία κυματισμού από παρακείμενο πλοίο η πιθανή αιτία ανατροπής του σκάφους
Για τα πιθανά αίτια ανατροπής του σκάφους, ανοιχτά της Πύλου, στο οποίο επέβαιναν εκατοντάδες πρόσφυγες, μίλησε στο Mega, ο καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), Γρηγόρης Γρηγορόπουλος.
«Όπως προκύπτει από τη φωτογραφία, δυνατότητα μετακίνησης των ατόμων πάνω σε αυτό το σκάφος δεν υπήρχε. Ήταν φορτωμένο πλήρως. Τα θύματα που έχουν ανασυρθεί, καθώς και αυτοί που διασώθηκαν, είναι μεταξύ αυτών που βλέπουμε στη φωτογραφία. Μέσα, όμως, στο κύριο κατάστρωμα, κατά την ανατροπή δεν υπάρχει δυνατότητα διάσωσης» είπε ο καθηγητής.
Ακόμη, τόνισε πως σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο δεν μπορούσε να παρέμβει το ελληνικό Λιμενικό, καθώς το σκάφος έφερε ξένη σημαία ενώ εκτίμησε πως στο αλιευτικό βρίσκονταν περίπου στα 600 άτομα.
Ο κ. Γρηγορόπουλος απέκλεισε το ενδεχόμενο να ευθύνεται για το ναυάγιο η μετακίνηση των προσφύγων πάνω στο αλιευτικό, λόγω της υπερφόρτωσης του σκάφους, ενώ κατά την εκτίμησή του το πιθανότερο σενάριο αφορά τη δημιουργία ενός μικρού κυματισμού από παρακείμενο πλοίο που οδήγησε στην ανατροπή του σκάφους.
«Το πιο πιθανό αίτιο είναι κάποιο παρακείμενο πλοίο να πέρασε και να έκανε κύματα. Το πλοίο, έτσι όπως είναι φορτωμένο, έχει οριακά ευστάθεια. Μπορούσε από ένα μικρό κυματισμό να ανατραπεί. Αυτό που περιέγραψαν κάποιοι διασώστες είναι ότι υπήρξε ένα κούνημα και αμέσως έγινε ανατροπή. Επομένως, ήταν οριακή η ευστάθεια του σκάφους», εξήγησε.
Θα μπορούσε, όμως, να είχε ανατραπεί η τραγωδία που σημειώθηκε στα ανοιχτά της Πύλου;
Σύμφωνα με τον Νικόλαο Αλεξίου, Πλωτάρχη και εκπρόσωπο Τύπου του Λιμενικού Σώματος, ο μεγάλος αριθμός ατόμων που επέβαιναν στο αλιευτικό πλοίο το οποίο βούλιαξε, φαίνεται να είναι η αιτία του ναυαγίου.
Χωρίς να αμφισβητεί την προφανή αυτή αιτία, το Alarm Phone ενημερώνει για τις ενέργειες του και τις ειδοποιήσεις που έστειλε στις ελληνικές και ευρωπαϊκές αρχές και αναλύει τους λόγους που οι πρόσφυγες είναι διατεθειμένοι να παίξουν τη ζωή τους κορώνα γράμματα.
- Γιατί ενώ έστελναν σήματα στο Alarm Phone για βοήθεια, η ανακοίνωση του υπουργείου Ναυτιλίας αναφέρει πως οι πρόσφυγες «δεν ήθελαν τίποτα απολύτως;»
- Γιατί ενώ το Alarm Phone είχε ειδοποιήσει τις ελληνικές αρχές, την Frontex και τον ΟΗΕ να παρέμβουν, δεν παρενέβησαν ενώ είχαν εντοπίσει από νωρίς το αλιευτικό;
- Γιατί αφού «δεν ήθελαν καμία συνδρομή» οι πρόσφυγες, σύμφωνα με υπουργείο Ναυτιλίας, την ίδια ώρα έστελναν τη θέση τους με GPS ζητώντας βοήθεια;
Ορισμένοι επικαλούνται ότι ευρωπαϊκές χώρες (όπως η Ιταλία και η Ελλάδα) έχουν κατηγορηθεί για επιχειρήσεις επαναπροώθησης προσφύγων. Πρόσφατα, μάλιστα, ρεπορτάζ των New York Times είχε προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις, τονίζοντας την ανάγκη για διεξαγωγή ανεξάρτητης έρευνας για τα pushbacks. «Η Ελλάδα λέει ότι δεν παρατάει τους μετανάστες στη θάλασσα. Πιάστηκε επ’ αυτοφώρω», ήταν ο τίτλος των New York Times.
To Alarm Phone αναρωτιέται στην ανακοίνωσή του, «γιατί οι άνθρωποι στη θάλασσα φοβούνται τόσο πολύ να συναντήσουν ελληνικές δυνάμεις;». Εκπρόσωποι των ελληνικών αρχών κατηγορούν την οργάνωση για μεροληψία και παραπληροφόρηση και θυμίζουν άλλες περιπτώσεις με την δράση άλλων ΜΚΟ κατά το παρελθόν.
«Είναι επειδή οι άνθρωποι που βρίσκονται σε κίνηση γνωρίζουν για τις φρικτές και συστηματικές πρακτικές απώθησης που εφαρμόζουν οι ελληνικές αρχές, πρακτικές που έχουν την έγκριση της ΕΕ. Η Ελλάδα έχει γίνει «η ασπίδα της Ευρώπης», όπως σημείωσε κάποτε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αποτρέποντας βίαια τους ανθρώπους που βρίσκονται σε κίνηση.
»Ως Alarm Phone, έχουμε καταγράψει αμέτρητες περιπτώσεις απώθησης, αλλά και περιπτώσεις όπου υπερπλήρη σκάφη ανατράπηκαν επειδή πήραν μεγαλύτερες διαδρομές, προσπαθώντας να αποφύγουν τις ελληνικές δυνάμεις. Ένα από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα είναι ένα σκάφος που βρέθηκε σε κίνδυνο στις 22 Μαΐου 2023, νότια της Μεθώνης και απωθήθηκε 524 χιλιόμετρα πίσω στα τουρκικά ύδατα. Μερικοί από τους ανθρώπους αυτής της υπόθεσης εξακολουθούν να είναι φυλακισμένοι στην Τουρκία».
Alarm Phone: Είχαμε ειδοποιήσει τις ελληνικές Αρχές από το απόγευμα της Τρίτης
Η είδηση για το ναυάγιο άρχισε να διαδίδεται τα ξημερώματα της Τετάρτης. Όπως μετέδωσε σε τηλεγράφημα του το ΑΠΕ: «Οι ελληνικές αρχές, ειδοποιήθηκαν από τις ιταλικές».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Alarm Phone, που εκδόθηκε το απόγευμα της Τετάρτης, είχε ειδοποιήσει τόσο τις ιταλικές όσο και τις ελληνικές αρχές, καλώντας επανειλημμένως για βοήθεια.
«Χθες, 13 Ιουνίου 2023, είχαμε ειδοποιήσει το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα στις 16:53 CEST για αυτό το σκάφος σε κίνδυνο, καθώς ο κόσμος μας είχε καλέσει για βοήθεια. Οι ελληνικές αρχές, σύμφωνα με πληροφορίες και η Ιταλία και η Μάλτα, είχαν ήδη ειδοποιηθεί αρκετές ώρες νωρίτερα. Οι ελληνικές και άλλες ευρωπαϊκές αρχές γνώριζαν λοιπόν πολύ καλά αυτό το υπερπλήρες και ακατάλληλο για πλωτό πλοίο. Δεν ξεκίνησε επιχείρηση διάσωσης. Τα ξημερώματα σήμερα, 14 Ιουνίου 2023, το σκάφος ανατράπηκε».
«Ήδη τις ώρες που ακολούθησαν αυτή την καταστροφή στη θάλασσα, το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα έχει αρχίσει να δικαιολογεί την αποτυχία του να συνδράμει υποστηρίζοντας ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται σε κίνδυνο δεν ήθελαν να διασωθούν στην Ελλάδα», αναφέρει μεταξύ άλλων η ανακοίνωση.
Το χρονοδιάγραμμα του Alarm Phone
Το πρωί της 13ης Ιουνίου, από τις 9:35 ώρα CEST, η χρήστρια του Twitter Nawal Soufi (σ.σ. Μαροκιανή ακτιβίστρια) ειδοποιεί για ένα μεγάλο σκάφος σε κίνδυνο, το οποίο μετέφερε, σύμφωνα με τους ίδιους, 750 άτομα. Τις επόμενες ώρες, η Nawal Soufi προσθέτει περαιτέρω πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένης της θέσης GPS του σκάφους που βρίσκεται σε κίνδυνο και ότι οι αρχές στην Ιταλία, την Ελλάδα και τη Μάλτα έχουν ειδοποιηθεί.
- 14:17 CEST: Το Alarm Phone λαμβάνει την πρώτη κλήση από το σκάφος που βρίσκεται σε κίνδυνο. Είναι δύσκολο να επικοινωνήσεις μαζί τους. Λένε ότι δεν μπορούν να επιβιώσουν τη νύχτα, ότι βρίσκονται σε μεγάλη αγωνία. Το Alarm Phone προσπαθεί να λάβει τις τρέχουσες συντεταγμένες GPS για να μπορέσει να ειδοποιήσει τις αρχές – αλλά η κλήση κόβεται. Προσπαθούμε να επανασυνδεθούμε μαζί τους.
- 14:30 CEST: Τηλεφωνούν ξανά, λέγοντας στο Alarm Phone ότι θα έστελναν την τοποθεσία τους. Ωστόσο, δεν το κάνουν.
- 15:52 CEST: Τηλεφωνούν δύο φορές στο τηλέφωνο συναγερμού αλλά ήταν αδύνατο να τους καταλάβει.
- 16:04 CEST: Μιλάμε ξανά μαζί τους. Λένε ότι θα έστελναν τη θέση τους με GPS.
- 16:13 CEST: Λαμβάνουμε τη θέση από τα άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο: N 36 15, 21 02. Προσπαθούμε να συλλέξουμε περαιτέρω πληροφορίες, αλλά δεν μπορούμε να επανασυνδεθούμε μαζί τους.
- 16:53 CEST: Ειδοποιούμε τις ελληνικές αρχές μέσω email καθώς και άλλους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των Frontex και UNHCR Greece.
- 17:13 CEST: Αποκαθιστούμε την επαφή με τους ανθρώπους που βρίσκονται σε κίνδυνο. Ακούμε «γεια, γεια», μετά η κλήση πέφτει. Προσπαθούμε να επανασυνδεθούμε, κάτι που δεν γίνεται.
- 17:14 CEST: Λαμβάνουμε κλήση από το σκάφος σε κίνδυνο, αλλά δεν μπορούμε να ακούσουμε τίποτα.
- 17:20 CEST: Μιλάμε μαζί τους και αναφέρουν ότι το σκάφος δεν κινείται. Λένε: «Ο καπετάνιος έφυγε με μια βάρκα. Παρακαλώ, οποιαδήποτε λύση.» Λένε ότι χρειάζονται φαγητό και νερό.
- 17:34 CEST: Λαμβάνουμε άλλη μια κλήση από το σκάφος που βρίσκεται σε κίνδυνο και την ενημερωμένη θέση του: 36 18, 21 04 – πολύ κοντά στην προηγούμενη θέση. Λένε ότι το σκάφος είναι γεμάτο και ότι το σκάφος κινείται από άκρη σε άκρη.
- 18:00 CEST: Καλούμε την εταιρεία του εμπορικού σκάφους «Lucky Sailor», ενημερώνοντάς τους για το σκάφος που κινδυνεύει. Λένε ότι ενεργούν μόνο υπό την εξουσία της ελληνικής ακτοφυλακής.
- Τις επόμενες ώρες, το Alarm Phone προσπαθεί να αποκαταστήσει την επαφή μαζί τους, αλλά είτε οι κλήσεις δεν συνδέονται είτε είναι αδύνατο να καταλάβουμε ο ένας τον άλλον.
- 20:05 CEST: Το Alarm Phone ενημερώνεται ότι έλαβαν νερό από το εμπορικό σκάφος Lucky Sailor και ότι έχουν έρθει σε επαφή με την «αστυνομία». Το Alarm Phone παρατηρεί επίσης ότι ένα δεύτερο εμπορικό σκάφος, το «Faithful Warrior», βρίσκεται κοντά τους.
- Τις επόμενες ώρες, το Alarm Phone προσπαθεί να αποκαταστήσει την επαφή με τους αναξιοπαθούντες, αλλά είτε οι κλήσεις δεν συνδέονται είτε είναι αδύνατο να καταλάβουμε ο ένας τον άλλον.
- 00:46 CEST στις 14/06/2023: Τελευταία επαφή με το σκάφος σε κίνδυνο. Το μόνο που ακούμε είναι: «Γεια σου φίλε μου. …. Το πλοίο που στέλνετε είναι…». Η κλήση κόβεται.
«Δεν θέλουμε τίποτα άλλο από το να συνεχίσουμε για Ιταλία»
Όπως φαίνεται από το χρονικό που παρουσιάζει το Alarm Phone, οι πρόσφυγες επιχειρούσαν συνεχώς να επικοινωνήσουν μαζί τους, λέγοντας μάλιστα ότι χρειάζονται χρειάζονται φαγητό και νερό.
Σε ανακοίνωσή του ωστόσο το Κέντρο Επιχειρήσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας, αναφέρει πως όταν ρωτήθηκε το αλιευτικό από το εμπορικό πλοίο αν επιθυμεί επιπλέον συνδρομή ή αν κινδυνεύει ή αν θέλει κάτι άλλο από την Ελλάδα. Απάντησαν «δεν θέλουμε τίποτα άλλο από το να συνεχίσουμε για Ιταλία».
Σε κάποιο άλλο σημείο μάλιστα, τοπ υπουργείο Ναυτιλίας αναφέρει ότι «απεστάλη στο αλιευτικό γύρω στις 21:00 προκειμένου να δοθούν επιπλέον τροφοεφόδια και οποιαδήποτε άλλη συνδρομή. Έλαβαν μόνον το νερό, ενώ τα λοιπά εφόδια τα πέταξαν στη θάλασσα».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Ναυτιλίας, το Λιμενικό ενημερώθηκε «το πρωί 13/6 γύρω στις 11:00 από το Κέντρο Επιχειρήσεων Ρώμης» ενώ λίγες ώρες μετά στις 13:50 απογειώθηκε ελικόπτερο του Λιμενικού και εντόπισε το αλιευτικό στις 15:35, δηλαδή αρκετή ώρα πριν ενημερωθεί από το Alarm Phone.
Τα γεγονότα όπως καταγράφηκαν στο Κέντρο Επιχειρήσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας έχουν ως ακολούθως:
- -Χθες το πρωί 13/6 γύρω στις 11:00 από το Κέντρο Επιχειρήσεων Ρώμης ενημερώθηκε το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ. ότι υπάρχει ένα αλιευτικό σκάφος με μεγάλο αριθμό μεταναστών (στα διεθνή ύδατα νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου) σύμφωνα με πληροφορία που ελήφθη στις ιταλικές αρχές έπειτα από κλήση ακτιβίστριας ΜΚΟ.
- -Το Λιμενικό Σώμα προέβη στη διαδικασία επαλήθευσης. Ελικόπτερο του Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ. απογειώθηκε περί τις 13:50 από Μυτιλήνη με προορισμό το αλιευτικό σκάφος.
- -Στις 15:35 εντοπίστηκε το αλιευτικό σκάφος από το ελικόπτερο του Λιμενικού να πλέει με σταθερή πορεία και ταχύτητα έχοντας ικανό αριθμό ατόμων στα εξωτερικά καταστρώματα αυτού.
- -Αμέσως μετά τον εντοπισμό από το ελικόπτερο, ενημερώθηκαν τα παραπλέοντα στην περιοχή πλοία και τους ζητήθηκε να αλλάξουν πορεία και να ενημερώνουν το ΕΚΣΕΔ για τις κινήσεις και την εν γένει κατάσταση του αλιευτικού σκάφους.
- -Ταυτόχρονα δόθηκε εντολή σε πλοίο 40 μέτρων του Λιμενικού Σώματος να αποπλεύσει από τα Χανιά Κρήτης προς το Ιόνιο και την περιοχή του αλιευτικού.
- -Η πρώτη επικοινωνία με το αλιευτικό σκάφος μετά από δυσκολία επετεύχθη περί τις 14:00.
- -Το αλιευτικό σκάφος δεν ζήτησε καμία συνδρομή από το Λιμενικό Σώμα και την Ελλάδα.
- -Δεύτερη απογείωση του ελικοπτέρου περί τις 18:00, όπου πάλι διαπιστώθηκε ότι το σκάφος πλέει με σταθερή πορεία και ταχύτητα.
- -Επετεύχθη επικοινωνία του ΕΚΣΕΔ με το σκάφος μέσω δορυφορικού τηλεφώνου περί ώρα 18:30. Ο χρήστης του δορυφορικού τηλεφώνου που επέβαινε στο σκάφος, ο οποίος μιλούσε αγγλικά, απάντησε ότι το σκάφος δεν κινδυνεύει, δεν επιθυμούν βοήθεια πλην τροφίμων και νερού και ότι επιθυμούν να συνεχίσουν με προορισμό την Ιταλία.
- -Το ΕΚΣΕΔ απέστειλε ένα παραπλέον πλοίο με σημαία Μάλτας το οποίο προσέγγισε περί τις 18:00 το αλιευτικό, και αφού το αλιευτικό σταμάτησε – όπως του ζητήθηκε από το εμπορικό πλοίο – του προμήθευσε τρόφιμα και νερό.
- -Επανειλημμένως ρωτήθηκε το αλιευτικό από το εμπορικό πλοίο αν επιθυμεί επιπλέον συνδρομή ή αν κινδυνεύει ή αν θέλει κάτι άλλο από την Ελλάδα. Απάντησαν «δεν θέλουμε τίποτα άλλο από το να συνεχίσουμε για Ιταλία».
- -Στη συνέχεια βρέθηκε και δεύτερο παραπλέον, ελληνικό αυτή τη φορά πλοίο, που απεστάλη στο αλιευτικό γύρω στις 21:00 προκειμένου να δοθούν επιπλέον τροφοεφόδια και οποιαδήποτε άλλη συνδρομή. Έλαβαν μόνον το νερό, ενώ τα λοιπά εφόδια τα πέταξαν στη θάλασσα.
- -Από τις 15:30 μέχρι τις 21:00 ο θάλαμος επιχειρήσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας είχε επανειλημμένως επικοινωνία με το αλιευτικό μέσω δορυφορικού τηλεφώνου. Σε όλες επαναλάμβαναν σταθερά ότι επιθυμούν να πλεύσουν προς Ιταλία και δεν ήθελαν καμία συνδρομή από την Ελλάδα.
- -Στις 22:40 κατέπλευσε πλησίον του αλιευτικού το σκάφος του Λιμενικού Σώματος από την Κρήτη. Παρέμεινε σε απόσταση και το παρατηρούσε διακριτικά, χωρίς να διαπιστώνει πρόβλημα στην πλεύση του, καθώς είχε σταθερή πορεία και ταχύτητα.
- -Αυτό συνεχίστηκε μέχρι τις 01:40 της 14ης Ιουνίου. Την ως άνω ώρα ο επιβαίνων στο αλιευτικό ενημέρωσε το Κέντρο Επιχειρήσεων του Αρχηγείου ότι παρουσιάστηκε βλάβη στη μηχανή του σκάφους και έπαψε να κινείται.
- -Το συγκεκριμένο γεγονός επιβεβαιώθηκε και από το παραπλέον πλωτό του Λιμενικού.
- -Άμεσα το πλωτό του Λ.Σ. προσπάθησε να προσεγγίσει το αλιευτικό για να διαπιστώσει το πρόβλημα
- -Στις 02:04 πμ ο Κυβερνήτης του παραπλέοντος σκάφους του Λ.Σ. ενημέρωσε το Κέντρο Επιχειρήσεων ότι είδε το αλιευτικό να παίρνει μια δεξιά στη συνέχεια μια απότομη αριστερά κλίση και μετά άλλη μια δεξιά κλίση τόσο μεγάλη που είχε ως αποτέλεσμα την ανατροπή του αλιευτικού (ναυτ. Ορολογία «παλάντζο»).
- -Σε δέκα με δεκαπέντε λεπτά αργότερα το σκάφος βυθίστηκε ολοσχερώς. Πλήθος επιβαινόντων που βρίσκονταν στα εξωτερικά καταστρώματα έπεσαν στη θάλασσα.
- -Έναρξη ευρείας επιχείρησης έρευνας – διάσωσης.